Nieuws Belastingparadijzen
De Toren van Seymour op Jersey.

Jersey, een schateiland in het vizier

De EU neemt de strijd tegen belastingparadijzen van nu af aan serieus, blijkt uit de top die op 22 mei plaatsvindt. Maar de schoonmaakoperatie dient te beginnen in het Verenigd Koninkrijk, waar plekken zoals het eiland Jersey profiteren van een tweeslachtig beleid.

Gepubliceerd op 21 mei 2013 om 15:17
De Toren van Seymour op Jersey.

De autoriteiten van dit quasi-onafhankelijke eiland zijn verstrikt geraakt in een discussie die niets te maken heeft met het verleden. Ze weten dat hun economische systeem – gebaseerd op extreem lage of zelfs niet-bestaande belastingtarieven – iedere dag nieuwe verdenkingen aanwakkert bij regeringen, maar vooral bij de burgers van andere landen. Aan hen worden er immers constant nieuwe offers gevraagd terwijl sommige anderen dankzij verborgen hoekjes zoals deze, de kassa weten te vermijden.
“Wij zijn geen casino, maar een centrum dat investeringen ontvangt om ze elders te injecteren. Dat is precies wat Europa nodig heeft. Wij maken deel uit van de oplossing, we zijn niet het probleem”, verzekert de minister van Financiën Philip Ozouf. “Onze regering heeft de internationale voorschriften altijd gerespecteerd, en zal dat blijven doen”, bevestigde premier Ian Gorst half mei.

Jersey heeft geen officieel bankgeheim

Vanwege de argumenten die de regering van Jersey en de financiële lobby aanvoeren, kennen de activisten van de organisatie Tax Justice Netwerk het minuscule gebied, dat minder dan 100.000 inwoners telt maar banktegoeden herbergt waarvan de waarde de 140 miljard euro overstijgt, de zevende plaats toe op de wereldranglijst van belastingparadijzen, waarbij financiële transparantie als criterium wordt gehanteerd. “Ondanks het feit dat Jersey niet officieel een bankgeheim hanteert zoals Zwitserland of de Bahama’s, wordt de ondoorzichtigheid met andere middelen gehandhaafd, zoals fondsen, in het buitenland gevestigde ondernemingen en, sinds 2009, stichtingen”, stelt deze NGO die de transparantie in het kader van internationale financiën wil bevorderen.

Kapitaalstromen ontsnappen aan controle

“De OESO rekent ons niet tot de belastingparadijzen”, herhalen de autoriteiten van Jersey. “Op deze lijst staan slechts twee minuscule eilandjes in de Stille Oceaan, Nauru en Niue. Als dat een geldig criterium was, zou er geen enkel fiscaal paradijs op aarde bestaan”, reageert Mike Lewis, consultant voor de organisatie Action Aid. “Alle belastingparadijzen zeggen hetzelfde. Ze beroepen zich op de rangschikking van de OESO in een poging aan te tonen dat hun praktijken smetteloos zijn”, voegt schrijver en journalist Nicholas Shaxson daaraan toe.
De problemen met Jersey zijn echter niet alleen te wijten aan de druk die de non-gouvernementele organisaties op ze uitoefenen of aan de weerstand van de burgers. Ook de regeringen lijken vastbesloten een eind te maken aan de kapitaalstromen die aan hun controle dreigen te ontsnappen.

Uitwisseling van bankgegevens

“De boodschap is eenvoudig. Als u geld verbergt, komen wij u zoeken”, verklaarde de Britse minster van Financiën George Osborne onlangs. Hij deed dat nadat Londen 100 grote fraudeurs ontdekte dankzij een onderzoek dat gezamenlijk met de Verenigde Staten en Australië in Singapore en op de Britse Maagdeneilanden, Kaaimaneilanden en Cook-eilanden werd gevoerd. Deze nieuwe poging tot belastingheffing was voor Jersey aanleiding om de automatische uitwisseling van bankgegevens met Londen en Washington te accepteren.
Organisaties zoals Tax Justice Network eisen dat deze maatregel wordt uitgebreid naar andere EU-landen zodat deze serieus wordt genomen. Jersey antwoordt dat dat pas mogelijk is wanneer de 27 lidstaten van de EU zichzelf verplichten de maatregel uit te voeren.

Nieuwsbrief in het Nederlands

1.185 miljard euro voor de staatskas

De vertegenwoordiger van de financiële sector van Jersey, Geoff Cook, geeft toe zijn twijfels te hebben over deze nieuwe golf van voorschriften. “We willen goede buren zijn en optreden in overeenstemming met de besluiten die er door de andere regeringen genomen worden. Maar nu de EU er steeds meer naar neigt om alle informatie over onze cliënten openbaar te maken, zullen zij hun geld naar elders willen verplaatsen. De uitwisseling van gegevens is alleen een goed idee als iedereen dat doet”, legt de Brit uit. Als directeur-generaal van Jersey Finance vertegenwoordigt hij de belangen van een sector die 40% van de economie voor zijn rekening neemt.
Minister Philip Ozouf bleek een zeer sympathieke man te zijn, totdat ik hem een vraag stelde die zijn glimlach liet verdwijnen. Volgens de Britse regering zou een akkoord over de automatische uitwisseling van gegevens met de drie Kroongebieden de staatskas ongeveer een miljard pond (ongeveer 1.185 miljard euro) opleveren. Is dat voor Londen niet een manier om toe te geven dat deze gebieden de facto belastingparadijzen zijn? “Wij hebben dit cijfer niet gepubliceerd, en hechten er geen enkele geloof aan. Zelfs als we zouden vinden dat dit cijfer op waarheid gebaseerd is, zou het echter overeenkomen met hetgeen de eilanden Jersey, Guernsey en Man in de komende vijf jaar zouden opleveren”, antwoordde de minster vinnig.

Voormalige kolonieën konden hun gang gaan

Ondanks de nieuwe rol van grote broer die de kleintjes verplicht de regels na te leven, beperkte het Verenigd Koninkrijk zich tot nu toe tot vaagheden, waardoor de voormalige koloniën, de overzeese gebieden en de Kroongebieden op hun gemak hun gang konden gaan. Londen controleert een op de vijf belastingparadijzen op de wereld, en veel critici denken dat het Verenigd Koninkrijk veel meer had kunnen doen om daar tegen op te treden.
In zijn beststeller Treasure Islands: Uncovering the Damage of Offshore Banking and Tax Havens, een werk dat de bijbel in de strijd tegen belastingvlucht is geworden, definieert Nicholas Shaxson Jersey als de koppeling van “naar het buitenland verplaatste futuristische financiën aan een middeleeuws politiek systeem”.
De politieke structuur van het eiland is al bijzonder, maar het belastingstelsel is er nog vreemder. De wetgever houdt er niet van de zaken ingewikkeld te maken, maar is daarentegen dol op ronde getallen: 0% belastingen op ondernemingen die geen financiële instellingen zijn, 10% voor bedrijven die dat wel zijn, en een vast tarief van 20% op inkomsten, ongeacht de hoogte daarvan.

Napluizen van bankrekeningen

De strijd is losgebarsten. Organisaties zoals Tax Justice Network hebben zich een drieledig doel voor ogen gesteld: weten welke individuen, ondernemingen, fondsen en stichtingen geld opsparen in belastingparadijzen, akkoorden uitwerken over het uitwisselen van gegevens tussen alle regeringen en ontwikkelingslanden hierbij betrekken zodat zij van deze verbeteringen kunnen profiteren.
Er zijn al een aantal maatregelen genomen. De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Australië hebben een akkoord bereikt over het napluizen van de bankrekeningen van bedrijven die zich in belastingparadijzen overal ter wereld hebben gevestigd. Tijdens de top van 22 mei zullen de Europese leiders proberen een gemeenschappelijk kader uit te werken om de belastingvlucht te kunnen bestrijden. Als de politieke reuzen vastberaden optreden, zullen dwergen zoals Jersey verplicht zijn te reageren. Niemand kan echter garanderen dat dit geen gemiste kans zal zijn. Alweer een.

Belastingontduiking

Europees Parlement voert druk op

Op 21 mei neemt het Europees Parlement een resolutie aan waarmee de lidstaten worden opgeroepen op te treden tegen belastingontduiking. De Europarlementariërs willen het bedrag dat de EU hierdoor misloopt aan inkomsten, 1.000 miljard euro per jaar, tegen 2020 halveren, zo valt te lezen in De Standaard. Het dagblad schrijft verder:

De 27 staats- en regeringsleiders zullen ‘prioriteit geven aan inspanningen om de automatische uitwisseling van gegevens op EU- en wereldniveau uit te breiden’. De EU zal ook zo snel mogelijk onderhandelingen aanvatten met de belastingparadijzen Zwitserland, Liechtenstein, Monaco, Andorra en San Marino zodat zij ook dezelfde maatregelen treffen als de EU-landen. En de 27 staats- en regeringsleiders willen nog voor eind dit jaar de besparingsrichtlijn uit 2005 die voorziet in het belasten van inkomsten uit spaargeld dat burgers in andere landen hebben geparkeerd, uitbreiden naar inkomsten uit onder meer investeringsfondsen, stichtingen en trusts. Oostenrijk en Luxemburg zijn op dit vlak nog niet helemaal overstag gegaan. Maar de druk is zo toegenomen dat dit volgens Europese bronnen slechts een kwestie van tijd is.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp