Kies een taal
Het staatsbezoek van Václav Klaus aan Rusland vindt plaats slechts enkele dagen na de verontwaardiging die hij in Europa heeft ontketend vanwege de nieuwe voorwaarde die hij aan de ondertekening van het verdrag van Lissabon heeft gesteld. Hij vertrouwde zijn gastheren toe dat hij zich "ernstig zorgen maakt over de versterking van de Europese integratie".
Klaus is een van de Tsjechische politici die er niet voor schromen om openlijk blijkt te geven van hun pro-Russische houding, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de rechtse regering van Mirek Topolánek [die in april jl.ten val is gebracht], die eerder mikte op een versterking van de banden met de Verenigde Staten.
Zo heeft Klaus tijdens een reis naar de Verenigde Staten in september verklaard dat Moskou voor Tsjechië een heel wat geringere dreiging inhield dan een overgeregelde Europese Unie. "Rusland heeft in de loop van zijn tweeduizendjarige geschiedenis nog nooit zo’n goed politiek systeem gehad en het beginsel van vrijheid is nog nooit zo goed nageleefd", heeft hij met name gezegd in een interview dat onlangs in de Washington Times verscheen [Amerikaans neoconservatief georiënteerd tijdschrift].
Lieveling van de Russische media
Toen hij Eerste Minister was [van 1992 tot 1997], heeft Václav Klaus vrijwel voortdurend een pro-westerse lijn aangehouden. Pas nadat hij de uitvoerende macht had afgestaan begon hij duidelijker kritiek te leveren op de Europese integratie en de Verenigde Staten. Deze koerswijziging werd bevestigd door het voorbehoud dat hij maakte met betrekking tot de NAVO-bombardementen in Joegoslavië in 1999.
In die tijd toonden ook de Russische media voor het eerst belangstelling voor hem. Tegenwoordig zijn het Russische journalisten die Klaus promoten. De plaats die voor hem in de Russische media wordt ingeruimd is heel wat groter dan die van alle andere staatshoofden van Midden-Europa. Zijn standpunten over de "ongegronde russofobie" van de Westerse elite worden vooral door pro-Kremlin journalisten gewaardeerd. Michail Deljagin, een beroemde Moskouse politicoloog, heeft in een recent artikel over de crisis rond de Europese integratie voor eigen rekening woorden geciteerd waarvan gezegd wordt dat ze van Klaus zijn, en waarin hij beweert dat de toetreding tot de Europese Unie voor Tsjechië een financiële verarming betekende.
Klaus is "een man van het verleden"
"In heel wat opzichten is Václav Klaus een man van het verleden. Hij hoort bij een verleden tijd waarin de wereld in tweeën was verdeeld. Omdat het hem niet is gelukt in het Westen een plaats te bemachtigen, omdat de politieke ruimte daar wordt bezet door Václav Havel, is het logisch dat hij zich tot Rusland heeft gewend", aldus de politicoloog Michael Romancov, hoogleraar aan de hoofdstedelijke Universiteit van Praag.
Ondanks de populariteit die hij geniet bij de Russische media, kunnen de leiders in het Kremlin het niet nalaten hem regelmatig op zijn plaats in de politieke wereld te wijzen. Tijdens een vorig bezoek aan Rusland wilde Klaus Vladimir Poetin ervan overtuigen dat de Amerikaanse antiraketradar niet op Rusland zou worden gericht. De Russische president schaterde het alleen maar uit en antwoordde: "Maar u zult daar sowieso nooit enige invloed op hebben". Deze woorden brachten de Tsjechische president duidelijk enigszins in verlegenheid.
Zeldzame staatsbezoeken in West-Europa
Medvedev is ongetwijfeld het belangrijkste staatshoofd dat Klaus sinds zijn herverkiezing heeft uitgenodigd. Klaus wordt echter slechts bij uitzondering door zijn westerse ambtgenoten ontvangen voor een staatsbezoek. "*Dat kan voor een deel worden verklaard uit de hyperactiviteit die hij aan de dag legde na zijn eerste verkiezing. Hij is toen naar een groot aantal landen geweest. En in een aantal ervan dient men enkele jaren te wachten alvorens opnieuw te worden genodigd. E*r is natuurlijk nog een andere reden. De staatshoofden nodigen hem nu niet meer uit vanwege de standpunten die hij inneemt met betrekking tot de Europese integratie", volgens de leider van de volkspartij en voormalig Minister van Buitenlandse Zaken, Cyril Svoboda. Ierland is een van de zeldzame westerse landen die Klaus sinds zijn herverkiezing voor een officieel bezoek heeft ontvangen. Maar het is hem zelfs gelukt om met de Ierse politici gebrouilleerd te raken, nadat hij openlijk de beweging van tegenstanders van het verdrag van Lissabon van Declan Ganley had gesteund.
De betrekkingen tussen Klaus en zijn Franse ambtgenoot, Nicolas Sarkozy, zijn bijzonder gespannen. Beide staatshoofden vallen elkaar regelmatig via de media aan. Zo heeft Klaus vorig jaar december Sarkozy indirect ervan beschuldigd de Europese Unie schade te berokkenen. Klaus is in de loop van het afgelopen jaar tweemaal in Frankrijk geweest. Hij heeft er echter geen enkele politieke leider ontmoet.
Energiecontracten
Kernenergie en aardolie
Tijdens zijn staatsbezoek aan Moskou heeft Václav Klaus "Russische bedrijven aangemoedigd mee te doen aan de voltooiing van de bouw van de kerncentrale in Temelín", meldt de Tsjechische krant Hospodářské Noviny. Volgens dit financieel-economische dagblad hebben Russische bedrijven interesse getoond in de Tsjechische energiemarkt tijdens een bijeenkomst van een Tsjechisch-Russische commissie die in september plaats had gevonden in Praag, waarbij de Russische premier Alexander Zjoekov en vertegenwoordigers van Loukoil aanwezig waren, de grootste private oliemaatschappij in Rusland. Loukoil heeft de Russische uitgave gesponsord van Klaus' boek "Blauwe planeet in groene kluisters"( in Nederland uitgegeven door uitgeverij Quantes) waarin Klaus de angst voor klimaatverandering tegenspreekt.
