Europese eenwording leidt tot oorlog

Men hoort vaak dat de EU vrede heeft gebracht in Europa, een standpunt dat niet wordt gedeeld door historicus Thierry Baudet. Hij stelt juist dat wanneer natiestaten ertoe gebracht worden hun soevereiniteit op te geven, dit onvermijdelijk tot conflicten leidt. Hij pleit er daarom voor de euro te ontbinden en de nationale grenzen te herstellen.

Gepubliceerd op 9 juli 2012 om 10:16

**De troefkaart van voorstanders van het Europese project is dat nationalisme tot oorlog leidt en Europese eenwording tot vrede. Alle verlies aan democratie, soevereiniteit, transparantie, veroorzaakt door de Brusselse uitdijing, het zou uiteindelijk gecompenseerd worden door dat ene hoge doel: vrede. Juist deze aanname berust op een misvatting. Nationalisme leidt niet tot oorlog. De ambitie een Europees rijk te vestigen, leidt tot oorlog. De ambitie verschillende volkeren in een keurslijf te willen persen, leidt tot oorlog. Het is de Europese eenwording, kortom, die leidt tot oorlog.

Zowel fascisme als nazisme waren gericht op Europese eenwording. Al in 1933 had Mussolini aangegeven te geloven dat Europa opnieuw de helmstok van de wereldheerschappij kan opnemen wanneer het een zekere mate van politieke eenheid kan ontwikkelen.**

Racisme van Duitsers was geen nationalisme

**De Noorse collaborateur Vidkun Quisling meende dat we een Europa moeten creëren dat haar bloed niet verspilt aan moorddadige conflicten, maar een compacte eenheid vormt. En op 11 september 1940 stelde Joseph Goebbels: Ik ben ervan overtuigd dat men over vijftig jaar niet langer zal denken in termen van landen.

In een gesprek dat Adolf Hitler op 28 november 1941 met de Finse minister van Buitenlandse Zaken had, merkte Hitler op dat het duidelijk werd dat de landen van Europa bij elkaar horen als een grote familie. In zijn toonaangevende studie naar Naties en Staten (1977) concludeert Oxfordhistoricus Hugh Seton-Watson dat er dat de doelstellingen van Hitler niet beperkt bleven tot iets wat kan worden omschreven als Duits nationalisme. Zijn doel was om heel Europa en een flink stuk land daarbuiten te veroveren. Mussolini had tot doel een nieuw Romeins rijk rond de Middellandse Zee te vestigen, [en] de Japanners wensten een grote Oost-Aziatische welvaartssfeer.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Ook het racisme van de Duitsers was geen uitdrukking van nationalisme. Integendeel. Ras overstijgt de grenzen van de natie en van de staat, en de racistische theorie is dus per definitie een internationale - niet-nationale - doctrine.**

Schuman was staatssecretaris voor Vichyregime

**Opvallend is bovendien dat Robert Schuman, een van de founding fathers van het Europese project, tot 17 juli 1940 staatssecretaris was voor het Vichyregime, dat collaboreerde met de Duitsers. Als afgevaardigde van Lotharingen had hij in 1938 het verraad van München actief gesteund, en zo de annexatie door Hitler-Duitsland van een deel van Tsjechoslowakije mede mogelijk gemaakt. In die tijd drong hij er bovendien op aan dat Mussolini en Hitler hun banden zouden aanhalen. Op 10 juli 1940 was Robert Schuman één van de afgevaardigden die Pétain steunden in zijn machtsgreep. Jean Monnet, een andere founding father, zat ondertussen in Londen, en poogde te verhinderen dat De Gaulle dagelijkse radioberichten uitstuurde (wat op 20 en 21 juni 1940 ook lukte).

Behalve de Tweede Wereldoorlog wordt ook de Eerste Wereldoorlog geweten aan 'nationalisme'. Maar ook in de Eerste Wereldoorlog was het Duitse doel het onderwerpen van niet-Duitse delen aan een imperium. Deze oorlog was bovendien begonnen in het pan-nationale kruitvat Oostenrijk-Hongarije. Deze Europese Unie avant la lettre weigerde onafhankelijkheid te verlenen aan de Bosnische Serven, en dit motiveerde een groep 'jonge Bosniërs' om de moord op aartshertog Franz-Ferdinand te plannen in juni 1914.**

Pogingen Europa te verenigen leiden tot spanningen

**Onderdrukking door centralistisch bestuur leidt tot spanningen. Eén van de belangrijkste lessen die werden getrokken uit de Eerste Wereldoorlog was dan ook het 'beginsel van zelfbeschikking' - bijvoorbeeld uitgedragen door de Amerikaanse president Woodrow Wilson - dat respect bepleit voor de verschillende nationaliteiten, in plaats van hen te willen ontbinden of te doen opgaan in een groter geheel.

Gaan we nog verder terug in de geschiedenis dan zien we wederom dat niet 'nationalisme', maar imperialisme en het verlangen naar Europese eenwording tot oorlog leidt. Neem de Napoleontische oorlogen. Napoleon wilde voor het welzijn van Europa dezelfde principes: een Europees wetboek, een Europees hooggerechtshof, een gemeenschappelijke munt, dezelfde maten, dezelfde wetten, enzovoorts. Napoleon verwachtte dat Europa spoedig waarlijk één enkele natie zou worden.

Het idee dat nationalisme tot oorlog zou leiden en Europese eenwording tot vrede klopt dus niet. Evenmin heeft Europa de afgelopen halve eeuw 'vrede' gekend. Het grootste deel van die tijd waren de landen van Europa verwikkeld in een strijd op leven en dood met de Sovjet-Unie - de uitdrukking van opnieuw een anti-nationale filosofie: het communisme. De arbeider, zo stelt het Communistisch Manifest, heeft geen nationaliteit.

Zoals te verwachten leidt ook nu de poging Europa politiek te verenigen echter tot grote spanningen. In bijna alle Europese landen zien we de opkomst van anti-establishmentpartijen.**

Nationalisme maakt democratie mogelijk

**In Noord-Europa ontstaat steeds meer wantrouwen jegens het Zuiden en vice versa. Zo is wederom niet nationalisme, maar het Europese project een bron van conflict. We moeten daarom toe naar een heel ander Europa dan dat van de huidige EU.

Een Europa niet van centralistisch bestuur - maar een Europa van samenwerkende natiestaten die niet bang zijn voor de nationale verschillen. Geef de landen zeggenschap over nationale grenzen terug zodat ze zelf kunnen bepalen wie ze binnen laten. Hun economisch belang zal hen doen kiezen voor een liberaal visa-stelsel, terwijl ze niettemin controle kunnen houden over criminaliteit en immigratie. Ontbind de euro zodat landen weer monetair kunnen ademen en hun rentevoet kunnen bepalen aan de hand van de efficiënte koers voor hun lokale conjunctuur. Ontmantel een groot deel van de harmonisatie die de diversiteit uitvlakt.

Verre van een bron van oorlog, is nationalisme de kracht die democratie mogelijk maakt. Zonder die bindende kracht kan het parlement nooit legitieme besluiten nemen. Het Belgische voorbeeld illustreert bovendien dat gebrek aan nationale eenheid het bestuur van een land uiterst moeizaam kan maken. De fantoomangst voor nationalisme dreigt uit te monden in een knellend Brussels imperium. Het is tijd om de aanval op de natiestaat te stoppen.**

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp