Kies een taal
Met Hongarije is het voorzitterschap van de Europese Unie in handen gekomen van een land dat een belangrijk goed buiten spel heeft gezet: de persvrijheid. Kritiek van andere regeringen, zelfs in Oostenrijk, stuit op een muur van stilzwijgen van Boedapest.
Premier Viktor Orbán kan het zich veroorloven: doorgaans mengt Brussel zich niet in mediakwesties. De Europese Unie treedt op wanneer de economische concurrentiepositie in het gedrang komt, maar niet wanneer de persvrijheid kracht moet worden bijgezet. Wanneer de pluraliteit van de media op losse schroeven komt te staan, houdt de EU zich stil [op 3 januari heeft EU-Commissaris Neelie Kroes laten weten “twijfels te hebben” over de Hongaarse wet].
De EU heeft echter al jaren de gelegenheid gehad om procedures in het leven te roepen, bijvoorbeeld voor Italië. De wijze waarop Silvio Berlusconi omgaat met de RAI, is Vladimir Poetin waardig. Maar omdat Brussel hem zijn gang laat gaan, kent ook West-Europa Russische toestanden: media die aan de lijn worden gehouden.
De Oostenrijkse media
Ook in Oostenrijk wordt keer op keer getracht zowel de ORF [de nationale publieke omroep] als de gedrukte media in het gareel te houden. De minister van Justitie heeft pas recentelijk afgezien van bepaalde bepalingen die in hoge mate overeenkwamen met de Hongaarse mediawet (bijvoorbeeld op het gebied van vervolging van journalisten).
Wanneer een zaak aanhangig wordt gemaakt bij het Europees Hof voor de rechten van de mens, neemt het Hof doorgaans besluiten waarmee het mediavijandige gedrag van de Oostenrijkse justitie wordt rechtgezet, wat hem volledig tot eer strekt.
Probleem is echter dat een verschijnsel dat voor een voormalige Sovjetrepubliek schering en inslag is, namelijk een rechtsmacht die is gelijkgeschakeld met de politieke macht, ook in de rest van de Europese Unie om zich heen grijpt. Berlusconi neemt de ene wet na de andere aan waarmee de rechterlijke macht geen enkele mogelijkheid meer heeft om de corruptie te bestrijden. Ook in kranten krijgt de rechterlijke macht zo slechts mondjesmaat het woord.
Nicolas Sarkozy en zijn bevriende ondernemers
De Franse president Nicolas Sarkozy heeft een hele reeks belangrijke kranten laten overnemen door bevriende ondernemers. Het publiek leest toch liever de artikelen over Carla Bruni dan de schandalen die het verstandelijk vermogen van de doorsnee burger te boven gaan (zoals de affaire Hypo Alpe Adria in Karinthië).
De vazallenrepubliek is een oud Frans verschijnsel. Zij toont overeenstemming met de Oostenrijkse 'evenredige verdeling' [een systeem waarbij politieke partijen posten bij semi-publieke instellingen onder elkaar verdelen]. Er onstaat echter een gevarenzone wanneer een kaste van politieke vertegenwoordigers die een absolute meerderheid vormen [de partij van Voktor Orbán heeft een tweederde meerderheid in het parlement], de verdeling van de macht begint te omzeilen met onaantastbare formele instrumenten, door in de hoogste justitiële regionen personeel aan te stellen zodat hun besluiten altijd aansluiten op de wensen van de regering.
Opleving oude, gevaarlijke gedachten
In Oostenrijk tonen hoge managers zich rond het haardvuur opgetogen over de vastberadenheid van de (gekozen) machthebbers in Singapore. Zij mogen dan wel onder de indruk zijn van deze politieke vastberadenheid, maar wat zij er niet bij vertellen, is dat het parlement en de rechterlijke macht slechts formeel onafhankelijk zijn en dat het leven uiterst gereglementeerd is.
Jörg Haider had het al jaren laten zien. Ook hij wilde een partijdige hoogste rechterlijke macht en constitutionele rechters die naar zijn pijpen dansten. Deze gedachte zou weer kunnen opleven als de FPÖ bij de volgende verkiezingen een meerderheid van de stemmen weet te bemachtigen.
