Kies een taal
De beruchte e-mails van de 'bankier' waarin wordt aangekondigd dat het land op 25 maart [nationale feestdag en vergaderdag van de eerstvolgende Europese Raad] failliet gaat en dat de drachme opnieuw zal worden ingevoerd, zaaien twijfel in een samenleving die toch al gekenmerkt wordt door onzekerheid. Internetanalfabeten en beginnelingen op het internet die deze 'uitleg' van de mysteries van het universum voor zoete koek slikken, sturen dit bericht massaal door. Zo verspreiden zij dit stompzinnige gerucht en zaaien zij paniek.
Het is duidelijk dat deze onheilstijding in vruchtbare aarde valt: volgens een peiling van het agentschap Public Issue breekt het huidige gevoel van onveiligheid en pessimisme over de toekomst bij de Grieken alle records. Negen op de tien Grieken voelen zich bedreigd, acht op de tien geloven dat wij de verkeerde richting opgaan en zeven op de tien zijn ervan overtuigd dat hun situatie nog verder zal verslechteren.
Dat versterkt het wijdverbreide sentiment dat het land zich in een vrije val bevindt. Alles, zowel lichaam als geest, is doortrokken van passiviteit. Dat is heel goed zichtbaar in de publieke sector, waar de overheidsdiensten niets uitvoeren, ofwel omdat zij geen instructies van de politiek verantwoordelijken krijgen, ofwel omdat zij een gebrek aan middelen hebben, ofwel omdat de ambtenaren bang zijn voor controles. Deze passieve houding valt ook duidelijk waar te nemen bij de regering: de aanvankelijke ijver om de bepalingen van het bezuinigingsplan door te voeren, was van zeer korte duur en zelfs voor de uitvoering van bepaalde maatregelen is energie en geloof nodig. En dat ontbreekt ons.
De strijd van de collectieve expressie
Wij bevinden ons in een bijzonder ernstige leiderschapscrisis én identiteitscrisis. De elite die aan het roer staat, zal over enkele jaren weer een andere samenstelling kennen. Talrijke gezichten zullen van het toneel verdwijnen, sommigen zullen overleven en anderen zullen vorm willen geven aan een maatschappij die zich langs de weg van benauwende vernieuwingen ontwikkelt.
De strijd van de collectieve expressie lijkt reeds in brede lagen van de bevolking te zijn doorgedrongen en kent allerlei vormen: collectieven, vrijwilligersgroepen, kranten, bedrijfsblogs. Maar vooral de jonge generaties, die zich door de slechte vooruitzichten vernederd voelen, keren langzaam maar zeker terug naar het individualisme van de jaren negentig en 2000.
De twintig- tot veertigjarigen vormen kostbare arbeidskrachten maar worden helaas onderschat en onder de duim gehouden. De huidige elite heeft dit nieuwe potentieel buiten de besluitvormingsstructuren gehouden, behalve als ze tot een grote familie behoorden. Na het hoogtepunt van de sociale mobiliteit, in de jaren tachtig en negentig, hebben we te maken gehad met een drastische beteugeling op dit terrein.
Deze sociale verstarring heeft nadelige gevolgen gehad voor de politiek en het openbaar bestuur, waar families en tussenpersonen de dienst uitmaken. Ook het bedrijfsleven heeft er onder te lijden: de kleine nationale markt is geobsedeerd door het geïmporteerde neoliberalisme en laat zich niet inspireren door het oorspronkelijke karakter van de mediterrane economie (kleine ondernemingen, kleine overheden). Het resultaat zien we allemaal: kartels, corruptie, een geprivatiseerde staat en vernietiging van de minderbedeelden.
Griekenland offert zijn kinderen voor de zonden van een nutteloze elite Veruit de meeste jonge Grieken die met sombere vooruitzichten de arbeidsmarkt betreden, zijn hoogopgeleid en beschikken vooral over een kosmopolitische instelling die de vorige generaties niet hadden. Het is de jonge generatie van de globalisering en internet. Zij is het beste wat onze vergrijzende samenleving met een laag geboortecijfer, een samenleving zonder moraal en met een overwegend pessimistische inslag, in huis heeft.
Maar deze jongeren worden uitgesloten, ondergewaardeerd, onder de duim gehouden. Voor zijn wedergeboorte heeft ons land niet zijn hoop op hen gevestigd, want het systeem is niet geïnteresseerd in wedergeboorte of overleven. Ons land richt zich niet tot deze generatie, het negeert haar en offert haar op.
De ouders van de middenklasse hebben geld noch moeite voor hun kroost gespaard. Nu kijken zij machteloos en angstig toe. Ze kunnen zich niet verdedigen of hun kinderen beschermen of erger nog de miserabele samenleving die zij hebben opgebouwd of getolereerd. Wij worden geconfronteerd met een dramatische paradox: Griekenland offert zijn kinderen voor de zonden van een nutteloze elite.
Hoe kunnen onze jongeren deze situatie te boven komen?
Het is verschrikkelijk te moeten vaststellen dat onze regering enthousiasme en motivatie ontbeert. Wat we verder ontberen, is een gezonde dosis eigenliefde en een minimale notie van cohesie. Het zijn tekorten die elkaar versterken.
Deze lacunes en dit systeem vormen een zeepbel, die binnenkort uit elkaar zal spatten. Dat is onvermijdelijk. Uit de pijn en de ruïnes van deze uitbarsting zal een nieuw Griekenland opstaan, dat gekenmerkt wordt door eigenliefde, sociale mobiliteit, hoop en een gezamenlijk doel. Vooral het doel is hierbij belangrijk, maar ook het moeilijkst te verwezenlijken: in vrijheid overleven.
Noodplan
Versoepeling kredietvoorwaarden
Op 11 maart besloten de zeventien eurolanden om de kredietvoorwaarden voor de lening aan Griekenland te verlagen van 5,2 procent naar 4,2 procent en de duur van de terugbetaling te verlengen van 3 naar 7,5 jaar. Dit besluit, waar premier Giorgos Papandreou op hamerde en dat tijdens de Europese Raad van 25 maart moet worden bevestigd, heeft als voorwaarde dat Griekenland zijn privatiseringsprogramma versnelt en uitbreidt tot 50 miljard euro waarbij 15 miljard euro al in 2013 afgewenteld moet zijn. Terwijl Athene zich tevreden stelt met het besluit benadrukt het dagblad To Ethnos dat “bezuinigingen voor iedereen” onvermijdelijk zijn.
