Een partijlid van de Gouden Morgenstond betoogt in Peraia, ten oosten van Tessaloniki, 26 april 2012.

Extreem-rechts plukt vruchten van crisis

De Griekse parlementsverkiezingen die voor 6 mei op het programma staan, de eerste sinds het begin van de financiële crisis, kunnen uitmonden in een protest tegen het bezuinigingsbeleid en tegen de politieke partijen die dit opleggen. Als dat gebeurt, kan extreem-rechts daarvan profiteren.

Gepubliceerd op 1 mei 2012 om 12:08
Een partijlid van de Gouden Morgenstond betoogt in Peraia, ten oosten van Tessaloniki, 26 april 2012.

Misschien moeten er een paar zaken onder de aandacht worden gebracht, nu het aftellen naar de Griekse parlementsverkiezingen van start is gegaan – te beginnen met het boek van de Amerikaanse auteur Robert Pexton, The Anatomy of Fascism. Deze historicus heeft het fascisme bijna een halve eeuw bestudeerd, met als referentiepunt het Franse Vichy-regime.

Ik ontmoette hem in 2010. Ook in die tijd was de opkomst van extremistische partijen in Griekenland (maar niet alleen daar) een gevoelige en omstreden kwestie. “In tijden van economische crisis wordt de democratie bedreigd”, zei Robert Paxton toen. Volgens hem zijn “de nieuwe fascistische groeperingen gewelddadig, maar tegelijkertijd te zwak om het politieke leven te beïnvloeden.

De waarheid van deze opmerkingen kan worden getoetst door naar het hedendaagse Griekenland te kijken. Waar kan extreem-rechts nog meer op hopen dan op de entree van een gewelddadige groepering in het Griekse parlement? Dit is geen vraag die betrekking heeft op een sociaal-politieke hypothese, het is de realiteit.

Vergelijking met extreem-rechts in Frankrijk

Ongeveer twee jaar geleden betichtte de extreem-rechtse vleugel Chryssi Avgi [Gouden Morgenstond, red.], die geen parlementszetels heeft, ultraconservatieven LAOS [Orthodoxe Verbond van het Volk] ervan compromissen te sluiten en patriottische waarden te hebben 'verkwanseld.'

Nieuwsbrief in het Nederlands

Vandaag de dag staat deze groepering op het punt het parlement binnen te komen. “Als extreem-rechtse partijen erkenning krijgen, weten ze het politieke debat hun richting op te bewegen”, zei Paxton ook. Hij verwees opnieuw naar Frankrijk als voorbeeld.

In de zomer van 2010 heeft de Franse president Nicolas Sarkozy ideeën van extreem-rechts omarmd, door het Roma-volk aan te pakken. Twee jaar later kunnen we niet om de terugkeer heen van het Front National (FN) in de politieke schijnwerpers. In de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen behaalde FN-kandidaat Marine Le Pen 18 procent van de stemmen.

En het FN zal in het middelpunt van de belangstelling blijven staan, omdat er in juni parlementsverkiezingen gehouden zullen worden, een maand na de tweede ronde van de presidentiële race.

Entree neonazi's in het parlement waarschijnlijk

In Athene is de situatie net zo zorgelijk, maar niet om dezelfde redenen. De centrum-rechtse partij Nieuwe Democratie (ND) heeft binnen zijn gelederen al de onlangs door het LAOS verstoten ultra-conservatieve minister van transport Makis Voridis verwelkomd, en rekent op zijn waardevolle steun.

Uiteraard is de populariteit van Makia Voridis niet alleen te danken aan zijn vroegere positie als minister van Transport; die populariteit is ook het gevolg van bepaalde karaktertrekken waar wij gevoelig voor zijn. Hij charmeert met zijn retoriek, zijn manieren en zijn stijl, die ons doen vergeten dat we te maken hebben met een publiek figuur. Vandaag hebben we het hier dus over de waarschijnlijke entree van neonazi's in het parlement.

Tot besluit een woord over Grieks links, dat ook een deel van de verantwoordelijkheid draagt voor de opkomst van het extremisme. Extreem-links heeft ook gewelddadig actie gevoerd, zoveel is zeker, maar waar echt op moet worden gewezen is de naïeve opstelling van links terzake van de immigratie. De inwoners van de achterstandswijken, die door de staat in de steek zijn gelaten, worden tegelijkertijd gedemoniseerd. Dit alles is koren op de neonazistische molen.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp