Het gevaar van het noodfonds

Na Griekenland en Ierland is het nu de beurt aan Portugal. Maar helpen we de euro niet om zeep door landen met torenhoge schulden te helpen door middel van geld afkomstig uit landen die eveneens flink in de shulden zitten? Een Slowaakse journalist schrijft over zijn onbegrip aangaande het Europese spel met het noodfonds.

Gepubliceerd op 14 april 2011 om 13:19

In de rapporten over de steun waar Portugal om vraagt las ik drie dingen die mij verbijsterden. Ten eerste het weerzinwekkende gemak waarmee een aantal Europese politici om astronomische bedragen aan publieke middelen verzoekt en een aantal andere dergelijke bedragen op hun beurt ter beschikking stelt.

Ter illustratie: het kleine Portugal heeft nu een bedrag gevraagd dat voldoende zou zijn om de aanleg van 2.400 kilometer van onze Slowaakse, veel te dure snelwegen te bekostigen (laten we niet vergeten dat onze eigen regering zichzelf op de borst klopt als er in vier jaar tijd 50 of 100 kilometer snelweg wordt aangelegd). Erger nog, Portugal vraagt om tientallen miljarden euro aan landen die zelf in de schulden zitten.

En weet u, niet alleen raken ze daardoor niet eens van streek, integendeel, ze knikken instemmend en als andere landen in de problemen op hen afstappen met vergelijkbare smeekbeden reageren ze door zelfs nog meer geld te pompen in een nog groter eurobolwerk: het Europees Financieel Stabiliteitsmechanisme, het Europees Financieel Stabiliteitsfonds en het Europees Stabiliteitsmechanisme. Schulden en debiteuren worden dus maar al te graag opgezadeld met nog meer schulden en debiteuren. Kunt u dat nog volgen? Ik niet.

Het overtreden van regels wordt niet bestraft

Het tweede element dat ik lastig te verteren vind is de wetenschap dat Europese landen hun eigen probleem wel onderkennen, maar er al decennia niet in slagen het op te lossen. Wel maken ze het probleem steeds groter. Portugal was bijvoorbeeld het eerste land dat in 2001 niet voldeed aan de eisen van het Stabiliteitspact.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Wat gebeurde er vervolgens? Werden er boetes opgelegd en kwam het land daarna weer bij zinnen? Niets van dat alles. De verspilling ging gewoon door. Tien jaar later is Portugal niet gezonder. Feitelijk dreigt het failliet te gaan. Kennelijk staat er geen straf op het overtreden van de regels. Dat gedrag wordt getolereerd, ook al zou het heel Europa en de euro mee de afgrond in sleuren. Kunt u dat nog volgen? Ik niet.

En tot slot, wat ik helemaal onverdraaglijk vind is wat deze enorme schulden in Europa teweegbrengen. Het is niet zo dat Europese landen onvoldoende geld hebben om te investeren in onderwijs, wetenschap of interessante projecten met goede toekomstperspectieven en dat ze daarom soms te veel lenen.

De gigantische Europese schulden zijn veroorzaakt door de overvloed aan voedsel, excessieve sociale uitkeringen, ongedekte pensioenen, rampzalig uitgedijde overheidsinstanties en miljoenen mensen die boven hun stand leven. Schulden zijn niet aangegaan onder het mom van een betere toekomst. Ze zijn aangegaan ten koste van een gedevalueerde toekomst. En toch ontstaat er geen enkele weerstand, integendeel, er wordt zelfs ingestemd met deze schulden. Kunt u dat nog volgen? Ik niet.

Ik vergelijk Brussel liever niet met Moskou

Portugal pakt de kwestie van de hervormingen niet aan. Die hebben ze immers net afgewezen. Ze vragen wel om 80 miljard euro en die krijgen ze ook. Net als in Griekenland betekent dat bedrag weer een verhoging van de schulden die het land nooit zal kunnen terugbetalen en tegelijkertijd verhoogt de lening de totale schuldenlast van alle andere landen die een bijdrage leveren aan deze niet verhaalbare lening.

Zo ziet Europa er vandaag de dag uit – de vroegere snel stijgende ster in de wereld die dacht dat hij bloed, zweet en tranen achter zich had gelaten, dat het voldoende was om fictieve miljarden van het ene eurobolwerk naar het andere te schuiven en vice versa om de welvaart te waarborgen. Ik vergelijk Brussel liever niet met Moskou. Het zijn immers twee zeer verschillende steden. Maar ik vrees dat de centrale planning van de communisten, die we tijdens de novemberrevolutie de deur uitwerkten, nu via de achterdeur van de EU heimelijk terugkeert.

Kan Europese samenwerking veilig worden gesteld?

Ik weet dat het in Europa nu om meer gaat dan alleen de euro. Ik besef dat een Europa zonder samenwerking vaak een Europa in oorlog was. Ik begrijp zelfs dat de mechanismen om de euro te redden en de astronomische leningen mogelijk niet alleen de drie noodlijdende eurolanden redden, maar zelfs het hele Europese project. En dat is nu juist de kern van de discussie: kan Europese samenwerking op de lange termijn veilig worden gesteld als die is gebaseerd op een idee dat verkeerd lijkt te zijn?

Met andere woorden, worden vrede en welvaart in Europa niet in gevaar gebracht door de mensen die roekeloos en vaak tegen de wil van hele naties in hun droom van een Eurostaat najagen, in tegenstelling tot de mensen die er vanaf de start al op hebben gewezen dat een redelijke manier van samenwerking in Europa niet per definitie hoeft te betekenen dat er een gemeenschappelijke munt, uniforme belastingen of een gemeenschappelijk ministerie van Financiën komen, maar er wel behoefte is aan faire regels en een levendige concurrentie?

Direct achter het kleine Portugal staan de veel grotere landen als Spanje en Italië te wachten. We naderen de rand van de afgrond van de eurozone en daarachter staat de onvoorstelbare terugkeer naar de Slowaakse kroon als een van onze mogelijke scenario’s. Dat is geen goed nieuws. Op één ding na: het einde van het eurosprookje maakt meteen ook een einde aan de succesvolle vlucht van Slowakije uit zijn eigen leegheid.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp