Kies een taal
Pas op voor synthetische cannabis! Sinds een jaar of vijf worden er op internet - volkomen legaal - alternatieven voor cannabis aangeboden onder de naam Spice, die stoffen blijken te bevatten die krachtiger zijn dan THC, het werkzame bestanddeel van cannabis. Dit betekent dat de zogenaamde designer drugs (synthetische drugs) nu niet alleen geslikt, maar ook gerookt worden. Tussen de autoriteiten en een aantal kleine laboratoria heeft zich nu een nieuw kat-en-muisspel ontsponnen, waarin de muis een flinke voorsprong lijkt te hebben.
Sinds het begin van dit jaar voegen steeds meer Europese landen stoffen toe aan hun lijst met verdovende (en dus verboden) middelen, met duistere namen als JWH-018, CP 47497 en HU-210, en daar zullen er waarschijnlijk nog wel meer bijkomen. Oostenrijk en Duitsland hebben in januari als eersten de strijd aangebonden tegen deze stoffen, gevolgd door Frankrijk in februari, Polen en Luxemburg in mei en Zweden op 15 september, evenals een aantal andere landen buiten de Europese Unie. Groot-Brittannië zal eind van dit jaar volgen.
Verkocht als wierook, maar gerookt als hasj
De aanleiding om actie te ondernemen is een mix van verschillende - legale - kruiden, die meestal worden verkocht in zakjes van drie gram waarop de waarschuwing "Niet geschikt voor menselijke consumptie" staat. Officieel is het wierook om te branden. In de praktijk wordt het gerookt. Spice is een van deze tientallen alternatieven voor hasj, die vrij verkrijgbaar zijn op internet en in een aantal smartshops. Er wordt hoog opgegeven van deze producten waarvan je op legale wijze high zou worden, maar de meeste ervan zijn zelden effectief. Spice vormt daar echter een uitzondering op.
In 2006 stuitten onderzoekers die het drugsgebruik in kaart brengen, op internetfora waar rokers zich lovend uitlieten over Spice. Het lijkt erop dat Spice rond 2004 op de markt kwam, maar het raakte pas echt wijd verbreid in 2006. Voor een zakje van 3 gram moet 20 à 30 euro worden betaald. Als je de eerste gebruikers mag geloven, zijn de effecten van Spice vergelijkbaar met die van cannabis, hoewel ze langer aanhouden (tot wel zes uur). Daarnaast is het zonder problemen verkrijgbaar. Toch hebben analyses van het product destijds geen enkele verboden stof aan het licht gebracht.
Maar in december kwam hier opeens verandering in. Op verzoek van de politie van Frankfurt deed het Duitse farmaceutische laboratorium THC Pharm op zijn beurt onderzoek naar het product en ontdekte er ditmaal een synthetische cannabinoïde in, namelijk JWH-018. Spice is dus niet zomaar een onschuldig kruidenmengsel: er is op zijn minst een synthetische stof aan toegevoegd om er een psychoactieve drug van te maken. Voor het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsverslaving was dat het moment om de noodklok te luiden.
Een paar honderd synthetische cannabinoïden
Sindsdien hebben andere onderzoeksteam de analyses voortgezet, waarbij nog andere cannabinoïden zijn aangetroffen, zoals CP 47497 - naar Charles Pfizer, de naam van het farmaceutische laboratorium dat deze stof in de jaren zeventig voor het eerst kunstmatig heeft geproduceerd. Afgelopen zomer heeft een Duits team van de universiteit van Braunschweig de aanwezigheid van een nieuw bestanddeel bevestigd, en in een artikel dat binnenkort in het tijdschrift Forensic Science International verschijnt, vragen de onderzoekers zich af of er ooit een einde zal komen aan de jacht op synthetische cannabinoïden, omdat er zo veel van zijn (wel een paar honderd). En aangezien een stof niet kan worden verboden zolang hij niet is geïdentificeerd, zal de mogelijkheid om "legaal high" te worden nog wel een tijdje blijven bestaan.
De meeste van deze stoffen zijn oorspronkelijk ontwikkeld om een beter inzicht te krijgen in het functioneren van ons endocannabinoïde systeem, want het menselijk lichaam produceert namelijk zijn eigen cannabinoïden. Bij gebrek aan duidelijke therapeutische toepassingen is er vervolgens niets met deze stoffen gedaan (op enkele uitzonderingen na, zoals cannabigerol, dat effectief kan zijn tegen hoge bloeddruk en ontstekingwerend is).
Gevallen van overdosis in Duitsland
Sinds eind februari is Spice verboden in Frankrijk, omdat drie van de cannabinoïden die er het vaakst in worden aangetroffen, nu op de lijst van verdovende middelen staan. In Duitsland zouden een paar gevallen van overdosis bekend zijn, maar in principe zouden deze cannabinoïden - als ze in een "redelijke" hoeveelheid worden genuttigd - niet meer of minder problemen moeten opleveren dan THC. Uit diverse analyses is echter gebleken dat het gehalte aan werkzame stoffen per zakje uiteen kan lopen van 1 tot 10, waardoor gebruikers voor bijzonder onaangename verrassingen kunnen komen te staan. "Aangezien bepaalde bestanddelen al bij een zeer lage dosis actief kunnen zijn, kan de kans op incidentele overdoses met een risico op ernstige psychische complicaties niet worden uitgesloten", aldus een Europees rapport dat afgelopen zomer bij de nationale drugswaarnemingscentra is verspreid.
Daar komt bij dat er op dit moment nog geen enkel klinisch of toxicologisch onderzoek beschikbaar is. De enige recente informatie is dat een team psychiaters uit Dresden (Duitsland) onlangs in het medische tijdschrift Deutsches Ärzteblatt een uitvoerige beschrijving heeft gegeven van een eerste geval van verslaving aan Spice Gold (een van de Spice-soorten) bij een persoon van 20 jaar die het al acht maanden in grote hoeveelheden rookte (drie gram per dag). De meeste websites die het product verkochten, zijn hier inmiddels mee gestopt. Maar waarschijnlijk wordt er alweer gewerkt aan nieuwe melanges, die aangeboden worden onder andere namen [sence, gorilla, solar flare, Yucatan fire, smoke, chillX, Earth impact, Moon rocks, galaxy gold, genie, blue lotus, aroma, scope, enz.] en waarbij men op listige wijze gebruikmaakt van de mazen in de wet.
