Nieuws Nieuwsvoorziening
Montage: Presseurop

Klik op IJsland voor persvrijheid

Voeg de gunstigste mediawetten samen en bescherm journalisten uit de hele wereld tegen processen: het idee dat op de site Wikileaks gelanceerd werd en dat door meerdere IJslandse Kamerleden gesteund wordt, vindt steeds meer weerklank.

Gepubliceerd op 18 februari 2010 om 16:21
Montage: Presseurop

IJsland wil het paradijs voor journalisten worden. Het parlement in Reykjavik debatteert binnenkort over het aannemen van wetten die journalisten en hun bronnen meer bescherming moeten bieden, zodat de vrijheid van meningsuiting beter gewaarborgd wordt. Het is niet toevallig dat dat hier gebeurt, aangezien IJsland door "Reporters without Borders" al bestempeld werd als het land waar journalisten de grootste vrijheid van meningsuiting hebben. Het project met de titel “Icelandic Modern Media Initiative” werd op 16 februari officieel bij het parlement in Reykjavik door een aantal Kamerleden ingediend.

Zij deden dit op verzoek van vertegenwoordigers van de website WikiLeaks, die gespecialiseerd is in de publicatie van nieuwsprimeurs. Als het initiatief voldoende steun krijgt, zal de regering het parlement vragen te debatteren over de invoering van een aantal wetten waarmee journalisten en hun bronnen beter beschermd kunnen worden. In dat geval zouden kranten, tv-zenders en websites uit de hele wereld een offshore-kantoor in IJsland kunnen openen. Het is de bedoeling dat in de IJslandse wet de "goede praktijken" uit wetgeving van overal ter wereld worden opgenomen, legt Julian Assange, hoofdredacteur van Wikileaks, uit. "Veel landen kennen goede wetten, maar geen enkel land heeft ze allemaal."

Een strijd tegen het smaadtoerisme

Wikileaks beschikt over servers die zich op strategische plaatsen verspreid over de wereld bevinden. Op deze manier kan de site informatie publiceren of verspreiden via die landen waar het wettelijke kader geen problemen oplevert. De site werd in de afgelopen drie jaar meer dan 100 keer aangeklaagd, maar heeft geen enkel proces verloren. Het voorstel dat ze nu aan IJsland doen, komt voort uit hun eigen ervaringen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

De nieuwe wetgeving wordt geacht informatiebronnen bescherming te bieden, en de communicatie tussen journalisten en hun bronnen te beschermen. Daarnaast zijn er maatregelen in opgenomen waarmee een eind moet worden gemaakt aan wat ook wel het "smaadtoerisme" wordt genoemd. Hiermee wordt de praktijk bedoeld om processen te beginnen in de landen waar de wetgeving het gunstigst is, ongeacht in welk land de partijen staan ingeschreven. De redacteuren van Wikileaks denken dat er in IJsland ook een politieke wens voor dit type hervorming bestaat omdat de IJslandse media in het verleden zelf slachtoffer zijn geworden van"smaadtoerisme".

De IJslandse journalist als een juridische Übermensch

Volgens de voorstellen kunnen degenen die van smaad beschuldigd worden, zelf een contraproces in IJsland kunnen aanspannen tegen deze "smaadtoeristen". Andrew Soctt, hoogleraar rechten aan de London School of Economics denkt dat deze maatregelen "de eenvoudige IJslandse journalist transformeren in een soort juridische Übermensch, die niet langer door buitenlandse jurisdicties kan worden vervolgd voor commentaren die hij in eigen land heeft gepubliceerd."

Deze maatregelen zijn niet alleen gericht op de bescherming van de journalisten, maar ook op de bescherming van de bedrijven die hun werk publiceren, de websites waarop hun informatie vermeld staat of andere tussenpersonen. "Het doel van de wetgeving is niet om een ongelimiteerde publicatie van beledigingen toe te staan of van IJsland een land van tabloids, pedofielen of andere praktijken van een dergelijke strekking mogelijk te maken", lichten de initiatiefnemers van het wetsvoorstel toe. "Het idee is een gunstig klimaat voor onderzoeksjournalistiek en vrije meningsuiting te scheppen, een klimaat dat mediabusiness uit de hele wereld zal aantrekken," voegt Julian Assange daar nog aan toe.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp