Polen heeft een nieuwe president: Bronisław Komorowski, van de conservatieve regeringspartij Burgerplatform (PO). Het resultaat werd pas in de ochtend van 5 juli bekend toen de electorale staatscommissies 95 procent van de stemmen bij de stemlokalen geteld hadden. Met 52,6 procent van de stemmen verslaat Komorowski zijn rivaal Jarosław Kaczyński, van het rechtse Wet en Gerechtigheid (PiS), dat 47,4 procent van de stemmen kreeg. Een paar uur eerder, toen de stemmen van de helft van de stemlokalen geteld waren, zag het plaatje er nog anders uit, met Kaczyński aan de leiding. Middenin het Poolse vakantieseizoen mag een opkomst van 54.8 procent (waar het opkomstpercentage over het algemeen erg laag is, de hoogste opkomst was ooit 68,2 procent) als een goed resultaat beschouwd worden.
"Geen excuus meer om hervormingen uit te stellen"
Het lag in de lijn der verwachting dat armere en plattelandsregio's, en oudere stemmers, volledige steun zouden geven aan de conservatieve Kaczyński terwijl Komorowski het vooral goed deed in grotere stedelijke gebieden.Rzeczpospolita schrijft dat ondanks Komorowski’s overwinning, Kaczyński "een overwinning behaalde in de politieke zin van het woord" vanwege zijn sterke optreden in combinatie met de groeiende steun voor de PiS, wat laat zien dat de twee grootste politieke machten in het land "in evenwicht zijn". Het Burgerplatform "garandeert niet levenslang aan de macht te blijven", merkt de conservatieve krant op.
Nu zowel het presidentschap als het premierschap in de handen van Burgerplatform is, heeft het Platform "geen excuus meer om de noodzakelijke hervormingen niet door te voeren",merkt Rzeczpospolita op in zijn verkiezingsanalyse. Verdere hervormingen van de gezondheidszorg, overheidsfinanciën en de gecombineerde ziektekosten- en pensioenverzekering voor boeren zullen ook wel niet populair blijken, denkt het Poolse dagblad, dat suggereert dat Kaczyński’s nipte verlies een voorbode kan zijn van het resultaat voor de partij bij de algemene verkiezingen van 2011. Dit wordt herhaald door de liberale krantGazeta Wyborcza, dat de partij van premier Tusk waarschuwt dat "tenzij de partij aantoont hervormend te zijn en open te staan voor de culturele vereisten van de Europese democratie - zij de volgende verkiezingen zullen verliezen."
"Presidentsverkiezing heeft niets zinnigs opgeleverd"
De stemming van zondag heeft aangetoond dat de Poolse maatschappij verdeeld is, stelt Gazeta's hoofdredacteur Adam Michnik. De winnende helft van het land is de helft die "de toekomst van Polen in de EU ziet - als een democratisch, pluralistische rechtsstaat met een vrijemarkteconomie." Terwijl de verliezers, "autoritair rechts, vertegenwoordigd door Jarosław Kaczyński en zijn kamp..., gevaarlijk is voor de democratie in Polen." Michnik merkt op dat de traditionele rechts/links verdeling niet langer een afspiegeling is van wat er in Centraal en Oost-Europa en in sommige West-Europese landen gebeurt, waar een "nieuwe golf van populisme onder verschillende ideologische vlaggen" steeds meer publiek voor zicht wint.
Maar bestaat de kans dat de twee kampen in Polen tot elkaar komen?vraagt Tomasz Lis, hoofdredacteur van het opinieweekblad Wprost zich af, en wanneer "zal het uitspelen van de verdeling niet langer politiek winstgevend zijn?" Het antwoord, klaagt hij, is dat dat nog lang niet zal gebeuren omdat "de campagne voor de presidentsverkiezingen ons niet vooruit heeft gebracht, en niets zinnigs voor Polen of zijn inwoners heeft opgeleverd". Lis doet een laatste beroep op zijn landgenoten om te stoppen met het verspillen van "tijd, een vitale factor in iedere democratie". Het is hoog tijd dat de gedurfde hervormingen op het gebied van overheidsfinanciën, gezondheidszorg of boerenpensioenen worden doorgevoerd, en dat er een brug wordt geslagen tussen de twee kampen waarin Polen verdeeld is. Zoals Michnik opmerkt, toont de sterke steun voor Jarosław Kaczyński aan dat "veel Polen zich nog steeds niet thuis voelen in hun eigen land.” Dit te veranderen zal de grootste uitdaging voor de nieuwe president worden.