Lissabon geeft zich over

Na maanden van weerstand is de regering van José Sócrates onder druk van de markten overstag gegaan en heeft een verzoek tot financiële noodhulp bij Brussel en het IMF ingediend om het failliet van het land te voorkomen. De steun bedraagt ongeveer 75 miljard euro en zou voor de parlementsverkiezingen van 5 juni uitgekeerd moeten worden. Het besluit is veel te lang uitgesteld, vindt de Europese pers.

Gepubliceerd op 7 april 2011 om 14:37

Het kostte de premier van Portugal, José Sócrates, twee weken om het onvermijdelijke te accepteren, maar het is hem uiteindelijk toch gelukt”, schrijft The Guardian. Volgens de krant uit Londen “heeft Sócrates, door noodhulp aan Brussel te vragen, de meest radicale maatregel genomen waarover hij beschikte – maar hij heeft ook gedaan waar de Europese besluitvormers, de financiële markten en vele Portugezen al lange tijd op zaten te wachten.

Het Britse dagblad is van mening dat de Portugese premier “geen opties meer had” sinds zijn ontslag op 23 maart toen het Portugese parlement zijn nieuwe bezuinigingsvoorstel torpedeerde. “Die avond is Portugal toegetreden tot het politieke voorgeborchte en werd voor de financiële markten het equivalent van een ‘dead man walking’.

"Het zal geen sinecure zijn om nog meer bezuinigingen door te voeren, maar het zal onmogelijk zijn om nog meer volksmisleiding, ontkenning van de werkelijkheid, politieke incompetentie en afslaan van verantwoordelijkheden te accepteren”, fulmineert Público in zijn commentaar: “De terugkeer van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is een zware nederlaag voor Portugal”.

In hetzelfde Portugese dagblad beweert commentator Teresa de Sousa dat het besluit van de Portugese regering al in de lucht hing sinds de dag waarop José Sócrates zijn ontslag indiende. Terwijl de percentages van de kortetermijnrente op de Portugese staatsschuld een gevaarlijk hoog niveau hadden bereikt, zijn we op een punt aangekomen waarop, zoals The Guardian uitlegt, “Portugal steeds meer geld op de markten zou moeten lenen om de rente over de schuld terug te betalen”.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Kortom, zo concludeert Teresa de Sousa:

het had geen zin meer om nog langer te wachten” (...) “Het verzoek voor externe noodhulp vlak voor de parlementsverkiezingen van 5 juni maakte deel uit van de scenario’s die de premier op tafel had liggen vanaf de dag waarop hij zijn ontslag indiende” (...) “Ondanks de officiële ontkenningen in de contacten met de Europese autoriteiten was deze mogelijkheid voor het eerst ter sprake gekomen tijdens de Europese Raad van 24 en 25 maart in Brussel, precies na het aftreden van de regering. Nadat de afgelopen drie dagen de grootste nationale banken openlijk druk op de regering hebben uitgeoefend om een verzoek tot Europese noodhulp te doen, zijn de gebeurtenissen in een stroomversnelling geraakt”.

Volgens haar hebben andere factoren de regering van José Sócrates over de streep getrokken:

"In de eerste plaats de informele bijeenkomst van de Europese ministers van Economie en Financiën (op 8 en 9 april) in Boedapest, waar de Portugese regering door de Europese collega’s voor het blok werd gezet om onmiddellijke opheldering te verstrekken over de situatie die met de dag onhoudbaarder werd. Vervolgens had het Britse [dagblad] Financial Times [op 6 april] de onthullingen die Público de dag ervoor had gepubliceerd bevestigdmet betrekking tot de contacten tussen de Portugese en Europese autoriteiten over de voorwaarden voor noodhulp van de Europese Commissie. Ondanks de officiële ontkenningen hebben regeringskringen aan Público bevestigd dat er contact was geweest tussen de Portugese regering, de Europese Commissie en het IMF”.

In tegenstelling tot Griekenland en Ierland moet Brussel met betrekking tot Portugal uit een ander vaatje tappen, onderstreept Teresa de Sousa tot slot. Want “de EU moet gesprekken aanknopen met de regering, de president en de partijen die na de verkiezingen aan de macht kunnen komen”. De meest waarschijnlijke hypothese is financiële steun door middel van het Europees Financieel Stabiliteitsfonds (EFSF) en steun van het IMF.

Volgens El País heeft het verzoek van Portugal “vriend noch vijand verrast, maar werd het om politieke redenen op de lange baan geschoven.” Premier José Sócrates wilde het besluit rekken tot de volgende regering.

De Portugezen moeten nu omgaan met een “paradoxale situatie” vindt het Spaanse dagblad, want redding door de EU wil niet zeggen dat de economische problemen de wereld uit zijn. De Portugese economie zal “een plan voor drastische bezuinigingen moeten doorvoeren dat vergelijkbaar of zelfs nog strenger zal zijn dan het voorstel dat het parlement op 23 maart van tafel veegde”.

Over de mogelijke gevolgen van de Portugese crisis voor Spanje schrijft El País dat “de Spaanse economie te groot is om kopje onder te gaan en te groot is om te worden gered”. “Een aanval op de Spaanse schuld zou in werkelijkheid een bedreiging voor de hele euro zijn. (…) De reacties van de markten in de komende dagen zullen bevestigen of de theorie van het domino-effect juist is”, aldus het dagblad dat echter van mening is dat de “solvabiliteit van Spanje zich duidelijk onderscheidt van die van Portugal en Ierland”, met name vanwege de economische hervormingen die onlangs zijn aangenomen. Om die reden concludeert El País optimistisch dat het “zeer waarschijnlijk is dat er met Portugal een einde komt aan de crisis van de Europese schuld”.

Van Oostenrijkse zijde is het oordeel strenger. Het Weense dagblad Der Standard komt met de kop “de leugenachtige eenheid” van de euro.

“Het zal wel goed komen, zo goed en zo kwaad als het gaat. Maar met al die simulaties en camouflageoperaties heeft de geloofwaardigheid van de euro meer dan slechts een deukje opgelopen. De monetaire unie verandert meer en meer in een eenheid die van leugens aan elkaar hangt. De eerste leugen was de bewering dat Griekenland het ook wel zonder hulp af had gekund. Ierland en Portugal werden op heterdaad betrapt op leugen 2 en 3. Maar de allergrootste leugen, leugen nummer 4, komt op het conto van de eurozone die blijft beweren dat de staten die met geld van de belastingbetaler zijn gered hun schulden ook wel kunnen terugbetalen zonder bezuinigingen door te voeren”.

Categorieën
Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp