unknows Nucleaire veiligheid

De klucht van de Belgische kerncentrales

Gepubliceerd op 27 augustus 2012 om 13:45

Op het vlak van nucleaire veiligheid is Europa nergens”, schrijft de Vlaamse politicus Kristof Calvo (Groen) in een opiniestuk dat NRC Handelsblad afgelopen vrijdag publiceerde. Aanleiding van zijn stuk is de driedelige klucht die zich afgelopen zomer in de kerncentrales van België afspeelde. De hoofdrol ging uit naar Willy De Roovere, topman van het Federale Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC), bijrollen kregen de overheid en stroomleverancier Electrabel.

Het begon allemaal op 12 juli toen La Libre Belgique aan het licht bracht dat er sinds tientallen jaren radioactieve vloeistof uit reactor 1 van de kerncentrale Tihange sijpelt. De gelekte vloeistof, ongeveer twee liter per dag, wordt volgens een woordvoerder van het FANC opgevangen en netjes verwerkt. “Het probleem wordt behandeld en er is geen sprake van externe vervuiling”, vertelde hij de krant. Volgens hem is het “het risico niet onacceptabel zolang het behandeld wordt”. Geen wolkje meer aan de lucht.

Maar dit veranderde begin augustus toen tijdens een periodieke onderhoudsbeurt bleek dat een reactorvat van kerncentrale Doel te kampen heeft met ‘haarscheurtjes’. Het zou een productiefout zijn. Het FANC nam volgens Le Soirde ontdekking heel serieus en besloot de centrale stop te zetten. Tevens werd er op 16 augustus een spoedvergadering in Brussel georganiseerd. Daarbij waren 31 “nucleaire topexperts uit de hele wereld” aanwezig om te brainstormen over hoe het nu verder moest met de kerncentrale van Doel en wat er gedaan moest worden met de 22 andere reactorvaten van dezelfde makelij die wereldwijd in gebruik zijn.

Het topoverleg had volgens Calvo “weinig om het lijf”, want “een afspraak om de potentieel gevaarlijke reactorvaten allemaal te screenen kwam er niet. Waarom niet? De bemoei-je-met-je-eigen-zaken-cultuur van de nationale veiligheidsagentschappen”.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Gebrek aan transparantie

En daar zit volgens Calvo het probleem. De zogenaamde experts en ook de overheid houden informatie achter over onregelmatigheden in de kerncentrales.

Dat de directie van het FANC, een overheidsinstelling notabene, maar weinig transparantie toont werd vorig week helemaal duidelijk. Toen onthulde De Morgen dat de scheurtjes in het reactorvat van Doel 3 als sinds 1979 – nog voordat de kerncentrale aan het draaien werd gezet! – bekend waren bij het FANC. Willy De Roovere, die eind jaren zeventig de constructie en de opstart van Doel 3 leidde; “herinnert zich er niet veel van”, vertelt hij in DM. De reactor voldeed in die tijd aan de eisen. “Kleine fouten komen geregeld voor, meestal zonder gevaar.

Leidt straling tot vergeetachtigheid, of ”botst het veiligheidsdilemma van kernenergie”, zoals de hoofdredacteur Wouter Verschelden van De Morgen in een commentaar schrijft, “met de brute realiteit van een monopolist?” De Roovere werkte namelijk in 1979 voor Electrabel, dat tot op de dag van vandaag de twee kerncentrales uitbaat. Volgens Verschelden is hier sprake van de "traditionele chantage-techniek van Electrabel".

Europese superregulator nucleaire veiligheid

Calvo is ervan overtuigd dat het gebrek aan transparantie “een probleem in zowat de hele nucleaire industrie” is. Een “Europese superregulator nucleaire veiligheid” is daarom volgens hem dé oplossing.

Een Europeanisering van de nucleaire veiligheid zal automatisch zorgen voor meer afstand tussen de controleorganen en de exploitanten. De nucleaire cultuur is hardnekkig en de financiële belangen zijn groot dus eenvoudige oplossingen zijn er niet. Maar voor meer nucleaire veiligheid is het rekenen op meer Europa. Inderdaad, dan bemoeit ‘Brussel’ zich niet alleen met de staatsbegroting, maar ook nog eens met veiligheid en energiepolitiek. Maar het is dat of de lobby die veiligheid van Doel en Tihange blijft bepalen.

Overigens is het mogelijk dat de klucht nog een staartje krijgt, tot op heden is het namelijk onduidelijk tot wanneer de twee kerncentrales gesloten zullen blijven. Vandaag debatteerde het Belgische kernkabinet over Doel en Tihange. Na afloop vertelde de staatssecretaris van Energie, Melchior Wathelet, dat er geen reden tot paniek is. "Zelfs als het een heel koude winter wordt, zullen er geen problemen zijn". Als de kerncentrales dicht moeten blijven, zal er worden gekeken naar andere oplossingen. Wellicht dat in dat geval de thermische kolencentrale in Ruien weer wordt opgestart, schrijft De Standaard. De donkere wolken zullen nog wel even boven België blijven hangen.

Categorieën
Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!