Een straat in Lissabon

Het is crisis, maar laten we positief blijven

Het ingrijpende plan voor financiële steun van het IMF en de EU laat Portugal twee keuzes: terugkeren naar de levensstijl van vóór Europa of de handen uit de mouwen steken. Een Portugese hoofdredacteur spoort zijn landgenoten aan om het heft in eigen handen te nemen en de toekomst met optimisme tegemoet te zien.

Gepubliceerd op 14 april 2011 om 14:10
Robsike  | Een straat in Lissabon

Met de financiële steun van de internationale instanties moet ons land – met andere woorden eenieder van ons – nadenken over hoe we ons leven anders kunnen inrichten. Net als in Griekenland en Ierland is de Portugese bevolking niet meer in staat volgens de Europese normen te leven. En ja, om te overleven moeten we een prijs betalen: we moeten ophouden ons als Europeanen te gedragen. Feitelijk zijn we uit de ‘club der rijken’ gezet. We zouden moeten besluiten om ons aan te sluiten bij de derde wereld.

Wij zijn zelf als eerste debet aan de huidige situatie. Maar Europa heeft ook zijn plicht tot solidariteit jegens de zwakkeren verzaakt. Het heeft ons laten vallen. Europa legde ons steeds strengere regels op waarnaar wij ons vaak geschikt hebben. Het komt in enige mate neer op de overgang van het plukken van een vrucht naar de logistiek die noodzakelijk is voor de goede functionering van een restaurant.

Het moment zal aanbreken waarop we zien dat een gezin voor zijn huis hotdogs moet gaan verkopen om te overleven; een klusjesman met twee linkerhanden zijn brood zal verdienen met het installeren van schakelaars; producenten huisgestookte brandewijn en niet-gecertificeerde gerookte ham zullen verkopen; de monteur uit de buurt eigenhandig een uitlaat in elkaar knutselt en onder een auto zet; en dat wij genoegen moeten nemen met minder goed onderhouden autowegen zonder tankstations en reflecterende strepen op de weg – of zelfs helemaal geen strepen – maar wel gratis autowegen.

Zelfs een Jacques Delors zal ons dat niet gegund hebben

Gaan we een stap terug? Wordt ons land door de crisis een minder veilig, minder gecertificeerd en minder Europees land? De Autoriteit voor economische veiligheid en voedselveiligheid (ASAE), de algemene periodieke keuring van auto’s en de veiligheid van speeltuinen zullen zeker op de schop worden genomen. Wat ons wellicht te wachten staat, is een land waarin iedereen zelf maar moet uitvogelen hoe hij brood op de plank krijgt, bijvoorbeeld door het verkopen van levende dieren op de markt, het vervoeren van passagiers in oude brikken en het verkopen van eieren rechtstreeks uit het kippenhok, zonder al die ingewikkelde maatregelen die Brussel ons oplegt…

Nieuwsbrief in het Nederlands

We zullen makkelijker het loodje leggen, er zullen meer ongelukken plaatsvinden en we zullen minder hulp en meer pech krijgen. En dan zullen we er al heel snel achterkomen of onze “desenrascanço” [houtje-touwtjecultuur, red.] functioneert zonder dat we aan de leiband van Europa liggen.

Een andere hypothese: laten we de handen uit de mouwen steken. Laten we ons bevrijden van het juk van de staat. Laten we de koe bij de hoorns vatten en stoppen met de regering aansprakelijk te stellen voor al onze ellende. Laten we zelf onze eigen pluspunten definiëren: wijn, olijfolie, toerisme, geavanceerde technologieën, de zee, kurk, schoenen en hernieuwbare energie – en laten we ze voor eens en altijd exporteren zonder lijdzaam af te wachten tot we ertoe aangespoord worden.

Laat onze regering zo moedig zijn om het justitiële apparaat te hervormen en korte metten te maken met misbruik op het gebied van sociale uitkeringen. Laten we ervoor zorgen dat de 'generatie platzak' banen creëert in plaats van te wachten tot ze uit de lucht komen vallen. En dan zijn we over een paar jaar weer Europees. Maar dan zijn we het wel op eigen kracht geworden. Niemand zal het ons gegund hebben, zelfs Jacques Delors niet.

Gezien vanuit de VS

Ongereguleerde martken bedreigen democratie

"Het Portugese verzoek om financiële steun bij het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Unie moet een waarschuwing zijn voor alle democratieën", schreef de Amerikaanse socioloog Robert M. Fishman op 12 april in The New York Times. In tegenstelling tot Griekenland en Ierland waar “het verdict van de markt diepgaande en duidelijk herkenbare economische problemen” weerspiegelen, deed Portugal het tot een paar maanden geleden nog aardig goed. “Er was geen echte onderliggende crisis” en het land “heeft in de jaren 90 economisch goed gepresteerd en zich beter dan een aantal andere Europese landen van de wereldwijde recessie hersteld”, aldus Fischman. “Maar het is op een oneerlijke, arbitraire manier onder druk gezet door obligatiehandelaren, speculanten en kredietanalisten, die er om kortzichtige of ideologische redenen in geslaagd zijn een democratisch verkozen regering te doen vallen en de volgende potentieel machteloos te maken.” “Als deze markten niet aan banden worden gelegd en gereguleerd, dreigen ze te verhinderen dat democratische regeringen zelf over hun belastingen en uitgaven beslissen”, waarschuwt Fischman. Hij voegt hieraan toe: “Het lot van Portugal is een duidelijke waarschuwing voor andere landen (…) Het is goed mogelijk dat 2011 het begin wordt van een andere golf, een golf waarin ongereguleerde markten de democratie aan banden leggen, met Spanje, Italië of België als volgende potentiële slachtoffers”. “Alleen verkozen regeringen en hun leiders kunnen ervoor zorgen dat deze crisis de democratische processen niet ondermijnt. Tot nu toe lijken ze alles over te laten aan de grillen van de obligatiemarkten en de ratingbureaus."

Dit artikel werd op 14 april door De Morgen in het Nederlands gepubliceerd.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp