Kies een taal
Ik zit op de grond in het struikgewas van een klein stukje bos in Devon, een van de mooiste maar ook meest regenachtige county’s van Engeland, en het ergste is dat ik hier vrijwillig ben gekomen. Mijn rubberlaarzen zijn minstens drie maten te groot en blijven maar vochtig van binnen terwijl naaktslakken met indrukwekkende patronen erop naar boven glijden. Er geen das te zien. Ik begin kleine blaadjes en grassprietjes in duizenden stukjes te vertrappen onder mijn voeten. Het is donker, ik heb het ijskoud en ik begin me zorgen te maken. Wat doe ik hier, zittend naast een oude boer, op een handoek midden in het bos, wachtend tot er een das uit zijn hol komt?
Het antwoord is simpel: ik ben een Wwoofer geworden. Een term die bij de meeste van mijn gesprekspartners doet denken aan de naam van een hondenafrichter of die van een vereniging voor spelling, betekent: ”World wide opportunities on organic farms”. Deze organisatie legt zich toe op het ondersteunen en verspreiden van biologische landbouwbedrijven in de hele wereld en is opgericht in 1971 in Engeland. Toentertijd moest je een paar pond sterling overmaken om lid te worden en ontving je daarna per post een klein boekje met daarin een lijst van alle biologische boeren van Engeland die gastheer waren van Wwoof. Vandaag de dag heb je na een paar telefoontjes en wat e-mails een boerderijvakantie besproken.
Onkruid wieden of de stal uitmesten
Bijna veertig jaar na de oprichting heeft het Wwoof-netwerk zich uitgebreid over de hele wereld. Mali, Réunion, Noord-Amerika of Cyprus... bijna alle landen zijn vertegenwoordigd in de lijst van biologische boerenbedrijven en elke dag komen er meer nieuwe bij. Toch is de prijs voor het lidmaatschap (20 euro) hetzelfde gebleven. Eenmaal aangekomen, moet je zo’n vier tot acht uur per dag werken met de boeren, om voor kost en inwoning te betalen. De rest van de tijd ben je vrij om rond te reizen en de omgeving te verkennen. Vier uur onkruid wieden of de stal uitmesten worden zo beloond met een verbluffend uitzicht over de Franse Pyreneeën of de Niagara watervallen.
Tijdens mijn tweede Wwoofing-ervaring, ontmoet ik Roy, een oude dassenjager die in een groene, romantische caravan woont, met uitzicht over de uitgestrekte bossen van Devon. Er is een goed onderhouden moestuin, twee open kookkachels, een buitendouche die door de eigenaar in elkaar is geknutseld en de beste frambozen van heel Engeland die dit arcadische plaatje compleet maken (en vergeet niet het onvermijdelijke ”fried breakfast”). Als de zon niet schijnt is er geen elektriciteit en geen warm water, zoals nu. Om je te wassen, legt Roy me uit, moet je naar het openbare zwembad in de dichtstbijzijnde stad gaan. De bron naast het grote veld is al lang opgedroogd (waarvoor heb je dan pompen?) maar geloof het of niet, dit stukje paradijs heet ”Waterland”.
De eerste keer dat ik over het Wwoof-project hoorde, had ik net mijn middelbareschooldiploma op zak en dacht ik maar aan één ding: naar het buitenland. Met een broek en wat T-shirts in mijn tas ben toen naar de Provence gegaan, tijdens de heetste zomer van het decennium, om daar de moestuin van een boerderij op een berghelling (?) te onderhouden. Een paar dagen en veel muggensteken later was ik helemaal ondergedompeld in de microcosmos van het biologische landbouwbeheer. Het vertrek drie maanden later was zwaar en ik al snel nadat ik terug was in Duitsland begon ik mijn volgende reis te plannen. Die moest me naar Engeland voeren, naar Devon, Cornwall en Somerset om precies te zijn. Naar de regen dus.
"When are you coming back ?" In tegenstelling tot de clichés zijn biologische boeren voor het overgrote deel buitengewoon intelligente en dynamische mensen die op een dag toevallig hun liefde voor het verbouwen van groente hebben ontdekt. Naast wat economen en voormalige directeurs van bedrijven heb ik ook microbiologen en professoren van de universiteit ontmoet, die op een gegeven moment hun carrière hebben opgegeven om zich te wijden aan het telen van aardappels. Een gezonder leven veronderstelt een verhuizing naar het platteland en dit idee kon me alleen maar aanspreken.
Het lampje heeft het al lang op gegeven en ik bevries. Ik waag het een bescheiden vraag te stellen: zouden de dassen vandaag wel naar buiten komen? Roy vraagt me om stil te zijn. Het geluid van mijn stem zou de dieren aan het schrikken kunnen maken. Wanneer ik een paar minuten later eindelijk in de caravan zit en mijn kom linzen naar binnen schrok, besef ik dat mijn gastheer me, ondanks mijn grappen, de grondbeginselen van de sterrenbeelden, de nacht en de sterren heeft bijgebracht.
Een paar dagen later ben ik in Cornwall als ik een smsje ontvang: ”Seen a badger yesterday. When are you coming back?” Ik ben een paar keer naar Roy teruggegaan. En ik heb nog altijd geen das gezien. Maar die das is alleen maar een excuus om mijn rubberlaarzen weer eens aan te mogen!
Lilian Maria Pithan
