Kies een taal
"I just can’t get you out of my mind", zong Kylie Minogue al. Daarmee doelde de Australische zangeres en actrice weliswaar niet op haar aanstekelijke hit, maar miljoenen mensen wereldwijd kregen het nummer haast niet meer uit hun hoofd. Ze waren stuk voor stuk besmet met hetzelfde virus: riedelitis. Wie er eenmaal door getroffen is, krijgt concentratieproblemen, wordt overmand door frustratie en krijgt de ongecontroleerde neiging om mee te zingen en te neuriën. Vooral dat laatste symptoom is uitermate besmettelijk en draagt bij tot de verspreiding van de ziekte.
Vroeger noemden de Duitsers een vleierige persoon een "Ohrwurm". Tegenwoordig staat een Duitse “oorwurm” voor muziek die zich als een worm in de gehoorgang nestelt. De Duitse term is aan de andere kant van het Kanaal letterlijk overgenomen, zodat op de Britse eilanden nu over een "earworm" wordt gesproken. Spanjaarden noemen het fenomeen een plakkerig lied waar je niet vanaf komt: "una canción pegadiza". Ook de Portugezen hebben dit kleefelement erin gehouden en hebben het over kauwgum in het oor: "chiclete na orelha". Inderdaad: het blijft er uren- en soms dagenlang vastzitten!
Fransen hebben het terecht over bedwelmende muziek die je naar het hoofd stijgt: "musique entêtante", en Italianen noemen een permanente riedel in je hoofd een "canzone tormentone" (irritant lied). Dat verklaart waarom het gebruik van muziek door de Verenigde Naties wordt erkend als foltermethode… Maar hoe kun je nu écht af komen van liedjes en melodieën die '"in je hoofd ronddraven", zoals de Polen zeggen ("chodzi mi po glovie")? Muziekwetenschappers komen met een helder advies: zelf een ander lied gaan zingen of andere muziek opzetten.
Vivian Rumpler
