Kies een taal
Bij het Eurovisie Songfestival van het afgelopen weekend, werd Israël vertegenwoordigd door een Arabische en een Joodse zangeres die samen zongen voor de vrede. Het lied, There must be another way ("Er moet een andere manier zijn"), waarvan de tekst tegelijkertijd in het Arabisch, Hebreeuws en het Engels was, roept op tot een vreedzaam samenleven in het Midden-Oosten, met coupletten als : “And when I cry, I cry for both of us. My pain has no name. And when I cry, I cry to the merciless sky and say: there must be another way…”
Normaalgesproken zou ik me naar de medogenloze hemel hebben gewend om te lachen om de absurde bewering van deze twee zangeressen, maar deze keer niet: dit lied deed me namelijk denken aan een gesprek dat ik heb gehad met Saad, een Palestijn die ik vorige maand in Rahallah heb ontmoet. Hij had mijn aandacht weten te trekken met een oplossing voor het Israëlisch-Palestijns conflict: de Europese Unie zou Israël en Palestina moeten toelaten als lid. Hun opname in een nieuwe Europese identiteit, die de actuele parameters van het conflict zou vervangen, zou voor een oplossing zorgen voor de onenigheid tussen de twee landen. "Het systeem moet veranderen", voegde hij eraan toe, "we moeten dit alles naar een supranationaal niveau tillen".
Ik antwoordde hem dat er een klein probleempje was : Israël ligt niet echt in Europa. "Israël doet al mee met alle belangrijke Europese toernooien en aan het Eurovisie Songfestival", beet hij me toe, "en Palestina is financieel afhankelijk van de EU". Maar het is toch duidelijk een belachelijk idee, hield ik aan, want Israël en Palestina hebben ieder hun eigen identiteit. Hierover was hij het met me eens, maar dacht dat het vooruitzicht op het Europees burgerschap en het lidmaatschap van de EU een rechtstreeks effect zou hebben.
De verkregen voordelen door toetreding aan de EU zouden een beslissende rol spelen bij de vernieuwing van de identiteiten van de twee landen. Vandaag zijn er veel mensen, aan beide zijden van het conflict, die ervan dromen om het burgerschap van een Europees land te verkrijgen. Een ander belangrijk voordeel van deze oplossing, ging Saad door, is dat er niet onmiddelijk een volksverhuizing zou hoeven plaats te vinden. De twee volkeren zouden in hun respectievelijke zones blijven omdat ze zich zouden realiseren dat ze zich nu vrij zouden kunnen verplaatsen van en naar hun woonplaats.
De gevolgen van toelating tot de EU zouden direct merkbaar zijn, voegde hij nogmaals toe. "De Israëliërs zouden niet meer hun hele leven soldaat hoeven te zijn, en de Palestijnen zouden geen vrijheidsstrijders meer hoeven te zijn. Het vooruitzicht op een betere toekomst voor de twee generaties, dat Palestijnen nu asiel doet zoeken in landen van de Unie en de Israëli’s hun voorgeslacht doet uitzoeken om aanspraak te maken op Europees burgerschap, zal de belangrijkste factor zijn bij de acceptatie van een nieuwe identiteit". Bovendien zouden het toepassen van de wet, het aanpakken van de werkloosheid en de verbetering van de economische situatie positieve gevolgen hebben op de gehele gemeenschap.
Het idee dat ieder individu vrij zou zijn, zal ook een enorme impact hebben op personen en mentaliteit. "We worden allemaal burgers", legde hij uit. "Palestijnen zijn geen burgers. Alleen de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook worden in de ogen van de Israëlische wet als inwoners beschouwd. We zullen ons vrij kunnen verplaatsen van de ene naar de andere kant, net als in Europa". Ander gevolg : die toetreding zou het gras onder de voeten wegmaaien van de extremisten, die het Israëlisch-Palestijns conflict niet meer zouden kunnen gebruiken als excuus voor vijandelijkheden. Palestina zou ook niet langer een ontwikkelingsland zijn, maar een ontwikkeld land. In plaats van hulp ontvangen zou ze geld verdienen. De Hebreeuwse staat zou de veiligheid kennen die hem al zolang ontglipt en zou kunnen functioneren als een normale maatschappij.
Toen hij me dit plan uiteen had gezet, bleef ik twijfelen. Ik denk nog altijd niet dat het op een dag werkelijkheid kan worden. Maar ik vind het een fascinerend idee. Het Eurovisie Songfestival, vorig weekend, en de Europese verkiezingen de komende maand, deden me denken aan dit gesprek met Saad. Zijn bericht aan hen die een oplossing zoeken in het Israëlisch-Palestijns conflict is hetzelfde als die van het lied dat Israël opvoerde : er moet een andere manier zijn.
