Nieuws Economische crisis
Werknemers van Fiat demonstreren in Rome, december 2009 (AFP)

Heel Europa gaat de straat op

Een ongekende golf van acties overspoelt Europa, ontslagen zijn aan de orde van de dag zijn er klinken onheilspellende geluiden dat het economisch herstel in Europa tot stilstand is gekomen. Van Dublin tot Athene protesteren demonstranten tegen bezuinigingen en salarisverlagingen.

Gepubliceerd op 24 februari 2010 om 15:50
Werknemers van Fiat demonstreren in Rome, december 2009 (AFP)

Heel Europa is in de greep van sociale onrust. Werknemers verzetten zich tegen pogingen van regeringen en bedrijven om bezuinigingen door te voeren, lonen te verlagen en bepaalde landen van een bijna-faillissement te redden. Gisteravond vonden in diverse Spaanse steden enorme protestdemonstraties plaats, en Griekenland wordt vandaag wellicht door een algemene staking lamgelegd. De kans is groot dat we aan het begin staan van de grootste manifestatie van publieke onrust sinds het revolutionaire elan van 1968, nu er op luchthavens en bij oliemaatschappijen in Frankrijk actie wordt gevoerd en een staking bij het Duitse Lufthansa ternauwernood kon worden afgewend. Europa’s industriële economie heeft zich nog niet aan de recessie weten te ontrukken. De werkloosheid neemt toe en de roep om bezuinigingen wordt almaar groter, wat tot steeds meer onrust bij de werknemers leidt.

De zwaar onder vuur liggende autogigant Fiat legde deze week plotseling de productie in al haar Italiaanse fabrieken stil en stelde 30.000 mensen voor twee weken op non-actief. De komende maand worden nog meer fabriekssluitingen verwacht. Ondertussen zijn er tekenen dat het vertrouwen van de burger afneemt door de niet-aflatende stroom van deprimerende mediaberichten over de crisis in Griekenland. De president van de Bank of England, Mervyn King, uitte zijn zorg over het feit dat het herstel van Europa nu “tot stilstand is gekomen”, wat niet veel goeds voor de Britse economie betekent. Aan de alom gevreesde “dubbele dip” lijkt niet meer te ontkomen.

Zelfs Griekse belastinginspecteurs komen in het geweer

De ontwrichting zal vandaag veruit het meest verbreid zijn in Griekenland, waar al eerder sprake was van wilde stakingen en luide protesten tegen de inspanningen van premier Georgios Papandreou om Griekenlands gapende begrotingstekort, het grootste in de eurozone, te beteugelen. Gisteren probeerden demonstranten, daarbij gesteund door de communistische partij, de Atheense effectenbeurs te blokkeren en vandaag gaan stakende actievoerders het lucht-, spoor- en zeevervoer platleggen, woedend als zij zijn over drastische ingrepen in de sociale voorzieningen. Scholen, overheidsgebouwen en rechtbanken zullen gesloten blijven en ook banken, ziekenhuizen en staatsbedrijven zullen hinder van de stakingen ondervinden. Als in een tragikomedie kwamen ook Griekse belastinginspecteurs in het geweer tegen de pogingen van hun regering om haar financiën op orde te krijgen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Spanje, behorend tot de zogenaamde “PIGS”-groep van landen met een zware schuldenlast die verder bestaat uit Portugal, Italië, Ierland en Griekenland, heeft eveneens te maken met vastberaden verzet tegen pogingen van de regering-Zapatero om de Spaanse overheidsfinanciën weer op de rails te krijgen. Talrijke waarnemers zijn veel meer beducht voor een Spaanse dan voor een Griekse begrotingscrisis, eenvoudigweg omdat de Spaanse economie ongeveer vijfmaal zo omvangrijk is als de Griekse economie. Zelfs de middelen van de rijkste leden van de eurozone, vooral Duitsland, kunnen wel eens ontoereikend zijn om de Spaanse economie te redden.

35% van de Spaanse jongeren werkloos

In Madrid, Valencia en Barcelona werd gisteravond gedemonstreerd tegen plannen om de pensioenleeftijd te verhogen tot 67 jaar. Later deze week zullen de protesten zich uitbreiden tot de rest van het land. De economische problemen van Spanje zijn misschien nog wel hardnekkiger dan die van Griekenland. In de jaren van groeiende welvaart dreef de Spaanse economie op de vastgoedzeepbel, waarna Spanje harder door de recessie werd getroffen dan de meeste andere landen van de eurozone, inclusief Griekenland. Uit cijfers blijkt dat Spanje de recessie nog niet te boven is. Het land heeft een hoge prijs betaald: 20% van de beroepsbevolking is werkloos en onder jongeren is dat zelfs 35%, het hoogste percentage binnen de eurozone.

Onder meer in Ierland, Griekenland en Spanje is dus sprake van wat economen eufemistisch “interne devaluatie” noemen: lonen en kosten worden drastisch beperkt en zo nodig laat men de werkloosheid tot recordhoogten oplopen. Volgens o.a. Nobelprijswinnaar en econoom Joseph Stiglitz is een dergelijk deflatiebeleid echter niet zonder risico. Het gevaar is dat de economie nog verder krimpt doordat de belastinginkomsten kelderen en de uitgaven voor werkloosheidsuitkeringen stijgen, met als gevolg een nog ernstigere begrotingscrisis.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp