Kies een taal
Uit de toespraak die de Poolse minister van Buitenlandse Zaken Radosław Sikorski [op 29 maart] voor het Poolse parlement hield, zouden we kunnen concluderen dat Polen hard op weg is een Europese minisupermacht te worden, gezien de stabiele politieke situatie, Duitsland als exclusieve partner, een opeenvolging van successen in de Europese Unie en een groeiende invloed in het oosten. In de één uur durende rede heeft Sikorski niet alleen zichzelf op de borst geklopt, maar is hij tevens uitvoerig ingegaan op het begrip nationale soevereiniteit en heeft hij zijn visie op een federaal Europa uit de doeken gedaan, alles doorspekt met citaten van Valéry, Havel, Kołakowski, Hume, paus Johannes Paulus II, de heilige Johannes, Wittgenstein en niet te vergeten Sikorski zelf.
Net als Sarkozy is hij niet in staat om kritiek te incasseren
**Maar geen enkele keer verwees hij naar Nicolas Sarkozy. De Poolse minister is namelijk op zijn zachtst gezegd geen fan van de Franse president. Dat neemt echter niet weg dat beide mannen meer dan één karaktereigenschap gemeen hebben. Ze zijn allebei hyperactief en nemen aan de lopende band initiatieven, maar de resultaten daarvan blijven zeer bescheiden. Het zijn allebei professionals, maar door hun impulsieve gedrag werken ze zichzelf meer dan eens in de nesten. Ze zijn innemend door hun hoffelijkheid, maar kunnen ook verrassend lomp uit de hoek komen. Beiden zijn zowel in staat om grootse politieke visies te beschrijven als om zich de resultaten van een gezamenlijk project toe te eigenen. Ze laten geen gelegenheid voorbij gaan om anderen door de mangel te halen, maar zijn niet in staat om op hun beurt kritiek te incasseren.
We kunnen minister Sikorski uiteraard niet verwijten achterover te leunen. Hij heeft immers het ministerie van Buitenlandse Zaken in zekere zin nieuw leven ingeblazen na het vertrek van Anna Fotyga [minister van 2006 tot 2007]. Daarnaast heeft hij het buitenlandse beleid dat nog dateerde van de tijd van Bronisław Geremek [minister van 1997 tot 2000] in een modern jasje gestoken. Sikorski is alomtegenwoordig, maar de macht van Polen op het internationale toneel, die afhangt van externe en oncontroleerbare factoren, lijkt niet in hetzelfde ritme te groeien als de energie van onze minister. Toch blijft hij geloven in zijn capaciteiten en heeft hij duidelijk moeite met het erkennen van zijn grenzen. Toen hij de impact van zijn “toespraak in Berlijn” (Poland and the future of the European Union, op 28 november 2011 uitgesproken te Berlijn) ter sprake bracht, suggereerde hij dat zijn interventie ervoor had gezorgd dat Duitsland zijn standpunt over de rol van de ECB in de redding van banken had gewijzigd en zelfs de keuze van Joachim Gauck voor het Duitse voorzitterschap had beïnvloed. Toe maar!**
Propaganda van succes keert zich tegen de schepper
**Net als Sarkozy kent Sikorski ook momenten van roem. Zo heeft die toespraak in Berlijn ervoor gezorgd dat het Poolse voorzitterschap van de EU op de kaart werd gezet, wat daarvoor niet het geval was. Maar goed en slecht kunnen soms hand in hand gaan, want bepaalde gedragingen van de minister wekken letterlijk bevreemding op. Een van de recentste voorvallen was zijn “diplomatieke interventie” in Hotel Adlon in Berlijn vanwege de afwezigheid van Poolse zenders in het aanbod van televisiezenders van het hotel. Als de minister daarvoor op de proppen komt met een officiële brief en hierover vervolgens op Twitter gaat opscheppen, dan laat hij doorschemeren dat dat voor hem diplomatie betekent. Maar daarmee slaat hij de plank mis.
Het zou de minister tot eer strekken als hij complimenten over zijn beleid aan anderen zou overlaten en zich zou beperken tot de omvang van zijn eigen succes in de komende maanden. Zoals de minister zelf verklaarde: “Wij hebben een pragmatische benadering van ons potentieel en onze actiemogelijkheden nodig.” Zijn betoog blonk echter niet uit in duidelijkheid. En zodra Polen te maken zal krijgen met een tegenvaller, bijvoorbeeld als de hem toegekende fondsen in de toekomstige EU-begroting aanzienlijk lager zullen uitvallen dan verwacht, zal de propaganda van toekomstige successen zich tegen de schepper ervan keren. We weten allemaal dat president Sarkozy ook zeer aanlokkelijke toekomstvisies heeft gepresenteerd, maar dat hij die in geen enkel opzicht heeft kunnen waarmaken. Nu moet hij daarvoor een hoge prijs betalen.**
Opinie
Warschau, de nieuwe grote speler in Europa
“We moeten goed lezen en in onze oren knopen” wat Sikorski voor het Poolse parlement heeft gezegd, schrijft Le Monde. Het Parijse dagblad schrijft:
*D***eze toespraak bevestigt de speciale plaats die Polen binnen de EU inneemt; deze getuigt van een visie op Europa en de omringende landen die we nauwelijks terugvinden binnen de Franse politieke klasse, waarin navelstaren op de loer ligt. De door Warschau gewenste integratie is ver verwijderd van het “utopische federalisme” volgens Sikorski. Er is geen sprake van het opbouwen van een “bureaucratische superstaat”. Polen gelooft in de samensmelting van de functies van de voorzitter van de Europese Commissie en die van de Europese Raad, die door het Parlement of via algemeen kiesrecht worden gekozen.
De krant merkt op dat Polen heeft gezorgd voor “een toenadering tussen Warschau en Berlijn, die zeer bijzonder te noemen is gezien de geschiedenis”, zich opwerpt als “voorbeeld op het gebied van begrotingsdiscipline” en “een meer ontspannen beleid [volgt] dat gesymboliseerd wordt door het partnerschap dat met Zweden en de voormalige sovjetlanden is aangegaan”. Kortom, Polen is een “nieuwe grote speler in Europa”.
