Kies een taal
Het Roemeense Nationale Instituut voor maritiem onderzoek, "Grigore Antipa" in Boekarest, waarschuwt dat sommige vissoorten in de Zwarte Zee snel dreigen uit te sterven. De steur is het meest bedreigd, samen met andere vissoorten die in de ondiepe kustwateren leven zoals tarbot en haai. "Turkije verbood het vissen op steur in rivieren al in 1990, Oekraïne volgde in 1996 voor rivieren, Bulgarije verbood zeevissen op steur in 1995 en Roemenië pas in 2005, voor de Donaudelta en de Donau zelf. Dit zijn allemaal prima maatregelen, maar toch is de situatie er niet beter op geworden", verklaart Simon Nikolaev, algemeen directeur van het Instituut. De oorzaak van de aantasting van hun natuurlijke habitat moet gezocht worden bij stroperij en vervuiling. Zo legt een steur alleen maar eitjes in zeer zuurstofrijke kiezellagen, die alleen in schoon water voorkomen.
Meer dan de helft van de steursoorten dreigt te verdwijnen
"De meest zeldzame soorten zijn tegelijkertijd ook het duurst. Zo kost 1 kilo gekweekte steur bijvoorbeeld 12-13 euro, en wordt er voor tarbot ongeveer 9 euro per kilo betaald. En dat zijn de prijzen hier, in Istanboel zijn ze nog duurder, ongeveer 16 euro", voegt Nikolaev eraan toe. Het probleem is dat de beschermde vispopulatie sneller afneemt dan hun levenscyclus duurt. Een steur is bijvoorbeeld pas na 12 jaar volwassen, en een tarbot na ongeveer 4 of 5 jaar. Dit betekent dat wanneer we de visstand willen beschermen, iedere soort de kans moet krijgen zich meerdere keren voort te planten. Meer dan de helft van de ongeveer 30 steursoorten dreigt te verdwijnen.
Maar pas in de laatste decennia nam de populatie jonge dieren met meer dan 70% af. Een oud onderzoek van dierenbeschermingsorganisatie TRAFFIC liet al zien dat in Moskou 80% van de winkels die gespecialiseerd zijn in de verkoop van kaviaar, gebruik maakt van valse certificaten. Tussen 1998 en 2003 werd er over de hele wereld al meer dan 1.200 ton illegale kaviaar geïmporteerd. De helft hiervan was bestemd voor de EU. Ook haaien, zeepaardjes en dolfijnen worden bedreigd. Dolfijnen vooral omdat ze zogezegd 'zelfmoord plegen': "In Roemenië wordt er al sinds 1967 niet meer op dolfijnen gejaagd. Maar van de enkele tienduizenden dolfijnen die er nog over zijn, raken er ieder jaar duizenden verstrikt in het vismateriaal dat gebruikt wordt voor tarbot, omdat ze worden aangetrokken door de vibraties ervan. Hierdoor stikken ze."
Zeehonden en garnalen bestaan al niet meer in de Zwarte Zee
In de loop van de afgelopen dertig jaar verdwenen er veel dieren uit de Zwarte Zee: zeehonden, garnalen en een aantal oestersoorten, samen met tientallen andere planten- en diersoorten. Deze achteruitgang zien we goed terug in de jaarlijkse vangstcijfers: in het midden van de jaren '80 werd er nog meer dan 15.000 ton vis gevangen, terwijl er in 2008 nog maar met moeite 500 ton werd gehaald. Vanaf 1990 laat de hoeveelheid gevangen vis een gestage daling zien. Het evenwicht in zee is nog steeds zorgelijk, het zou tientallen jaren duren voordat de Zwarte Zee haar natuurlijke evenwicht van vijftig jaar geleden zou terugvinden. En dan alleen nog maar indien de vervuiling vandaag nog een halt zou worden toegeroepen en de natuurlijke bronnen niet langer geëxploiteerd zouden worden.
"Het ergste is dat door de vervuiling de vispopulatie nog sneller afneemt. De zee is bijna gesloten en giftige stoffen stapelen zich erin op omdat ze niet worden weggespoeld. Het is waar dat de Zwarte Zee sinds de jaren '90, toen de zware, vervuilende industrie verdween, weer een fase van langzaam herstel van de waterkwaliteit laat zien. Maar dat is niet genoeg", aldus Nicolaev. Het instituut "Gigore Antipa" houdt momenteel een inzamelingsactie ter ondersteuning van maritiem onderzoek. Met het ingezamelde bedrag hoopt de directeur genoeg middelen te hebben om een speciaal laboratorium te kunnen inrichten waarin hij sommige soorten die in ondiep water leven, wil opkweken om ze daarna weer uit te kunnen zetten in de Zwarte Zee.
