Gulzigheid, één van de zeven hoofdzonden afgebeeld op het gelijknamige, 15e eeuwse schilderij van de Nederlandse kunstenaar Jheronimus Bosch. Het schilderij van 120 bij 150 cm hangt in het Museo del Prado in Madrid.

De zeven zonden van Europa (1/2)

Met grote gebaren zwaaien de Europese politici graag met de vlag van de gemeenschapszin. Maar in de politiek van alledag logenstraffen zij hun zogenaamde deugden. Die Zeit heeft een portret gemaakt van de vormen van egoïsme, die de gemeenschap schade berokkenen.

Gepubliceerd op 14 december 2011 om 15:50
Gulzigheid, één van de zeven hoofdzonden afgebeeld op het gelijknamige, 15e eeuwse schilderij van de Nederlandse kunstenaar Jheronimus Bosch. Het schilderij van 120 bij 150 cm hangt in het Museo del Prado in Madrid.

Gemakzucht - Griekenland

Het is de schuld van Angela Merkel, zeggen zij. De Duitse hardvochtigheid maakt Europa kapot. Zo verklaren de Griekse boulevardbladen de crisis, en zo leggen betogers en populistische politici die uit. Volgens deze Grieken zijn niet hun eigen schulden het probleem, maar het feit dat anderen hen vermanen, aansporen en belerend toespreken.

Daarmee houden zij zichzelf en Europa voor de gek. Waar je in Athene van je stuk brengt, is de ongelooflijke neiging van de Grieken om zichzelf overal van vrij te pleiten.

Wie gaat daar in de aanval? De Griekse schuldensamenleving zelf. Zij, die steeds van mening waren dat er in Europa genoeg geld voor Hellas voorhanden was. Vakbonden, die zich aan hun privileges vastklampten. Spoorwegarbeiders in dienst van de staat, die door het chaotische loonbeleid exorbitante salarissen konden incasseren. Erfgenamen, die de pensioenen van overledenen opstreken. Politici, die neven en nichten van hun kiezers in dienst namen. Neven en nichten, die zich door deze politici in dienst lieten nemen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Zeker, hier berichten de Atheense media ook over. Maar wat ontbreekt, is de louterende Griekse woede jegens deze Grieken.De Atheense populisten vellen een hard oordeel over Merkel, maar een mild oordeel over de verantwoordelijken in eigen land. Omdat zij liever tegen een verre boeman tekeer gaan, dan dat zij zichzelf de waarheid zeggen. Deze zwakte, dit onvermogen tot zelfkritiek, is de eigenlijke crisis van Griekenland.

Michael Thumann

Verduistering - Zwitserland

Het zijn enorme sommen. Het gaat om zo veel geld, dat de ogen van de Europese politici van begeerte zouden moeten uitpuilen. Alleen al in Zwitserland hebben buitenlanders – voor het merendeel inwoners van de Europese Unie - 1560 miljard euro aan spaargeld ondergebracht; in Groot-Brittannië - met name de Kanaal-eilanden - 1400 miljard, in Luxemburg 440 miljard en in Liechtenstein 78 miljard.

Al deze staten verlenen hand- en spandiensten aan belastingontduikers. Zij trekken buitenlands kapitaal aan en leven van de rente. En wat doet Europa? In plaats van zich hierover gezamenlijk op te winden, behandelen de Europese hoofdsteden dit schandaal als een oude traditie, als een diplomatieke aangelegenheid.

Met betrekking tot Zwitserland en Liechtenstein streven een paar landen, waaronder Duitsland, eigen belastingafspraken na. Die beogen door een soort 'vereffeningsbelasting' een deel van de belastingschulden weer naar het land van herkomst te laten vloeien. Hierdoor wordt de oproep van de Europese Commissie ondermijnd om tot een automatische uitwisseling van informatie te komen, zodat belastingontduikers kunnen worden opgespoord – een eis die ook door Luxemburg wordt afgewezen, hetzelfde Luxemburg, dat zo graag de Europese solidariteit predikt.

Peer Teuwsen

Schijnheiligheid - Duitsland

Kan er een Europa bestaan, waarin één land exporteert en winst boekt, terwijl de andere landen alleen maar consumeren en schulden maken? De Duitsers zijn trots op hun exportkracht, omdat die als bewijs geldt voor het prestatievermogen van hun economie. Maar als een land voortdurend meer goederen aan het buitenland verkoopt dan dat het daarvandaan betrekt, dan is dat voor alle betrokkenen eigenlijk geen goede zaak.

Dit jaar bedraagt het overschot op de Duitse handelsbalans met de landen van de Europese Unie 62 miljard euro. Dat betekent niets anders, dan dat de in Duitsland geproduceerde waren niet tegen buitenlandse waren worden geruild, maar vrijwel op krediet worden geleverd. De Zuid-Europeanen steken zich dus bij de Duitsers in de schulden om hun waren te kunnen kopen. Lees: de rijkdom van de Duitsers is gebaseerd op de schulden van anderen. En wie klaagt er het hardst over deze schulden? Precies, Duitsland.

Op een gegeven moment dreigen de debiteuren failliet te gaan, waardoor de crediteuren hun vorderingen in rook zien opgaan. De Duitsers hebben de afgelopen jaren voor bijna 1000 miljard euro aan vorderingen opgebouwd – en een groot deel van dat geld zal verdwijnen, als het Zuiden niet meer betalen kan.

Daarom zegt de bondskanselier nu dat iedereen net zo moet worden als de Duitsers. Zij moeten óók meer gaan exporteren dan importeren. Zij moeten de lonen verlagen en de consumptie beperken. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Want als iedereen alleen nog maar waren wil verkopen, is er niemand meer over, die nog waren koopt.

Dan staat de economie stil. Als de Europeanen de rest van de wereld dus niet met hun goederen willen overspoelen – wat de wereld overigens niet zou toestaan – moet er dus binnen de muntunie een oplossing worden gevonden. De Italianen moeten bezuinigen en de Duitsers moeten meer geld uitgeven.

Mark Schieritz

Gulzigheid - Spanje

Je mag niet de zee bij je buren leegvissen, zou een van de tien Europese geboden moeten luiden. Gevolgd door: je mag je boeren niet ophangen aan een subsidiestrop.

Tussen 2007 en 2013 werd door Brussel ruim een miljard dollar in de Spaanse visserijsector gestoken – veel meer dan in die van welke andere EU-lidstaat ook. Omdat de Europese wateren met overbevissing kampen, stuurt Spanje zijn ultramoderne vloot naar de kusten van Senegal en Mauretanië. Daar blijft voor de lokale vissers weinig te vangen over , terwijl de afgesproken vangstquota's worden overschreden.

Er moeten juridische stappen worden ondernomen tegen de betreffende ondernemingen en er moeten nieuwe visserij-overeenkomsten worden gesloten tussen de EU en de Afrikaanse landen. De Spaanse regering heeft zich tot nu toe tegen beide initiatieven verzet, evenals tegen verdergaande hervormingen van de EU-subsidies voor de landbouw.

Jaarlijks vliegt er zo'n 50 miljard euro uit de kas in Brussel naar de Europese landbouwsector. Het meeste geld gaat rechtstreeks naar de boeren in diverse Europese landen, die op deze manier kunnen blijven concurreren in een strijd die tot dumpingprijzen leidt. Een aanzienlijk deel van de goedkope vlees-, melk- en groenteproducten uit Spanje, Italië, Frankrijk of Duitsland komt intussen op Afrikaanse markten terecht.

Dat is goed voor de armen, zeggen de exporteurs. Maar de plaatselijke voedselproductie in landen als Ghana, Kameroen en Ivoorkust stort in. En in geval van een stijging van de agrarische grondstoffenprijzen kunnen deze landen zich de import van melkpoeder, vogelkarkassen of tarwe uit de EU niet meer veroorloven.

Als dan een voedsel- of zelfs een hongercrisis ontstaat, is Europa overigens ook weer van de partij: de EU is immers de grootste geldverstrekker in de wereld als het op noodhulp aankomt.

Andrea Böhm

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp