Kies een taal
Het politieke landschap in Finland is in één klap volledig veranderd, nu de partij van Timo Soini, de Echte Finnen, als grote winnaar uit de verkiezingen is gekomen (de partij kreeg 19 procent van de stemmen tegenover krap 4 procent in 2007). De Nationale Coalitiepartij, die 20,4 procent van de stemmen kreeg, is al jaren de grootste partij in Finland, maar wat kan Jyrki Katainen, partijvoorzitter en huidige minister van Financiën, doen?
Als we alleen kijken naar de verkiezingsuitslag, zou Finland voor half juni een regering moeten hebben met Katainen, Soini en Jutta Urpilainen, voorzitster van de sociaaldemocratische partij (SDP, goed voor 19,1 procent van de stemmen). Toch staat Katainen, die de onderhandelingen leidt, voor een lastige opgave. De marges tussen de partijen onderling zijn minimaal en de grote winnaar, Soini, zal stevig op zijn standpunten blijven staan.
Er zullen dus nog heel wat harde onderhandelingen volgen voordat Katainen, Urpilainen en Soini het toekomstige regeringsprogramma kunnen ondertekenen. Het pakket aan steunmaatregelen voor Portugal staat centraal in deze strijd. De opvattingen van de SDP en de Echte Finnen zijn bekend (beide partijen zijn tegenstander van een Europees noodfonds), maar wat gaat de Nationale Coalitiepartij doen?
Na de verkiezingen verliest de overwinning haar glans
Stel dat Brussel niet beweegt en Katainen niet van mening verandert, gaan Soini en Urpilainen dan samen een regering vormen? De situatie ligt gecompliceerd, omdat Soini wel moet deelnemen aan de onderhandelingen en de rechtse Centrumpartij in de oppositie belandt. Het verlies van de Centrumpartij (de partij van de scheidende minister-president kreeg slechts 15,8 procent van de stemmen) is als gebeurtenis overigens even historisch als de winst van de Echte Finnen.
De analyse van de verkiezingsuitslag zal nog wel even op zich laten wachten. Het is ook nog te vroeg om te zeggen of het beleid in Finland echt zal veranderen of dat de weg die Soini gaat dezelfde zal zijn als zijn voorganger, Veikko Vennamo. Toen Vennamo nog partijvoorzitter was, won hij namelijk de verkiezingen, maar de partij raakte in de loop van de regeringsperiode al snel in het slop.
De Echte Finnen koesteren hoge verwachtingen na hun verkiezingswinst. Als de partij geen eenheid blijft, wordt het voor Soini nog een lastige missie. De samenwerking tussen de partijen onderling kan alleen slagen als de nieuwe parlementariërs van de Echte Finnen gedisciplineerd blijven en gevoel hebben voor realpolitik.
De verkiezingsuitslag geeft al aan dat er in Finland behoefte aan verandering bestaat. Het risico is echter dat Soini er niet in slaagt zijn partij stand te laten houden en dat als de samenwerking niet lukt, dat ook betekent dat daarmee wordt voorbijgegaan aan de wens van het volk. De overwinning is groot, maar in de strijd na de verkiezingen gaat die haar glans verliezen.
Gezien vanuit Berlijn
De EU onder druk
"De overwinning van de rechtse populisten in Finland zou een probleem kunnen vormen voor de EU", waarschuwt Die Welt. Het Duitse dagblad brengt in herinnering dat de partijleider Timo Soini van de Echte Finnen verklaard heeft: “We zijn te lief geweest ten opzichte van Europa. Dat moet veranderen”. Nu de kans groot is dat de Echte Finnen een plaats krijgen in de nieuwe regering, wijst Die Welt erop dat Soini uitdrukkelijk heeft uitgesloten om “de verkwisters van de EU” te steunen, terwijl volgens het dagblad “het noodfonds alleen efficiënt is als alle lidstaten unaniem hun steun betuigen”. Op de vraag of het noodleidende Portugal geholpen moet worden kondigde Jyrki Katainen, huidige minister van Financiën en partijvoorzitter van de Nationale Coalitie die als grootste partij uit de verkiezingen rolde, aan: “met verstandige mensen om de tafel die over de belangen van Finland praten, worden er altijd oplossingen gevonden.”
