Agathonissi (Griekenland) : een groep migranten wacht op een boot van de Griekse kustwacht om te worden overgebracht naar een vluchtelingencentrum op het eiland Samos. (AFP)

Grieks asielbeleid hapert

Griekenland is een aankomstland voor veel migranten waardoor het land genoodzaakt is een groot aantal asielaanvragen te behandelen, zelfs van asielzoekers die al naar andere EU-landen zijn doorgereisd. Bij gebrek aan een goede infrastructuur neemt het land toevlucht tot gedwongen uitzettingen en neemt daarbij het risico dat de veiligheid van de migranten niet gewaarborgd is, betreurt het Griekse dagblad Kathimerini.

Gepubliceerd op 26 oktober 2009 om 17:27
Agathonissi (Griekenland) : een groep migranten wacht op een boot van de Griekse kustwacht om te worden overgebracht naar een vluchtelingencentrum op het eiland Samos. (AFP)

Een nieuwe koers,” dat vraagt de Europese Unie haar lidstaten om de illegale immigratie aan te pakken. Maar in Griekenland is dat verzoek aan dovemansoren gericht. In plaats van een programma in te voeren voor de 'vrijwillige terugkeer' van asielzoekers naar hun land van herkomst, houden de autoriteiten zich alleen bezig met uitzettingen en gedwongen terugkeer.

Griekenland is een val voor asielzoekers geworden. Elke dag komen honderden illegalen Griekenland binnen via de eilanden voor de Turkse kust of de Albanese grens. Daarbij komen nog de asielzoekers die door andere Europese landen zijn teruggestuurd. De Europese wetgeving [verordening Dublin II] geeft de landen in Noord-Europa de mogelijkheid om asielzoekers terug te sturen naar het land waar zij hun eerste asielverzoek hebben ingediend. Griekenland prijkt meer dan eens bovenaan de lijst.

Uitzettingen en gedwongen terugkeer zijn de enige maatregelen die Griekenland neemt om het probleem aan te pakken. Daarentegen wordt in de rest van de EU de nadruk op vrijwillige terugkeer gelegd, zoals blijkt uit de laatste rapporten die dateren van december 2008. De Grieken hebben zo’n systeem nog steeds niet ingevoerd. Uit een onderzoeksrapport van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat de woorden ‘vrijwillige terugkeer’ of ‘begeleide terugkeer’ (al dan niet in financiële zin) niet eens voorkomen in de Griekse wet! Om een doeltreffend en rechtvaardig terugkeerbeleid te voeren zijn “eerlijke en efficiënte asielprocedures” essentieel. Dit is in Griekenland niet het geval en daarom wordt dit land op internationaal niveau op de vingers getikt.

"Spontane terugkeer onder druk"

Nieuwsbrief in het Nederlands

Volgens de richtlijn - die de lidstaten voor december 2010 in nationale wetgeving moeten hebben omgezet - hebben illegalen die het niet eens zijn met de afwijzing van hun asielaanvraag recht op gratis rechtsbijstand die met Europese gelden gefinancierd kan worden. De richtlijn ligt zwaar onder vuur omdat gezinnen met kinderen en ama’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) teruggestuurd worden zonder dat de rechten van deze kwetsbare groepen voldoende beschermd worden. Bovendien schrijft de richtlijn voor dat specifieke terugkeercentra worden opgericht om de asielzoekers op te vangen vanaf het moment waarop ze akkoord gaan met hun terugkeer totdat ze daadwerkelijk het land hebben verlaten. Asielzoekers die afkomstig zijn uit landen waar ze vervolgd zouden kunnen worden, ontvangen van de autoriteiten [van het land dat hen uitzet] een speciale schriftelijke bevestiging zodat ze niet door de politie kunnen worden opgepakt.

Griekenland was het eerste land dat kort na de publicatie van de richtlijn en op initiatief van het secretariaat van het ex-ministerie van Openbare Orde programma's heeft opgezet om asielzoekers onder druk te zetten “spontaan terug te keren”. Deze “spontane terugkeer onder druk” is van toepassing op asielzoekers die niet meer onder de tijdelijke bescherming vallen, van wie de asielaanvraag is afgewezen of die een uitzettingsbesluit van de overheid hebben gekregen.

80% van de uitgezette migranten is Albanees

Bijna 300 Afghanen zijn in dit kader naar Afghanistan teruggekeerd. In Griekenland liepen ze in de val (net als een groot aantal van hun landgenoten) omdat ze geïdentificeerd waren en hun vingerafdrukken in de Griekse databanken waren opgenomen. Dat betekent dat als ze erin waren geslaagd om een ander Europees land te bereiken, ze toch naar Griekenland teruggestuurd zouden zijn. Een medewerker van de ambassade van Afghanistan in Brussel is naar een hoofdbureau van politie in Athene afgereisd om de Afghaanse asielzoekers ervan te overtuigen naar Afghanistan terug te keren.

Onder de nieuwe socialistische regering wordt dit beleid op dezelfde voet voortgezet. Het ministerie van Openbare Orde heet nu ministerie van Burgerbescherming en de minister heeft aangekondigd dat binnen een maand 1.200 asielzoekers het land zullen verlaten dankzij Europese steun. Het Griekse ministerie heeft zo’n 17 miljoen euro ontvangen uit het Europese Terugkeerfonds om de kosten van uitzetting en terugkeer te financieren, en het lijdt geen twijfel dat er nog meer geld zal worden vrijgemaakt. De programma’s dekken uitsluitend de kosten van de terugkeer van asielzoekers uit Azië en in het bijzonder uit Zuid-Azië (Pakistan en Afghanistan). Maar ook hier voldoet Griekenland niet aan de regels, want uit het onderzoek blijkt dat 80% van de teruggestuurde illegalen Albanees is! En dat terwijl minder dan 1% van de Aziatische asielzoekers die via Turkije Griekenland binnenkomen wordt teruggestuurd vanwege de moeizame betrekkingen tussen beide landen. In 2009 heeft Turkije slechts 108 mensen teruggenomen op een totaal van 11.309 aanvragen. Griekenland heeft nog heel wat werk te verzetten om een goed functionerend immigratiebeleid op poten te zetten.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp