Kies een taal
Op 16 september moet het Europees Parlement zich uitspreken over de kandidatuur van José Manuel Barroso voor het voorzitterschap van de Europese Commissie. En behoudens verrassingen zal de Portugees, die afgelopen juni al de steun verwierf van staatshoofden en regeringsleiders, herkozen worden voor opnieuw een termijn van vijf jaar. Want "door op 10 september te besluiten de investituurstemming van de aftredend voorzitter van de Commissie op de agenda van de plenaire vergadering te plaatsen, heeft de conferentie van voorzitters van de fracties in feite besloten om deze “voor de komende vijf jaar, definitief” te herbenoemen, zoals Martin Schulz, de voorzitter van de socialistische fractie heeft erkend", verklaart Libération-journalist Jean Quatremer op zijn blog Coulisses de Bruxelles.
Tot nu toe wilden de socialisten, de Groenen en Unitair Links de stemming uitstellen tot na het Ierse referendum over het verdrag van Lissabon op 2 oktober. Indien de tekst wordt aangenomen, heeft Barroso beslist een grotere meerderheid nodig in het Parlement. Dat zal dus niet het geval zijn. Want de aftredend voorzitter heeft garanties geboden aan de verschillende politieke machten.
"Aan de socialisten die hem verwijten de sociale kant te hebben verwaarloosd heeft Barroso een verordening inzake de detachering van werknemers in andere landen van de Unie beloofd, om de “sociale dumping” te bestrijden,’"verkaart Le Monde. ‘Hij stelt voor een taxatie te maken van de sociale impact van alle Europese wetgevingen, te beginnen bij die inzake de werktijden die nog steeds niet goed functioneert.’ En ‘de liberalen die hem een gebrek aan reactiviteit ten opzichte van de financiële crisis verwijten," vervolgt het Franse dagblad, "heeft de vertrekkende kandidaat beloofd om op termijn één Europese supervisor aan te stellen."
José Manuel Barroso heeft zijn vermoedelijke herverkiezing te danken aan "de van hem bekende dialectische behendigheid [die] hem heeft gered tijdens debatten (...) waar europarlementariërs kritiek hebben geuit over het feit dat hij zich ondergeschikt opstelde ten opzichte van de regeringen", stelt El País. Maar de verlenging van zijn mandaat betekent zeker geen onvoorwaardelijke steun, en "Barroso zal zijn manier van optreden sterk moeten wijzigen zodat de belangrijkste Brusselse instelling opgewassen zal zijn tegen de moeilijke omstandigheden waarmee de EU te maken kan krijgen."
Volgens het Handelsblatt, "moet Barroso deze tweede periode die hij zo graag wenst duur betalen’. Omdat hij iedereen te vriend wilde houden, heeft hij geen heldere politieke lijn meer en ‘de meeste parlementariërs zien hem als aangeschoten wild". Na de inwerkingtreding van het nieuwe verdrag "zal Barroso klem zitten […], beperkt zijn tot de rol van hoofdadministrateur die slechts de wil uitvoert," van de zevenentwintig lidstaten en het Parlement, voorziet het Handelsblatt. Met het oog op de crisis, de torenhoge schulden en de ecologische uitdaging zonder weerga heeft de EU echter een krachtige leider nodig. "Als de baas van de commissie die rol niet aankan, wie moet het dan doen?"
Ook al is hij verzwakt en omstreden, toch is José Manuel Barroso de commissievoorzitter die het best bij deze tijd past,verzekert Charles Grant in de Guardian. Dat extreem links "een afkeer heeft van een man die zichzelf tot kampioen van de vrijhandel, het vrije verkeer en de uitbreiding heeft gekroond, is voorspelbaar," schrijft de directeur van de denktank Centre for european reform. "Maar ik vind het vreemd dat veel Europese federalisten, die toch in principe tegenstanders zijn van protectionisme, zich hebben aangesloten bij het anti-Barroso-koor. Ze verwijten hem dat hij de Europese integratie niet sterker heeft gestimuleerd en geen impuls van boven heeft gegeven zoals Jacques Delors wel deed toen hij voorzitter was van de Commissie, van 1985 tot 1995."
"Wij bevinden ons niet meer in het tijdperk Delors, toen talloze regeringen gehecht waren aan de opbouw van Europa en accepteerden door de Commissie te worden aangestuurd", constateert Charles Grant. "In deze prozaïsche tijden is er geen dynamiek te vinden voor een eendrachtiger Europa, nu bijna alle regeringen zich concentreren op nationale belangen." Barroso zelf "heeft zich gericht op de economische hervormingen van de Lissabonstrategie, met aandacht voor het groeipercentage op lange termijn, stimulering van het programma voor bestrijding van de klimaatveranderingen en begrip van het strategische belang van het veiligstellen van energie."
"Vanwege de crisis", is er echter, "slechts een droevige karikatuur overgebleven van zijn plannen gebaseerd op innovatie en deregulering,'is Týden van mening. Maar tijdens zijn tweede termijn, verzekert het Praagse weekblad, zal Barroso de gelegenheid krijgen om 'meer vastberadenheid en eerbaarheid" tentoon te spreiden. Hij zal "de druk van Parijs of Berlijn kunnen weerstaan omdat hij hen niet meer nodig heeft om zijn persoonlijke doelstellingen te bereiken". Hoe het ook zij, merkt Týden op, het programma van deze termijn is veranderd. De doelstelling ervan is de welvaart in Europa te herstellen, maar het woord ‘deregulering’ heeft plaatsgemaakt voor ‘economische coördinatie’ en voor ‘regulering van de financiële markten’.
