Kies een taal
Ondanks alle inspanningen van Brusselse eurobureaucraten en hun nationale medewerkers blijft dit land vrijwel als enige nog een eiland van ware vrijheid in een wereld die met zijn diverse verboden en – vergeef me de uitdrukking – rechtstreekse regelgeving in rap tempo op een toestand van slavernij afstevent.
**We kunnen er daarom op wachten dat een paar Hegers [Leoš Heger – de Tsjechische minister van Volksgezondheid] en soortgelijke figuren de huidige crisis zullen uitbuiten om de markt voor sterke drank een slag toe te brengen en een fundamenteel recht in te perken dat lang geleden op alle pleinen in het land is bevochten: volledig vrije toegang tot alle soorten drank op elke plek en op elk uur van de dag of de nacht. Ik hoop dat die verwachting uitkomt.
Het gedeeltelijke verbod op de verkoop van alcohol, dat de autoriteiten op de avond van vrijdag 21 september in een staat van absolute wanhoop hebben ingesteld, kan niet eeuwig voortduren. Het einde van dat verbod kan echter wel eens de gelegenheid bij uitstek zijn om serieus te overwegen het deels in stand te houden. Daar zijn namelijk goede redenen voor en het zou het land verder op de weg naar beschaving leiden.
Ongetwijfeld zullen er stemmen opgaan dat “een verbod niets oplost”, waarna we een heleboel voorbeelden van over de hele wereld te horen krijgen waaruit blijkt dat pogingen om de toegang tot sterke drank te beperken, zijn mislukt, dat de getroffen maatregelen worden omzeild en dat op deze wijze alleen maar de verkoop op de zwarte markt wordt aangemoedigd...**
Ons “liberale paradijs” is uit de hand gelopen
Op Facebook waren er al humoristische toespelingen op de vraag of Miroslav Kalousek [de Tsjechische minister van Financiën, die de reputatie heeft wel een glaasje te lusten] de juiste persoon is om te waarschuwen voor de gevaren van het ruim verkrijgbaar zijn van sterke drank.
**Misschien is hij inderdaad niet echt de juiste persoon, maar ditmaal heeft hij wel het gelijk aan zijn kant. In het debat is het weliswaar nuttig naar de argumenten en ervaringen van sceptici te luisteren, maar in de huidige situatie moeten we vooral onze blik richten op landen waar sterke drank wordt beschouwd als gevaarlijke drugs. Het enige verschil met illegale drugs is wellicht dat de staat door de verkoop ervan flink wat belastinggeld opstrijkt.
Maar in Tsjechië, dit “liberale paradijs”, is de situatie enigszins uit de hand gelopen. Dat is geen toeval, maar een gevolg van de Tsjechische opvatting van “vrijheid”. Het heeft te maken met zaken die typisch Tsjechisch zijn, bijvoorbeeld het buitengewoon hoge aantal casino's in vergelijking met de rest van Europa, waar je je salaris of je uitkering te grabbel kunt gooien, of het felle verzet tegen “modeverschijnselen” waardoor we na de lunch in een overvol restaurant niet langer een sigaret meer zouden mogen opsteken onder de neus van onze tafelgenoten.
Dat doet niet zozeer denken aan een eiland van vrijheid, maar aan een rustiek openluchtmuseum. Sommigen vinden dat prima zo, maar misschien is de tijd rijp om eens te kijken hoe het er elders aan toegaat. (Ondergetekende zegt er even bij dat hij geen geheelonthouder is maar ook geen niet-roker.)**
Kraampjes uit het straatbeeld bannen
Iedereen die blindheid ambieert of zelfmoord wil plegen met illegaal gestookte wodka zal daar uiteindelijk wel in slagen, zelfs als de verkoop van sterke drank volledig aan banden wordt gelegd. Maar het kan hem wel wat moeilijker worden gemaakt. Bovendien maakt iemand die zijn leven zo op het spel zet, onkosten die zijn ziektepremie niet geheel dekt.
**Hetzelfde geldt voor minder extreme gevallen van “gewoon alcoholisme”". Kraampjes die sterke drank verkopen, uit het straatbeeld bannen is dus een eerste en nogal eenvoudige stap. Vervolgens kunnen we ons de vraag stellen of we in Tsjechië niet een ander model zouden moeten invoeren, zoals van landen die zichzelf beslist niet als totalitaire staten beschouwen maar waar sterke drank uitsluitend op bepaalde uren in speciale winkels met een vergunning wordt verkocht en zeker niet om half vier 's ochtends. Alles is beter dan de situatie op dit moment.
Dit veronderstelt uiteraard dat de staat naast deze repressieve maatregelen ook zijn andere taken kan vervullen, die hij de afgelopen jaren ondanks alle waarschuwingssignalen heeft veronachtzaamd, en dat hij de zwarte markt net zo succesvol kan bestrijden als kleine hennepkwekerijen. Dit is namelijk een probleem dat niets met “vrijheid” van doen heeft.**
