Nieuws Duitse verkiezingen 2013
Een windmolenpark vlakbij Wilster (Noord-Duitsland)

De dure en inefficiënte ‘Energiewende’

De “Energiewende”, de omschakeling naar duurzame energie, wordt steeds duurder voor de Duitsers en lijkt aan draagkracht in te boeten. Der Spiegel legt uit waarom de elektriciteitsprijzen stijgen en wat de voornaamste fouten zijn die tot nu toe zijn gemaakt.

Gepubliceerd op 13 september 2013 om 11:47
Een windmolenpark vlakbij Wilster (Noord-Duitsland)

“Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd. Dat weet niet alleen de volksmond, maar ook de Duitse minister van Milieu, Peter Altmaier. Daarom heeft de CDU-politicus een klein boekje met praktische tips samengesteld, zodat een ieder elke dag de “Energiewende” een klein beetje dichterbij kan brengen – dit ‘project van de eeuw’, waarover de bondskanselier zo graag praat.
Het is de bedoeling de burgers bijtijds op besparingsmogelijkheden bij het elektriciteitsverbruik te wijzen, want de opslag voor ‘ecostroom’, die iedere gebruiker op zijn elektriciteitsrekening terugziet, zal volgens een prognose van de regering stijgen van 5,3 cent per kilowattuur naar tussen de 6,2 en 6,5 cent per kilowattuur. Dat is een toename van 20 procent, terwijl de Duitsers nu al de hoogste stroomkosten in Europa betalen.
De prijsstijging is [vooral] het gevolg van nieuwe heffingen, toeslagen en belastingen. Maar noch de pensioenen noch de werkloosheidsuitkeringen worden automatisch aan de stijgende stroomkosten aangepast. [[Jaarlijks worden nu al meer dan 300.000 huishoudens wegens onbetaalde rekeningen van de elektriciteit afgesloten.]] Liefdadigheidsinstellingen en andere maatschappelijke organisaties hebben daarvoor een nieuw woord bedacht:
“stroomarmoede”*.

Afgeschreven bruinkoolcentrales draaien weer

Voor de maatschappij in haar geheel hebben de kosten inmiddels een omvang bereikt die we alleen maar gewend waren van noodplannen om de euro te redden. Ruim twintig miljard euro moeten de gebruikers dit jaar verplicht voor elektriciteit uit duurzame energiebronnen (zonne- en windenergie, en biogas) uitgeven, terwijl de marktprijs nauwelijks drie miljard euro bedraagt. En zelfs dat bedrag zou deze stroom niet waard zijn, als je de bijkomende schade en kosten meerekent die de ongebreidelde uitbreiding van ecostroom in het systeem teweegbrengt.
Omdat de windmolens en met zonnecellen bedekte daken al naar gelang het tijdstip op de dag en de weersgesteldheid extreem veel stroom of helemaal geen stroom opwekken, is er sprake van absurd grote verschillen in het elektriciteitsaanbod. [[Als er te veel elektriciteit aan het net wordt geleverd, moeten windmolens worden stilgelegd.]] Niettemin wordt er voor die theoretisch opgewekte ‘fantoomstroom’ betaald. Als er weinig wind staat en het vroeg donker wordt, wordt het aanbod juist krap. Dan moeten oude olie- en kolencentrales aan het werk, om de gaten te dichten, zodat de Duitse elektriciteitsbedrijven vorig jaar méér kooldioxide in de atmosfeer hebben gebracht dan in het jaar daarvoor.
Dit drama wordt momenteel het best geïllustreerd in het stille stadje Großkrotzenburg in Hessen. Daar heeft het grootste Duitse elektriciteitsbedrijf E.on uit Düsseldorf al sinds vele jaren een grote kolencentrale, genaamd Staudinger. Die bestaat uit vijf eenheden, waarvan de oudste uit 1965 stamt. Het rendement bedraagt slechts 32 procent. Zelfs bij E.on geldt de centrale inmiddels als “economisch en ecologisch volkomen onaanvaardbaar”.
Dat is een van de raarste ontwikkelingen van de “Energiewende”, die sowieso al veel merkwaardigheden kende: de grootste vervuilers van de natie zijn nu tegelijkertijd de meest winstgevende – oude, afgeschreven bruinkoolcentrales.
Dit heeft negatieve gevolgen voor de Duitse milieustatistieken. Terwijl in het eerste jaar van de “Energiewende” (2012) 10,2 procent méér stroom uit duurzame energiebronnen afkomstig was, groeide ook de stroomopwekking uit steen- en bruinkool met zo'n vijf procent. Onaangenaam verrast door dit fenomeen, merkte minister Altmaier van Milieu toen op: “Deze ontwikkeling mag geen tendens worden”.

Inefficiënte installaties worden beloond

De regering heeft grote verwachtingen van de aanleg van een windmolenpark voor de kust, maar op de bouwplaatsen midden op zee heerst chaos. [[In de buurt van het Noordzee-eiland Borkum draaien windmolens nutteloos rond, omdat ze nog niet op het elektriciteitsnet zijn aangesloten.]] De stroomkabel ligt pas volgend jaar op zijn plaats; tot die tijd worden de molens met diesel aangedreven, zodat zij niet wegroesten. Maar de regering blijft flinke druk zetten op de bouw van nog meer windmolens. De plannen zijn adembenemend. Tot 2020 moeten windmolens op volle zee tot tien gigawatt aan elektriciteit kunnen leveren – in theorie net zo veel als acht kerncentrales. Om investeerders te lokken heeft de regering gunstige voorwaarden in het leven geroepen. Ieder kilowattuur windstroom van zee moet 19 cent opleveren – bijna 50 procent méér als voor op het vasteland geproduceerde windstroom wordt betaald. En ook tegen de risico's heeft de regering de uitbaters van de windmolenparken beschermd. Als er iets fout loopt, moeten de stroomconsumenten de kosten dragen.
In de Duitse verkiezingsstrijd verwijten de partijen elkaar over en weer voor de ramp verantwoordelijk te zijn, en de bondsregering zou het liefst helemaal niet meer over de “Energiewende” praten. Maar [nu] is het thema toch met volle kracht op de agenda gekomen, want op [5 september] kwam er een rapport uit van de zogenoemde “Monopolkommission”, met als titel “Concurrentie ten tijde van de Energiewende”. Dit rapport stelt de huidige ontwikkelingen aan de kaak: het systeem zou uitgerekend de meest inefficiënte installaties belonen, niets bijdragen aan klimaatbescherming, de elektriciteitsvoorziening in gevaar brengen en de armen benadelen. De deskundigen adviseren dan ook [met klem] over te stappen op een ander systeem.

Oproep van elektriciteitsbedrijven

Nieuwsbrief in het Nederlands

“Stop het zogenaamd duurzame energiebeleid”

De directeuren van negen grote Europese elektriciteitsbedrijven zijn op 10 september naar Straatsburg afgereisd, waar het Europees Parlement deze week zitting houdt, om “te protesteren tegen het huidige energiebeleid”, schrijft La Croix. Uit het persbericht van de bestuurders blijkt dat zij willen dat er “concrete maatregelen worden genomen om het energienetwerk van Europa te herbouwen”.

“Het tempo waarmee Europa windmolenparken en zonnepanelen installeert, moet worden vertraagd. De situatie is onhoudbaar”, aldus Gérard Mestrallet, topman van het Franse Suez in de Financial Times.

De directeuren zijn echter niet tegen duurzame energie in het algemeen, maar menen wel dat:

deze publieke middelen beter kunnen worden gebruikt voor investeringen in minder ontwikkelde technologieën zoals hydraulische turbines, offshore-windparken en de opslag van energie.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp