Kies een taal
*Wie zei dat de Roemenen bijzonder goed bezuinigingen dulden? Net voordat het protest van woedende burgers losbarstte in Boekarest, wond een Roemeense redacteur er zich over op dat de Financial Times suggereerde dat zijn landgenoten "al gewend zijn aan de bezuinigingen*". Ook anderen in Europa hebben hun bewondering uitgesproken over het uithoudingsvermogen van de Roemenen ten opzichte van de door het IMF opgelegde maatregelen. De lening van 13 miljard euro die in 2009 werd afgesloten, heeft de groei van het land zeker gered, maar tegen welke prijs?
Iedere bezuinigingsmaatregel die de Roemeense regering nam, is gepaard gegaan met betogingen: de verhoging van de BTW, de verlaging van de ambtenarensalarissen, de 60-urige werkweek... Iedere keer gingen de beoogde doelgroepen de straat op. Maar de druppel die de emmer in de afgelopen dagen liet overlopen was het ontslag van de zeer populaire staatssecretaris Raed Arafat, die terugtrad om te protesteren tegen de privatisering van de gezondheidszorg. Zowel links als rechts ging de straat op om te protesteren tegen de hele politieke klasse. Je zou denken dat ze de grenzen van hun spreekwoordelijke incasseringsvermogen hebben bereikt. De regering blijft er stoïcijns onder.
Nadat ze de redevoeringen van hun politieke leiders hebben moeten aanhoren, die niets anders doen dan hun mantra "bezuinigingen-solidariteit" herhalen en hun tegenslagen aan Europa wijten in plaats van dat ze proberen bezuinigingen aan groei te koppelen, hebben de Roemenen er nu genoeg van.
De Roemeense opstandelingen kunnen wel eens het gezicht zijn van de onvrede die de hele Europese Unie zou kunnen aansteken. Want de Europeanen verdragen de opofferingen die er van ze worden gevraagd steeds minder als daar geen helder perspectief of een pedagogisch doel tegenover staat. "Om het project Europa te laten overleven, moet er iets gebeuren", schrijft Luca Niculescu in Revista 22 na aanleiding van de Europese top van 9 december. Begrip kweken voor het feit dat stabiliteit wordt bereikt via bezuinigingen blijft een moeilijke taak wanneer je te maken hebt met een volk dat al heel wat heeft moeten doorstaan vanwege de crisis. "Er zullen nog wel meer demonstraties volgen", voorspelde Niculescu. En dat blijkt.**
Politici moeten hun houding aanpassen om de onvrede te keren. Laat ze stoppen met al die topontmoetingen die iedere keer weer 'cruciaal' zijn. Ze moeten gewoon geduldig uitleggen dat het verdwijnen van de eenheidsmunt meer betekent dan terugkeren naar de peseta, frank of mark. Daarnaast moeten ze, volgens de Nederlandse filosoof Paul Scheffer, begrijpen dat de steun van de burgers alleen gewonnen wordt met solide argumenten. De dood van de euro betekent immers eenvoudigweg het eind van de Unie.
