Kies een taal
Het Engelse woord "smoking" verwijst niet alleen naar een kledingstuk, maar het betekent ook "Rauchen" in het Duits, "palenie" in het Pools, "rökning" in het Zweeds, "κάπν ι σμα" in het Grieks… met andere woorden "roken".
Het is meer dan gewoon een woord, het is een diepgewortelde gewoonte in alle landen van de Europese Unie. Tabak is afkomstig uit Amerika en werd door de Spaanse conquistadores uit de Nieuwe Wereld meegebracht. Daar, en wel in Noord-Amerika, rookte men een pijp om de vrede te bezegelen. Een stukje geschiedenis dat wordt geïllustreerd in de uitdrukking ‘fumar la pipa van la paz’, de vredespijp roken. De naam van de plant is hoogstwaarschijnlijk afkomstig van het Arabische 'tubbaq’ wat in die taal in de Middeleeuwen vreemd genoeg de naam was van een wortel met laxerende eigenschappen. In het woord ‘sigaar’ is een typisch Amerikaans-Indiaans tintje behouden gebleven, want de Maya’s noemden de befaamde nachtschadeachtige ‘siyar’.
Met de 650.000 sterfgevallen als gevolg van roken per jaar in Europa in het achterhoofd zijn 140 miljoen burgers van de Europese Unie vastbesloten hun asbak op zolder te zetten en te stoppen met ‘fumando como un carreterro’ (roken als een koetsier’) zoals de Spanjaarden zeggen, verwijzend naar mensen die vaak ongeduldig op klanten wachten.
Als men zegt dat iemand rookt als een schoorsteen (in het Duits "Rauchen wie ein Schlot"), zeggen de Nederlanders en de Duitsers hetzelfde als de Hongaren als ze het over die funeste verslaving hebben: "Füstöl mint a gyárkéméni". Italiaanse nicotinevreters roken zogenaamd "als een Turk": "fumar come un turco", en dat zegt wat over de bijzondere voorliefde van dit volk voor een rokertje. De Fransman "fume comme un pompier" ("rookt als een brandweerman") hetgaan een verwijzing is naar de oude wagens van dat prestigieuze elite corps dat van verre al te herkennen was aan de enorme rookpluimen die rond hun colonne opstegen.
Tegenwoordig trachten de gezondheidsdiensten de voorliefde uit te roeien door de distributeurs te verplichten waarschuwingen op de pakjes te drukken voor de gevaren van deze schadelijke gewoonte. Dit varieert van onomslachtige opmerkingen als het bondige "Roken is dodelijk" (in het Pools: "Palenie zabija") tot zeer gedetailleerde, perfide waarschuwingen, zoals het typisch Britse "smoking may reduce the blood flow and cause impotence" ("Roken kan de bloedsomloop vertragen en impotentie bevorderen").
Na tientallen jaren van advertenties en verheerlijking door film en muziek, is het natuurlijk erg moeilijk om die hemelse inhalatie op te geven. Wie herinnert zich niet de woorden van het liedje van de Spaanse actrice Sara Montiel? "Fumar es un placer genial, sensual…" (“Roken, is een fantastisch, sensueel plezier…”)Vooruit, ik beloof het, ik steek er nog één op en dan stop ik echt!
Pedro Picón
