Kies een taal
Door 10.000 euro te besteden bij een makelaar, is een inwoner van Moskou eigenaar geworden van een appartement in Ida-Virumaa [provincie in het noordoosten van Estland]. Dit is slechts één voorbeeld, maar er zijn nog tientallen andere gevallen bekend: Russen kopen een appartement in Estland en zonder dat zij er zelfs maar hun intrek hebben genomen, komen ze dankzij deze aankoop in aanmerking voor een Estisch visum, waarmee ze in Parijs kunnen gaan shoppen.
Voka is een leuk dorpje in de provincie Ida-Virumaa. Het ligt aan zee en telt zo'n duizend inwoners. Behalve eengezinswoningen staan er een stuk of twaalf grote flatgebouwen, die elk uit 24 appartementen bestaan. In een van deze flats wonen in elke vleugel slechts vier alleenstaande mannen. Bijna alle andere appartementen zijn verkocht aan Russische burgers. Deze nieuwe buren afkomstig van de andere kant van de grens zijn echter nog door niemand gesignaleerd om hun huis in te richten of om er hun vakantie door te brengen.
"Ik sprak onlangs een makelaar uit [de nabij gelegen stad] Jõhvi, en die gaf toe dat de Russen zich massaal op de appartementen in Voka storten", vertelt Ursi Joost, die beheerder is van een van de appartementsgebouwen met gemeenschappelijke eigendom. De meeste appartementen blijven leegstaan, en de onbetaalde rekeningen stapelen zich op. Natuurlijk zijn er wel inwoners van Moskou die het heerlijk vinden om hier aan zee hun zomervakantie door te brengen. Zij genieten van de prachtige natuur en vinden het fijn dat ze Russisch kunnen spreken. Maar er zijn ook Russen die na de aankoop van hun appartement meteen weer vertrokken zijn, zonder zelfs de ramen af te sluiten voor de winter. En tot slot zijn er de gezinnen die voor een weekend uit Sint-Petersburg overkomen. Zij zijn blij met hun optrekje in Voka, omdat er in hun eigen grote stad te weinig ruimte voor de kinderen is om buiten te spelen. Maar dat zijn uitzonderingen.
Een tweekamerappartement kost rond de 8.000 euro
In Jõhvi, waar een tweekamerappartement rond de 8.000 euro kost, hebben de Russen zelden moeite gedaan om iets van boven de 10.000 euro te vinden. Rasmus Lumi, de voormalige Estische consul in Sint-Petersburg die in maart 2011 door de Russische autoriteiten werd uitgezet, is tegenwoordig algemeen directeur van de consulaire dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij ziet in het geval van Voka duidelijk een plan om een visum te bemachtigen. "Maar we kunnen het alleen maar vermoeden, al kunnen we het ook niet uitsluiten."
Wie onroerend goed bezit in Estland, kan niet automatisch aanspraak maken op een visum. Russische onderdanen gaan er mogelijk van uit - en niet zonder reden - dat ze gemakkelijker een visum krijgen als ze een huis bezitten in Estland. Vooral als hun ´voorgeschiedenis´ in de Schengen-databank geen smetten vertoont en als we weten dat ze hier naartoe komen om zich om hun grondbezit te bekommeren. "Als wij echter horen dat iemand er misbruik van maakt, dan zal hij in de toekomst niet zo makkelijk meer een visum krijgen", voegt Lumi eraan toe.
De diplomaat legt uit dat het niet mogelijk is om te controleren hoeveel visa er zijn verleend na de aankoop van onroerend goed, omdat dit niet specifiek wordt geregistreerd. "Wij hebben deze kwestie besproken met een aantal parlementsleden, met het ministerie van Buitenlandse Zaken, de politie en de grenswacht, maar er valt niet veel aan te doen", erkent de gouverneur van Ida-Virumaa, Riho Breivel. "Wettelijk gezien kunnen we niets doen. Het is op zich niet erg dat Russen hier appartementen kopen, en sommigen van hen zijn bijzonder koopkrachtig. Maar meestal is dat niet het geval. Het ergste is wanneer wij merken dat er schulden beginnen te ontstaan […]. Dan verdwijnen de kersverse huizenbezitters van over de grens simpelweg in het niets, en zitten de gezamenlijke appartementseigenaren met de problemen opgescheept."
