Een fabriek van de groep Marchesini in het hart van 'Packaging Valley' in Bologna.

Bloeiende industrie in ‘Packaging Valley’

In de streek rondom Bologna weten ze niet wat crisis is. In deze regio, die bekend staat om zijn verpakkingsindustrie, blijven de orders binnenstromen en stijgt de export. Volgens lokale ondernemers is dit te danken aan een bijzonder hechte en solidaire industriële structuur.

Gepubliceerd op 5 december 2012 om 13:26
Alberto Cocchi  | Een fabriek van de groep Marchesini in het hart van 'Packaging Valley' in Bologna.

Aan het begin van de lopende band liggen zo´n honderd capsules zonder opschrift. Aan het eind staat een pallet met doosjes, keurig op rij en voorzien van etiketten. Ertussenin bevinden zich een stuk of tien stalen robots met beweegbare armen, die de medicijnen minutieus eerst in blisters en vervolgens in doosjes verpakken. De werknemers kunnen tevreden zijn: de tests zijn geslaagd. De machines waar zij al een paar maanden hard aan werken, kunnen binnenkort aan hun Indiase klant worden geleverd.

Deze vrij nieuwe fabriek van de Italiaanse groep Marchesini bevindt zich in de zuidelijke voorstad van Bologna. De zevenhonderd werknemers ontwerpen en maken machines die de geneesmiddelen van Novartis, GSK of Sandoz gaan verpakken. Hier, zo´n 300 kilometer ten noorden van Rome, in de regio Emilia-Romagna, draait de industrie op volle toeren. Er worden automaten ontwikkeld die ruim een ton wegen en die onder andere worden verscheept naar Brazilië, China en Zuid-Afrika. “Wij zijn sterk gericht op de opkomende landen”, geeft Guido Rossi, hoofd Communicatie van Marchesini, meteen toe.

Industrieel web

Terwijl de bezuinigingsmaatregelen in vrijwel heel Europa een verlammend effect hebben en de productiecapaciteit ondermijnen, valt het industriële succes van Emilia-Romagna niet alleen te verklaren door een gerichte export. “Dat de lokale industrie zo krachtig is, komt ook door de vele kleine ondernemingen in de regio, die als het ware een web om ons heen weven”, beweert Massimo Marchesini, die het gelijknamige concern in 1974 oprichtte. Hij is ervan overtuigd dat deze bijzonder hechte structuur van kleine en middelgrote ondernemingen de gevolgen van de wereldwijde economische crisis kan opvangen en afzwakken.

Sinds Mario Monti en zijn ministersploeg van technocraten – ruim een jaar geleden – de touwtjes in handen namen in Italië, zijn “de vooruitzichten van Italië op de lange termijn verbeterd”, schrijft de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in haar economische rapport, dat afgelopen week is gepubliceerd. De werkloosheid daalt en de rente op tienjarige staatsleningen staat op het laagste niveau sinds 2010. De industriële productie vertoonde volgens analisten van de bank Intesa Sanpaolo “een algehele stabilisatie [...] in het derde kwartaal, waarmee de neergaande trend die over het gehele jaar wordt geconstateerd, wordt doorbroken”.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Terwijl elders in Europa steeds meer fabriekssluitingen worden aangekondigd (Peugeot, Petroplus, Alcoa, ArcelorMittal, enz.), vormt de fabricage van verpakkingsmachines in Emilia-Romagna een positieve uitzondering. De concentratie van bedrijven die actief zijn in deze branche, is zo groot dat een gebied van een paar honderd kilometer rond Bologna is omgedoopt tot ´Packaging Valley´. Volgens een onderzoek van de lokale banken Carisbo en Banca Monteparma liet deze sector in het eerste halfjaar van 2012 een groei zien van 9 procent vergeleken met 2008. Tussen 2000 en 2011 nam de export naar de BRICS-landen [Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, red.] met 260,4 procent toe.

Kruidentheezakjes

Vroeger werden de industriële energiebronnen van de streek aangewend voor de zijdeproductie. Tegenwoordig worden ze ingezet voor het verpakken van koffie, sigaretten, cosmetica, pasta en thee. Aan de oostkant van de hoofdstad van de salsa bolognese waait de geur van wilde kruiden op. Deze is afkomstig uit de fabriek van de IMA Group, die wereldwijd marktleider is in de productie van verpakkingsmachines voor kruidenthee. Terwijl hij over de restanten van afgekeurde theezakjes loopt, vertelt Daniele Vacchi, directeur Communicatie bij IMA: “Van de afgelopen vijftig jaar was 2011 ons beste jaar. En 2012 gaat alle records breken. Wij hebben eigenlijk te veel werk sinds twee jaar”. Toch is ook het aantal werknemers flink gestegen: van 3.129 in 2010 tot 3.524 nu.

De naam ‘Packaging Valley’ is een snelle manier om een ingewikkeld fenomeen te beschrijven”, legt Daniele Vacchi in nagenoeg perfect Frans uit. Ook hij is van mening dat het ´geheime wapen´ van de regio moet worden gezocht in de onderlinge betrekkingen tussen de honderden kleine ondernemingen die er zijn gevestigd. “Toen de crisis toesloeg, hebben wij elkaar allemaal geholpen. We vertrouwen elkaar en delen een hecht netwerk van informele banden, die niet in een contract staan”, licht vijftigplusser Vacchi toe, terwijl hij een gescheurd zakje fijnstampt. “De economie wordt gedragen door de regio, die van oudsher een industriële cultuur bezit. De crisis houdt Italië in een wurggreep, maar Emilia-Romagna weet zich hieraan te onttrekken.

Boodschap

Terwijl in Frankrijk het debat over de Franse industrie onlangs weer is aangezwengeld door het rapport van Louis Gallois, en de Duitse economie nog altijd een voorbeeld is voor Europa, wordt te vaak voorbijgegaan aan het alternatief dat het Italiaanse industriële model biedt. De lonen liggen in Italië lager dan in Duitsland, maar door de sociale lasten komen de arbeidskosten op een vergelijkbaar niveau uit. De lokale vakbonden zeggen desgevraagd dat zij weliswaar bang zijn voor de crisis en voor een dreigende verslechtering van de positie van de werknemers (met name door een toename van het aantal tijdelijke arbeidscontracten), maar dat de verpakkingsindustrie “niet dezelfde problemen kent" als andere sectoren.

De goede conditie waarin de industrie van Emilia-Romagna verkeert, bewijst dat Italië nog over de nodige middelen beschikt. Dat is in ieder geval de boodschap die een grote bank op de stations van Bologna, Parma en Milaan wil overbrengen: L’Italia merita ancora credito ['Italië verdient nog steeds krediet', red.].

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp