Kies een taal
In de Europese hoofdstad was er sprake van een "botsing tussen twee visies op Europa": de leden van de Europese Commissie, “voorstanders van bezuinigingen”, en de “pleitbezorgers van grootscheepse investeringen in Europa, die volgens de vakbonden tot duurzame groei en kwaliteitsbanen leiden”, aldus Le Soir. Het Brusselse dagblad haalt ook een onderzoek aan dat maandag door de Duitse vakbond IG Metall is gepubliceerd. Uit dit onderzoek zou blijken dat een solide financieel beheer niet synoniem is met volledige werkgelegenheid. Als enige land dat aan een gigantische toename van de werkloosheid is ontsnapt, biedt uitgerekend Duitsland nu ruim baan aan onzekere arbeidscontracten. Dat betekent dat de opkomst van een sociaal Europa voorlopig toekomstmuziek blijft.
“We zouden de demonstraties van gisteren in Brussel en overal in Europa als onbelangrijk kunnen afdoen en daarmee de protesten negeren van degenen die hun woede als enige wapen in de strijd gooien”, schrijft The Guardian. “De secretaris van het Europees Verbond van Vakverenigingen, John Monks, stelt terecht dat de Europese regeringen net zo goed naar de werknemers moeten luisteren als naar de markt en dat door de bezuinigingswedloop een broos herstel kan omslaan in recessie of stagnatie.” De krant adviseert de regeringen “bij het nemen van bezuinigingsmaatregelen hun oor bij de kiezers te luisteren te leggen”.
EUobserver.com maakt korte metten met het cliché dat Europese ambtenaren hoge salarissen opstrijken: “Secretaresses, bodes en lager personeel verdienen zelden meer dan veertienhonderd euro per maand en hebben tijdelijke contracten." Daarom is het in sommige landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Zweden of Duitsland, moeilijk om vacatures opgevuld te krijgen.
In Duitsland hekelt Die Tageszeitung het feit dat op deze dag van Europese demonstraties de Duitse werknemers schitterden door afwezigheid: “Terwijl in heel Europa de sociale strijd en herverdeling [van de rijkdommen] centraal staat, zijn het in Duitsland slechts enkele activisten [van Attac] die zich roeren.” Het linkse dagblad adviseert de vakbonden, die tien miljoen werknemers vertegenwoordigen, zich krachtig teweer te stellen tegen de lopende hervorming van de pensioenen of de werkloosheidsuitkeringen en niet langer “onder de rokken van mevrouw Merkel” te blijven zitten.
Wat valt er voor de gemiddelde Europeaan nog meer te doen dan de straat op te gaan?
In Portugal heeft de vakbond CGTP “zeventigduizend mensen op de been gebracht” en "met een algemene staking gedreigd”, schrijft de Lissabonse krant Público. De krant citeert een leidinggevende van de CGTP die zegt dat de onlangs door de regering genomen bezuinigingsmaatregelen op zo’n algemene staking zullen uitdraaien. Deze maatregelen werden juist die dag aangekondigd en behelzen onder meer een verlaging met 3,3% tot 10% van de ambtenarensalarissen en een verhoging van de btw van 21% naar 23%. Het dagblad merkt verder op dat "in Portugal, Spanje [zie hieronder] en België duizenden mensen aan de protesten deelnamen” maar dat in landen als Ierland of Griekenland, “waar ingrijpende bezuinigingen zijn doorgevoerd, het aantal demonstranten beperkt bleef tot een paar honderd personen. Dat is symptomatisch", betoogt de krant: “Daar zijn de eisen van de stakers reeds stukgeslagen op de harde realiteit. Hier nog niet.”
Volgens De Volkskrant is de kans echter groot dat de demonstraties bij de regeringen niet het gewenste effect zullen sorteren; zij “lijken niet onder de indruk" van de mensenmassa’s. De krant merkt verder op: “De nationale verschillen blijven groot en van echte solidariteit onder Europese werknemers is geen sprake.” Zijn Rotterdamse tegenvoeter, NRC Handelsblad, vergelijkt de honderdduizend demonstranten in Brussel met de “theekransjes” die in de Verenigde Staten tegen Obama ageren en spreekt van een “machteloos gebaar”. De krant is van mening dat de bezuinigingen niet de schuld van de EU zijn maar van “zwakkere lidstaten” en dat de euro een project is dat “moet slagen”. En daarom zijn het uiteindelijk “wel de lidstaten die op nationaal niveau de consequenties moeten dragen”.
Het Poolse Rzeczpospolita zit op dezelfde golflengte met zijn kritiek op de stakers: “De mensen willen zo weinig mogelijk werken voor zo veel mogelijk geld - het liefst voor de overheid - en tegelijkertijd verwachten ze dat diezelfde overheid hun onkosten betaalt, of het nu gaat om de tandarts of de school van hun kinderen. Wat? Is het geld op? Laten we dat dan maar gaan halen bij de bankiers en de managers van grote bedrijven! Het begrotingstekort? Bestaat dat echt? Onze werkende helden hebben een duidelijk signaal aan de Europese leiders afgegeven: de broekriem hoeft niet verder aangetrokken te worden.”
“De komende dertig jaar kunnen bij ons nageslacht wel eens bekend komen te staan als ‘de dertig rampjaren”, concludeert Le Soir. “Met dit vooruitzicht is Europa de weg van bezuinigingen ingeslagen. Maar wat blijft er nog te hopen voor de gemiddelde Europeaan, die te horen krijgt dat er op zijn pensioen wordt beknibbeld en dat zijn ziektekosten zullen stijgen? En dat hij meer moet werken voor minder geld zodat bedrijven concurrerend blijven en voldoende rendement kunnen bieden om investeerders aan te trekken? (…) Hem rest niets anders dan de straat opgaan. Honderdduizend mensen hebben dat afgelopen woensdag in Brussel gedaan.”
Spanje
Een (bijna) algemene staking
“Geen algemene staking”, kopt La Vanguardia, daags na de onrust die het land gedeeltelijk heeft lamgelegd. Net als de rest van de Spaanse pers onderstreept de krant de beperkte gevolgen van de acties: “De vakbonden zijn er niet in geslaagd de dienstensector te mobiliseren en de steden plat te leggen.” In de fabrieken hebben ze echter meer succes gehad. Volgens hen heeft bijna 70% van de werknemers zich bij de staking aangesloten, terwijl “de regering weigert over cijfers te discussiëren”. “Het is de eerste staking in crisistijd en tevens de eerste die gericht is tegen de regering van José Luis Rodríguez Zapatero”, die van oudsher dicht bij de vakbonden staat. Het dagblad stelt vast dat “ondanks de ongelijke opkomst bij de staking, de vakbonden hun geluid hebben laten horen tegen de hervormingen en bezuinigingen die negatief uitpakken voor de mensen met de laagste inkomens en de rechten van de werknemers inperken”.
