Kies een taal
Het mag misschien vreemd klinken, maar het wordt tijd dat het Lagerhuis een zetel reserveert voor “een eervol lid voor de Costa del Sol”. Een idee dat ooit als onmogelijk naar de prullenbak werd gewezen, lijkt nu niet alleen verstandig maar zelfs logisch, dankzij hetbesluit van Nicolas Sarkozy om elf 'expat zetels' te creëren in het Franse parlement. Als de Fransen van South Kensignton een eigen kamerlid verdienen, waarom dan niet de Britten in Malaga, Alicante en Tenerife?
Bijna een miljoen Britten wonen voor een groot deel of het gehele jaar in Spanje. 352.000 van deze Britten staan bij Spaanse stadhuizen ingeschreven als volledig inwoner. Honderdduizenden Britten wonen elders verspreid in Europa. Degenen die in de afgelopen vijftien jaar Groot-Brittannië hebben verlaten (de overgrote meerderheid) kunnen stemmen voor Britse verkiezingen. Maar de meesten doen de moeite niet, en dit is allerminst verbazingwekkend. Ze moeten daarvoor hun stem opsturen per post naar de Britse gemeente waar ze voor het laatst woonachtig waren. Dat is eigenlijk oneerlijk. Maar wat kan het hun schelen, of wat weten ze eigenlijk wat er gaande is in de Britse ziekenhuizen, op postkantoren qua infrastructuur op duizenden kilometers afstand? Het is dus ook niet eerlijk tegenover de mensen die er echt wonen.
5,5 Britten wonen in het buitenland
Britse gemeenschappen in het buitenland hebben hun eigen problemen. In Spanje maken ze zich zorgen over pensioenen, gezondheidszorg, bureaucratische rompslomp als ze weer terug naar huis willen keren en de (extreem hoge) tarieven die consulaire diensten rekenen. Veel Britten die de catastrofale effecten van het zwakke Britse pond aan den lijve ondervinden, zouden graag willen dat Groot-Brittannië de euro invoert. Nog meer mensen kampen met lokale huisvestingswetten waarvan ze menen dat ze indruisen tegen EU-wetgeving. Deze mensen zouden graag hebben dat kamerleden en de Britse regering hun problemen serieus nemen. Zonder een kamerlid waarbij ze terecht kunnen, zijn de kansen dat iemand er aandacht aan besteedt, miniem.
Groot-Brittannië maakt zich druk over immigratie maar neemt niet de moeite om over emigratie na te denken. Maar ze zou dit wel degelijk moeten doen. Ongeveer 200.000 Britten vertrekken elk jaar naar het buitenland, volgens een onderzoek van het Instituut voor Onderzoek naar Overheidsbeleid. Ongeveer 10% van de Britten – 5,5 miljoen mensen – wonen in het buitenland. Buitenlandse regeringen ontfermen zich meer over deze emigranten dan de Britse regering ooit gedaan heeft. We zijn blij dat de een grenzeloos Europa hebben gecreëerd en we moedigen mensen aan om te reizen en om te wonen en te werken in andere landen, maar we hebben niet ons kiessysteem hieraan aangepast. Een hele generatie van jonge professionals is naar het buitenland vertrokken om loopbanen gestalte te geven waar de gemondialiseerde economie natuurlijkerwijs aanleiding toe geeft. Ook zij zijn niet vertegenwoordigd op Westminster.
Belastingplichtig maar geen stemrecht
Ik heb het afgelopen jaar wat mensen gepeild over het idee van 'diaspora kamerleden'. Kamerleden en diplomaten die ik heb gesproken, zouden zich zorgen maken over de gevolgen voor, in dit geval, de verhoudingen met Spanje. Kunt u het zich voorstellen, zeggen zij, dat een Britse parlementariër de helft van zijn leven spendeert aan het klagen bij Spaanse autoriteiten over problemen waarmee Britse expats kampen? Dat brengt ons op een andere mogelijke oplossing. Waarom zouden we de Britten die in Europa wonen in staat stellen om te stemmen bij de algemene verkiezingen van hun adoptieland? Helaas lijkt noch het Verenigd Koninkrijk, noch enig ander EU-land hiervoor te voelen. Gevolg: ik woon zelf in Madrid en betaal belastingen aan de Spaanse staatskas, maar heb niets in de melk te brokkelen als het gaat om hoe mijn belastinggeld wordt besteed.
En daarin schuilt een ander probleem: niet alleen heb ik geen stemrecht bij algemene Spaanse verkiezingen, maar in het Verenigd Koninkrijk mag ik ook niet stemmen omdat ik het land al langer meer dan vijftien jaar gelden heb verlaten. Ik betaal belasting maar mag niet stemmen. Wat is er gebeurd met de uitspraak “geen belasting zonder stemrecht”? In andere landen (zoals Duitsland, geloof ik) mogen burgers stemmen tot hun dood, waar ze ook wonen. We klagen vaak over onverschilligheid van kiezers en lage opkomst bij verkiezingen. Er is een manier om de opkomst te vergroten. Geef gewoon een paar duizend kiezers in Spanje hun eigen kamerlid.
