Winkelcentrum Artizan in het Schotse Dumbarton werd verkocht met een verlies van 14,5 miljoen euro.

Het bizarre leven in een failliet land

Hoe kan het dat burgers gedwongen worden 15 miljoen euro te betalen voor een winkelcentrum in een ander land terwijl hun eigen gezondheidszorgvoorzieningen gesloten worden als gevolg van bezuinigingen? In die absurde situatie zitten de Ieren, betreurt een Ierse columnist.

Gepubliceerd op 1 september 2011 om 13:43
Eddie Mackinnon  | Winkelcentrum Artizan in het Schotse Dumbarton werd verkocht met een verlies van 14,5 miljoen euro.

Wat er eigenlijk in deze crisis is gebeurd, is niet dat de staat is ingestort maar eerder in tweeën is gesplitst. Er bestaan nu twee parallelstaten, met elk een eigen taal en waarden.

Het woeste koninkrijk van Namaland

De eerste staat is Nama*-land, een woest koninkrijk waarin de onderdanen over onbeperkte middelen beschikken. De cijfers die voor Namaland gelden zijn zo enorm dat ze letterlijk ieder begrip te boven gaan. Laten we daarom maar een concreet voorbeeld nemen om te laten zien hoe dit land werkt.

We beginnen in Dumbarton, een klein stadje aan de rivier de Clyde in het westen van Schotland. Als ze er al ooit van gehoord hebben, kennen de meesten Ieren het plaatsje van het slaapverwekkende gezoem van saaie namen aan het eind van de reeks voetbaluitslagen: Stenhousemuir, Brechin, Forfar, Dumbarton.

Dat zat zo: een Britse projectontwikkelaar, Vico, verbouwde en vergrootte het winkelcentrum en verkocht het voor 4,5 miljoen euro aan een particuliere belegger. Die particuliere belegger verkocht het vervolgens aan een firma uit Noord-Ierland, Jermon, voor het verbijsterende bedrag van 20 miljoen euro. Jermon ging failliet en vorige maand kocht een investeringsgroep uit Londen, La Salle, het winkelcentrum van Dumbarton voor 5,5 miljoen euro.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Merk op dat het complex in dit hele verhaal op geen enkel moment in het bezit was van wie dan ook in de Ierse Republiek. Het eigendom switchte van Schotland naar Noord-Ierland naar Engeland. Maar Jermon leende het geld om het winkelcentrum te kopen van de Anglo Irish Bank, de Allied Irish Banks en de Bank of Ireland. Het is echter vrijwel zeker dat de uiteindelijke bron van al dat geld een Duitse, Franse of Britse bank was. Tijdens hun manische fase waren de Ierse banken de tussenpersoon via wie continentale dealers de verslaving van een Britse ontwikkelaar onderhielden.

Nama haalde deze leningen echter uit de boeken van de banken en verkwanselde het centrum vervolgens voor 5,5 miljoen euro - een verlies van 14,5 miljoen. Hoe je het ook wendt of keert, of het nu is door wat Nama direct voor de leningen betaalde of door het kapitaal dat we in de banken pompten om de tekorten op hun balansen aan te vullen, de gewone belastingbetalers hebben effectief bijna 15 miljoen euro opgehoest om verlost te worden van de 11.000 vierkante meter winkels in een klein Schots stadje.

In het andere Ierland is iets werkelijk afschuwelijks gaande

En zo hebben we een staat die een Londense investeringsmaatschappij miljoenen euro's betaalt om ons te verlossen van een Schots winkelcentrum. Het geld betekent letterlijk niets, het is eenvoudigweg verdwenen. En dan is daar nog die andere staat, die nog steeds Ierland heet en waar 15 miljoen euro op dit moment een gigantisch bedrag is.

Laten we weer een concreet voorbeeld nemen. In het andere Ierland is iets werkelijk afschuwelijks gaande. Eén van de grootste ziekenhuizen van het land, Tallaght, staat op het punt zijn deuren te sluiten voor ongevalsslachtoffers en eerstehulppatiënten. Vorige week kreeg Tallagt van de Ierse Gezondheidsinspectie te horen dat ze uiterlijk donderdag moesten stoppen met het op de gang neerzetten van bedden met spoedpatiënten. Het ziekenhuis werd door de lijkschouwer van Dublin beschreven als een "zeer gevaarlijke plek voor iedereen, laat staan voor een zieke patiënt". Een sociale basisvoorziening voor een half miljoen burgers staat nu op het punt te verdwijnen.

Daaraan dragen veel factoren bij, en een ervan is een schrikwekkend tekort aan middelen: er zijn meer mensen die zich willen laten behandelen dan het ziekenhuis zich kan veroorloven. Tallaght's budget werd onder het zogenaamde bezuinigingsprogramma herhaaldelijk ingeperkt. Hoe groot is het tekort van Tallaght dan? 9,4 miljoen euro - 5 miljoen minder dan we net over de balk smeten om van een winkelcentrum in Dumbarton af te komen.

In een gespleten staat verliest taal zijn betekenis

Wanneer je in deze twee parallelle realiteiten leeft, als burger van een gespleten staat, verliest taal zijn betekenis. Een woord als ‘bezuiniging’ bijvoorbeeld is niet meer dan loos geklets. In een van onze staten kunnen we 15 miljoen euro verspillen zonder dat iemand dat echt merkt. In de andere hebben we geen geld om maatschappelijke basisbehoeften zoals scholen, ziekenhuizen, kinderbescherming goed te laten functioneren.

Hele concepten betekenen het een in de ene staat en iets anders in de andere. Ik las onlangs een interessantinterview in The Irish Times met Mike Maloney, directeur van Payzone. Hij legde uit dat een "enorme financiële reorganisatie" van het bedrijf in 2010 betekende dat "hun geldschieters, aangevoerd door de Royal Bank of Scotland, een bedrag van 230 miljoen euro afboekten op hun schulden". Een van de grootste investeerders verdween van het toneel: "Aan het eind van de dag likten ze hun wonden, ze verloren een hoop geld. Ze gokten, en soms wonnen ze wat en soms niet." Slechte investering? Jammer.

In een van onze staten is dit gezond verstand. In de andere is het gevaarlijke onzin. De burgers zitten ertussen gevangen, en komen er maar niet achter in welke wereld zij wonen.

****Nama is de afkorting van het National Asset Management Agency. In 2009 richtte de Ierse regering deze aparte bank op om giftige activa van de rest van de bankensector te kunnen overnemen. Deze activa bestonden vrijwel volledig uit leningen aan vastgoedontwikkelaars die op stijgende grondprijzen speculeerden.*

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp