Pest gezien vanaf de heuvel Boeda, op de linkeroever van de Donau

Onze toekomst ligt in het oosten

Het kost West-Europeanen in het algemeen - en Denen in het bijzonder - veel moeite om los te komen van de negatieve beeldvorming over hun Oost-Europese medeburgers. Het zijn evenwel Hongarije en Polen die in 2011 achtereenvervolgens het voorzitterschap van de EU zullen bekleden. En zij hebben meer plannen op stapel staan dan Denemarken, dat in 2012 EU-voorzitter wordt, constateert een Deense commentator.

Gepubliceerd op 9 november 2010 om 17:27
Pest gezien vanaf de heuvel Boeda, op de linkeroever van de Donau

De Denen hebben een merkwaardige band met Midden-Europa. Het lijkt alsof wij niet willen zien dat er sinds de val van het communisme in 1989 aanzienlijke vooruitgang is geboekt. Alsof wij ons - veel meer dan de bevolking in Midden-Europa - vastklampen aan de clichés uit het verleden, doordat wij eraan voorbijgaan dat Europa zich ook ten oosten van de Elbe of de Oder uitstrekt.

Sommigen klagen dat de inwoners van deze landen niets goeds met ons voorhebben. Dat zij onze banen en onze gezinstoelagen willen inpikken. Wat heeft Schengen Denemarken nu eigenlijk gebracht, als wij moeten toezien hoe ons landje te gronde wordt gericht door deze bandieten, die zich hier als onkruid verspreiden sinds de grenzen afgeschaft zijn? Dat is een redenering die men Denemarken de laatste tijd mag verwijten, op gevaar af dat het de wet op de rassendiscriminatie overtreedt.

Het is tragisch dat het ons ontbreekt aan historisch perspectief. Evenzo is het treurig dat wij ons voortdurend druk maken over de voordelen op de korte termijn. Kunnen wij deze kwestie dan niet wat breder bekijken? Wat mij betreft wel. Ik ben nog iedere dag blij dat ik in een bijna verenigd Europa woon. En dat Midden-Europa hier een centraal deel van uitmaakt. Want zonder dat zou ik in een kunstmatig Europa leven, dat verdeeld zou zijn tussen de Verenigde Staten en Rusland.

2011, het jaar van Midden-Europa

Nu ben ik weer terug in Warschau, een van de meest dynamische hoofdsteden van het nieuwe Europa. Het is weliswaar niet de mooiste stad, maar het is een stad vol zelfvertrouwen en initiatieven. Als ik jonger was zou ik hier best willen wonen, houd ik mezelf voor.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Warschau bruist van het leven. Het feit dat er, voor zover ik weet, geen enkele Deense journalist in Polen is gestationeerd, zegt genoeg over het provincialisme van dit vak en over de aangekondigde ondergang van de geschreven pers die er het gevolg van zal zijn. 2011 wordt het jaar van Midden-Europa.Hongarije zal op 1 januari namelijk het halfjaarlijkse voorzitterschap van de Europese Unie op zich nemen, waarna Polen het op 1 juli zal overnemen.

Polen telt bijna 40 miljoen inwoners en is een van de meest welvarende landen onder de nieuwe EU-lidstaten. Het heeft een liberale regering die een bekwame indruk maakt, terwijl niemand in de hoogste machtskringen fascistische trekjes vertoont. Polen heeft een oude cultuur en kent rijke tradities; er wordt volop gewerkt aan modernisering, de economie groeit snel en het land is strategisch gelegen tussen Duitsland en Rusland.

Wat Hongarije betreft, dit land beschikt weliswaar niet over ruime financiële middelen, maar wil zich gaan inzetten voor de versterking van het stroomgebied van de Donau, een veelbelovende regio die zich uitstrekt van Beieren tot de Zwarte Zee. Dit lijkt een helder en terecht plan.

Polen is rijker, maar heeft nog geen duidelijk omlijnde ideeën. Het wil zich gaan richten op de volgende uitbreiding van de EU in oostelijke richting, op de nieuwe Baltische republieken, op de problemen met Wit-Rusland, op de zorgelijke situatie in Oekraïne en op Moldavië, waar een oplossing moet worden gevonden voor het probleem van Transnistrië, zodat de Polen echt kunnen gaan werken aan een verbetering van de relatie tussen de EU en Rusland. Want de Russisch-Poolse betrekkingen mogen dan bevredigend zijn, ze zijn nog lang niet goed genoeg.

In Warschau herinnert men zich de Russische inval in Georgië in 2008 nog maar al te goed en wordt wantrouwend gekeken naar de manoeuvres van Moskou in Berlijn en Parijs, die bedoeld lijken om Polen op een zijspoor te zetten.

Gebrek aan geld en ambities Denen

Ook Denemarken zal in dit opzicht een rol krijgen, aangezien het zich op 1 juli 2011 bij de befaamde trojka zal voegen, in de aanloop naar het Deense EU-voorzitterschap dat begin 2012 van start gaat. Maar als je probeert uit te vissen welke ideeën en plannen Denemarken voor deze mandaten heeft, dan merk je dat er een gebrek is aan geld en ambities. Als je de woorden van een analist mag geloven, dan "zal het Deense voorzitterschap van de EU op een koopje worden ingevuld".

Dat zou een schande zijn. Naast het afhandelen van de bestaande dossiers zou het Deense voorzitterschap het initiatief moeten nemen tot een project van formaat, zoals het scheppen van een echte band tussen de Baltische staten, Midden-Europa en dit West-Europa dat zich met zijn overdreven arrogante houding al te lang als het ware Europa beschouwt. Winst voor de meest welgestelden kan geen doelstelling van de Europese Unie zijn.

Regionale samenwerking

Donau-strategie binnenkort van start

Op 8 november kwamen de vertegenwoordigers van de 14 landen waar de Donau doorheen stroomt, in Boekarest bij elkaar. Dit was de laatste topontmoeting vóór de lancering van de Donau-strategie in de eerste helft van 2011, als Honagrije EU-voorzitter is. De Roemeense president Traian Băsescu zet als "de grootste economische macht aan de Donau" in op de ontwikkeling van het Europese scheepsvervoer. De voorzitter van de Europese Commissie, José Manuel Barroso, zo citeert Evenimentul zilei, beschouwt de strategie echter als de gelegenheid bij uitstek om de "grootste discrepanties tussen de lidstaten [van de EU - Duitsland, Oostenrijk, Bulgarije, Tsjechische Republiek, Hongarije, Roemenië, Slowakije en Slovenië] maar ook tussen de lidstaten en de andere landen uit de regio [Servië, Bosnië-Herzegovina, Oekraïne, Moldavië, Montenegro en Kroatië]" te laten verdwijnen. Voor de projecten is een subsidie van 95 miljard euro uitgetrokken, naast de kredieten die door de Europese Investeringsbank en de Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling worden verstrekt.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp