Kies een taal
De buitengewone topontmoeting van gisteravond was anders dan al die andere bijeenkomsten van de afgelopen twee jaar: er was geen sprake van een door Merkel en Hollande vooraf bekokstoofde 'richtlijn'. François Hollande heeft de 'traditie' van Nicolas Sarkozy niet voortgezet. Zijn 'vuurdoop' in Brussel was 'direct' en liep niet via Berlijn.
De top was ook in een ander opzicht bijzonder. Duitsland kreeg voor het eerst in lange tijd te maken met een agenda die niet door het land zelf was opgesteld en die zich richtte op aan de groei gerelateerde kwesties. Misschien werd er woensdagavond geen enkel besluit genomen, maar een ding werd er wel duidelijk: de Duitse hegemonie wordt door Europa niet langer klakkeloos voor lief genomen. En Berlijn weet dat heel goed. De Duitse leiders voelen al dat ze van hun troon verjaagd zijn.
Duitse overheersing loopt op zijn eind
De Duitse dominantie wordt actief bekritiseerd. En dat heeft zijn directe weerslag op Griekenland. Gisteren, voorafgaand aan de top, onthulde de Duitse Centrale Bank een rapport waarin staat dat er geen enkel gebaar naar Griekenland meer mag worden gemaakt. En als het land failliet zou gaan, dan zou dat slechts "één manier zijn waarop er een eind aan deze kwestie kan worden gemaakt". Op hetzelfde moment bevestigde François Hollande nogmaals zijn steun en zijn vertrouwen aan Griekenland en de Grieken.
Ondertussen is het nieuwe Europese evenwicht dat zich op dit moment aftekent al terug te zien in de conclusies over de top: "wij zullen er alles aan doen om Europese fondsen aan te wenden en alle mogelijke middelen in te zetten om Griekenland weer te laten groeien en er banen te scheppen."
De Duitse overheersing in Europa loopt op zijn eind. Zoals een zeer groot deel van de Duitse pers sinds gisteren al zegt, staat Angela Merkel meer dan ooit alleen tegenover haar partners, en dat is niet alles. In werkelijkheid heeft zij geen enkele bondgenoot meer voor haar beleid. Of het nu de internationale organisaties in de Verenigde Staten zijn of Parijs en Madrid: ze heeft niemand meer achter zich staan.
Ze zullen vechten, en hard
Wat gaan de Duitsers doen? Alles vergeten en zich aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid, alsof er niets gebeurd was? Zeker niet. Ze zullen vechten, en zelfs hard. Ze hebben de wil en de macht. Maar ze staan niet langer alleen aan het roer. Ze bepalen niet langer in hun eentje het te voeren beleid. Dat geeft Europa enorm veel hoop, en Griekenland nog wel het meest.
Voor Griekenland wijzigden de omstandigheden in korte tijd radicaal. Griekenland heeft nu de mogelijkheid om te vechten en een betere toekomst voor zichzelf op te eisen. Natuurlijk zal het land zijn beloftes moeten nakomen, zoals het overgrote deel van hun partners ze vraagt te doen. Maar een maand geleden kon nog niemand bevroeden dat er gisteren een nieuw Europees evenwicht zou ontstaan.
De 'verplichtingen' waar iedereen het terecht over heeft, zijn niet langer een serie hermetisch dichtgetimmerde dogma's waar niet aan getornd mag worden. De 'groeiparameter' die nu op tafel ligt, verandert de zaak volledig.
Griekenland kan zich daarop baseren, en bovendien nog veel meer doen. Het land kan nu vechten, eenvoudigweg omdat het eind in zicht is van het bezuinigingsbeleid waarachter het nationalistische Duitse beleid schuilging. Berlijn is niet langer hun enige gesprekspartner...
Maar nu moeten de Grieken beginnen met het boeken van resultaten op bijvoorbeeld het gebied van privatiseringen en in de energiesector. Stappen vooruit maken is nu van het allergrootste belang.
Verstikkende atmosfeer verdwijnt langzaam
Het land krabbelt langzaam op vanuit de wanhoop waarin het door de Duitse overheersing werd gestort. Maar nu moet het laten zien dat Griekenland gelooft een echte Europese staat te kunnen worden die niet op krukken door het leven wil. Ze zullen moeten doen wat absoluut nodig is om niet ten onder te gaan, of dat nu binnen of buiten Europa is. En nu de verstikkende atmosfeer langzaam verdwijnt, zal dat een stuk gemakkelijker gaan.
Hun toekomst ligt op dit vandaag in hun eigen handen, meer dan gisteren. Dat is al een goed teken. Maar er moet ook beleid komen. En beleid is de kunst van het dingen mogelijk maken. Dat betekent dat fanatisme op dit moment de grootste vijand is. Er zijn heel wat fanatici in Griekenland, en van alle gezindten. Wat kunnen ze daaraan doen? Het eerste wat de Grieken nu duidelijk moeten maken is dat de situatie van Griekenland in de afgelopen weken, in tegenstelling tot wat er wordt gezegd, al beter is geworden.
Men moet zich vasthouden aan het sprankje licht dat er aan het einde van de tunnel gloort, en vechten om het lot van het land te veranderen. Nu kan dat. Europa is niet meer wat het een paar weken geleden nog was. De context is veranderd. Bovendien is die verandering het resultaat van wat twee volken, de Fransen en de Grieken, wensten. De Fransen hadden de macht om tegen het allesoverheersende Duitsland waaraan de vorige president volledig onderworpen was, op te staan, en zij brachten daar verandering in.
En de Grieken hebben de kracht om door middel van hun stem hun ontevredenheid kenbaar te maken. Nu het oppermachtige Duitsland zich heeft teruggetrokken, ligt de weg naar Europa voor Griekenland opnieuw open. De Grieken moeten laten zien dat ze dat begrijpen en dat ze zullen vechten voor hun toekomst. De omstandigheden zijn er inmiddels naar.
