Kies een taal
Aangezien de Europese Unie met een niet aflatende migratiedruk kampt en een publieke opinie die geobsedeerd is door het invasiesyndroom, zou ze het waarschijnlijk graag zonder de initiatieven van drie van haar nieuwe leden hebben gesteld. Hongarije, Roemenië en Bulgarije, door Brussel belast met het veiligstellen van de oostgrenzen van de EU, nemen het niet zo nauw met hun opdracht en hebben besloten om de poorten van de Europese vesting te openen.
5 miljoen Moldaviërs, Macedoniërs, Serviërs, Oekraïners en Turken hebben of krijgen de mogelijkheid om op rechtmatige wijze een Europees paspoort te bemachtigen. De geschiedenis en de erbij behorende onrechtvaardigheden maken het mogelijk om zijwegen te bewandelen. Een onverwacht geschenk waaruit de Hongaarse, Roemeense en Bulgaarse leiders heimelijk politiek voordeel hopen te halen. Met het risico dat er in de hoofdsteden van het oude Europa op de tanden wordt geknarst.
De op afgelopen 26 mei tekst, die door het Hongaarse parlement op aanraden van de rechtse eerste minister Viktor Orbán is aangenomen met de steun van extreemrechts, klinkt als wraak. Of als een provocatie. Hongarije is nooit helemaal over het trauma heen gekomen dat het heeft opgelopen bij het sluiten van het Trianonverdrag. Dit is op 4 juni 1920 ondertekend en beroofde het land van tweederde van zijn grondgebied en de helft van zijn bevolking. De wet over de dubbele nationaliteit heeft betrekking op 3,5 miljoen mensen en wordt aanstaande januari van kracht.
Hiermee krijgen ongeveer 300.000 Serviërs van Hongaarse afkomst die in de autonome provincie Voivodine wonen en 150.000 Oekraïners die bij de Hongaarse minderheid behoren de sleutel van het eldorado. De wet vergroot eveneens de onenigheid met twee andere lidstaten van de EU: er leven 1,4 miljoen Hongaren in Roemenië en 520.000 Hongaren in Slowakije (dat wil zeggen 10% van de bevolking). De Slowaakse autoriteiten zijn dan ook helemaal niet gediend van het Hongaarse besluit. Als tegenmaatregel heeft het parlement in Bratislava een wet aangenomen waarin iedereen die voor de Hongaarse nationaliteit kiest tegelijkertijd de Slowaakse nationaliteit verliest.
"Bloedbanden" tussen Roemenen en Moldaviërs
De Roemeense autoriteiten zijn voorzichtig en willen geen olie op het vuur gooien. Allereerst omdat een deel van de Hongaarse minderheid in Transsylvanië soms hardop van autonomie droomt voor het ‘land van de Szeklers’. En het zou Boekarest bovendien slecht staan om kritiek te leveren op Hongarije terwijl de regering daar net hetzelfde heeft gedaan.
In april 2009 heeft de Roemeense president Traian Basescu immers besloten om de Roemeense nationaliteit te geven aan Moldaviërs die dat wensen en die hun afkomst kunnen bewijzen. “De bloedbanden verplichten ons hen te steunen”, verklaarde de Roemeense president om zijn besluit te rechtvaardigen. Moldavië heeft een ingewikkelde geschiedenis. Het land is door Stalin gesticht en bestaat uit een gebied dat aan de voormalige USSR behoorde en Bessarabië, dat van 1918 tot 1940 en vervolgens van 1941 tot 1944 een Roemeense provincie was. Tweederde van de Moldaviërs spreekt Roemeens en eenderde Russisch. Moldavië – met ongeveer vier miljoen inwoners – is een klein, straatarm land. Een derde van de actieve bevolking is, meestal illegaal, naar het buitenland vertrokken om werk te vinden.
Deze toverformule kan voor de EU dus verkeerd uitvallen en deze kwetsbare staat, die lijdt aan een identiteitscrisis, uit elkaar doen vallen. Bovendien wordt al lang aan de levensvatbaarheid ervan getwijfeld. Ongeveer 120.000 Moldaviërs hebben al een Roemeens paspoort, nog eens 800.000 hebben een verzoek ertoe ingediend en alles wijst erop dat dit aantal nog zal toenemen. Boekarest heeft trouwens op kosten van de EU twee nieuwe consulaten geopend in Moldavië, een in Bălţi en een in Cahul.
Ook Bulgaarse Turken krijgen EU-paspoort
In navolging van Hongarije heeft ook Bulgarije de procedures voor het verkrijgen van de Bulgaarse nationaliteit vereenvoudigd voor ongeveer 2,5 miljoen mensen van Bulgaarse afkomst die in het buitenland wonen. Ze wonen verspreid in Oekraïne, Moldavië, Albanië, Griekenland maar vooral in Macedonië en Turkije. Ongeveer 1,4 miljoen Macedoniërs (dat wil zeggen driekwart van de bevolking) kan zo een Europees paspoort krijgen. Voor sommige historici is Macedonië een van de grensgewesten van de Bulgaarse natie. De Macedonische taal zou trouwens gewoon een Bulgaars dialect zijn.
Sofia bekommert zich ook om de Pomaken, Bulgaren die zich tijdens de Ottomaanse bezetting tot de islam hebben bekeerde. Deze minderheid, die vóór de val van het communisme geschat werd op 900.000 mensen, was slachtoffer van een gedwongen integratiebeleid dat geduurd heeft tot eind jaren 1980. Ongeveer 350.000 Pomaken zijn naar Turkije gevlucht en zouden dus niet hoeven te wachten op een eventuele toetreding van Ankara om een Europees paspoort te krijgen.
Latijns-Amerika
Naturalisatie nakomelingen van verbannen Spanjaarden
Het is gemakkelijk om Spanjaard te worden, zo valt te lezenin Le Figaro: er zijn in Spanje in 2010 al bijna 120.000 aanvragen ingewilligd. 95% ervan worden ingediend door Zuid-Amerikanen, met name Cubanen en Argentijnen. Een situatie die kan worden verklaard door een bepaling van de “wet op het historisch geheugen” die in 2007 aangenomen is. Deze wet maakt het mogelijk voor nakomelingen van Spanjaarden die tijdens de burgeroorlog en het Franco-regime verbannen werden om naturalisatie te eisen. Overweldigd door het succes van de wet heeft de regering de tijdsduur om de zo kostbare nationaliteit te verkrijgen bij de consulaten met een jaar verlengd tot december 2011. Tot dan kan het aantal nieuwe Spanjaarden wel eens oplopen tot 500.000.
