Ronde van de "City Angels" in de metro van Milaan. Foto: www.cityangels.it

Italië wemelt van burgerpatrouilles

In Italië worden steeds meer burgerpatrouilles met paramilitaire trekjes gehouden om te controleren of huisvuil wel correct wordt gescheiden of om de veiligheid op straat te garanderen. Het verschijnsel is een uitvloeisel van de maatschappelijke en politieke scheidslijnen en het is moeilijk in te schatten welke omvang deze aan zal nemen.

Gepubliceerd op 17 juli 2009 om 17:29
Ronde van de "City Angels" in de metro van Milaan. Foto: www.cityangels.it

Milaan. Op de stoep van de Via Padova passeren gemengde patrouilles van de politie, begeleid door soldaten in gevechtsuitrusting, maar ook die van de Blauwe Baretten, een vrijwillige wachtdienst die wordt bekritiseerd vanwege hun nauwe banden met extreem rechts, die van de rode alpinopetten van de City Angels, de oudste vrijwilligers van de stad, en de groene Vrijwilligers van de Noordelijke Liga met hun Padaniaanse halsdoek (Padania is een noordelijke provinci in Italië) en hun dubbele ”V” (”Volontari Verdi”). Moeten we deze ”veiligheidsmedewerkers” zien als een verschijnsel van voorbijgaande aard of als een noodzaak ? De Italiaanse wachtlopers heeft enkele verrassingen in petto.

In de jaren '90 bleek het Noorden kwetsbaar te zijn. Inbraken in steden hebben politici aangezet om zich op te werpen als sherif. De actievoerders van de Liga zijn de eerste die zich aangesproken voelen en richten tussen 1998 en 1999 de ‘Groene Vrijwilligers’ op, een beweging die is voortgekomen uit de Padaniaanse nationale garde. Vandaag de dag worden ze geleid door Max Bastoni, een van de voormannen van de Liga met een naam die wel voorbestemd leek (‘bastoni’ betekent ‘stok’) en die als devies heeft ”tegen immigranten, de stok”. Maar de actievoerders van de Liga zijn van het genre ”je moet doen wat ik zeg, maar niet wat ik doe” : ze roepen racistische slogans en denken evengoed de lokale troepen te motiveren. ”Wat wij doen kun je eigenlijk samenvatten als groepsgewijs rondlopen – hooguit zullen we ons verdedigen. En wij zijn authentieke vrijwilligers, terwijl ik veel hoor over financieringen [voor andere groepen]”.

Angst voor immigranten

De ”Nationale Padaniaanse Garde”, in hun bruine uniformen en behangen met uit geschiedenisboekjes opgeviste emblemen en met een naam die geïnspireerd lijkt op de ”Guardia nazionale italiana”, wordt aangevoerd door de extreem-rechtse Gaetano Saya. Als je hem hoort, krijg je het gevoel te maken te hebben met een slap aftreksel van de ”nazi's van Illinois” uit de film The Blues Brothers. Saya lijkt tamelijk geïsoleerd te handelen, helemaal zeker is dit niet, geven de carabineri’s toe, die zich ongerust maken over de toenemende aantrekkingskracht die neonazi groeperingen op jongeren hebben. Deze zijn vaak verbonden met de hooligans die in stadions hun haat jegens joden, zwarten en globalisering uitschreeuwen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

De wildgroei van al deze ”comités voor de veiligheid” is veelvormig. Een eerste telling heeft uigewezen dat het om een honderdtal georganiseerde groepen gaat. De gouden palm voor de verbeelding gaat naar een restauranthouder in Follonica, in Toscane, die de ”Vrijwilligers voor de vrouwen van de patrouilleleden” heeft opgericht, maar de grote meerderheid neemt het wachtlopen zeer serieus. Deze comités brengen concepten als bio-politiek en post-politiek die bedacht zijn door de socioloog Slavoj Zizek in praktijk : ”De post-politiek prijst het verdwijnen van ideologieën en het opnieuw centraal stellen van een bekwame regering; terwijl de bio-politiek als doel heeft om de veiligheid en het welzijn te regelen.” De enige manier waarop ze hiervoor mensen denken warm te krijgen is om te dreigen met angst : ”angst voor allochtonen, criminaliteit, voor algemene seksuele perversiteit, ecologische rampen, onbeschoftheid”.

In elke buurt zijn patrouille

In Venetië zijn de sociale, culturele en politieke scheidslijnen erg zichtbaar. In Padua zijn er wachtlopers van de Liga gezien die de ene kant op liepen en de linkse tegenwachten de andere kant op. Dit is niet ver van waar de eerste telefonische hulplijn is opgericht, de ‘Eerste hulp voor burgers’. Hoewel de gemeente Jesolo een van de eerste is geweest die het wachtlopen heeft georganiseerd, met name tegen prostituees, zijn in deze buurt ook de eerste wachten opgericht met allochtonen in hun gelederen. In Vittorio Vento organiseren bewoners zich tegen motorrijders die extreem overhangen in de bocht. Kortom, het wachtlopen wordt zo’n beetje overal als oplossing gezien tegen micro-lokale overlast. In Grugliasco, in Piemonte, doen ”ecologische wachtlopers” hun best om mensen op de vingers te tikken die hun afval niet scheiden.

De regio Friula-Venezia Gulia heeft een wet goed gekeurd die het opstellen van een lijst met vrijwilligers voor het wachtlopen en hun deelname aan opleidingsdagen verplicht stelt. In Triëst heeft een vissersvereniging een wacht opgericht voor de voedselveiligheid.

In het Zuiden daarentegen hebben de patrouilles moeite van de grond te komen. In de provincie Napels zijn er wachten voor de verdediging van beelden van de lokale beschermheilige ; in Agropoli (in de provincie Salerno) tegen de diefstal van vuilnisbakken ; in Acireale, dicht bij Catania, om wildplakken tegen te gaan ; in Bari nemen gepensioneerde wachtlopers de taak op zich om toezicht te houden op kinderen bij het uitgaan van de scholen. Maar in Calabrië is er geen patrouille te bekennen: in het land van de ‘Ndrangheta [nvdr: een op de Siciliaanse maffia lijkende misdaadorganisatie], kun je beter het risico niet nemen aangezien je al snel voor iemand anders wordt aangezien. Het kan fataal zijn.

PRÉCAUTIONS

Le gouvernement tente d'encadrer les rondes

Critiqué jusqu’au sein de son camp pour sa dernière loi sécuritaire, le ministre de l’Intérieur Roberto Maroni a présenté les règles qui seront appliquée aux "rondes", officiellement appelées "associations de volontaires pour la sécurité". Les nouvelles mesures semblent poser des limites aux aspects paramilitaires les plus flagrants qui avaient été envisagés.

Les patrouilles seront limitées à cinq personnes et ne seront pas autorisées à porter des uniformes ou des signes distinctifs à part une veste jaune fluorescent portant le logo du groupe. Les membres de ces patrouilles feront l’objet d’une enquête de confirmation menée par une commission spéciale qui se penchera sur leur casier judiciaire ainsi que leur santé physique et psychologique. Les membres des "mouvements organisés", c’est-à-dire les groupements idéologiques, seront interdits.

La seule tâche de ces patrouilleurs sera d’appeler la police si ils sont témoins d’une infraction à la loi. Ils n’auront pas le droit de porter une arme, dont la définition inclut les chiens et les lampes en métal. Le président italien Gorgio Napolitano, qui a écrit une lettre au gouvernement pour s’inquiéter des conséquences de la loi qu’il vient de signer, demande que les bombes au poivre soient aussi interdites.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp