unknows Justitie

Veroordeling Kim De Gelder zaait twijfel

Gepubliceerd op 26 maart 2013 om 16:26

De veroordeling van moordenaar Kim De Gelder geeft de nabestaanden een vorm van genoegdoening, maar deze man hoort niet in de gevangenis, klinkt het in de Belgische pers. Het proces legt de hiaten in de Belgische rechtspraak bloot en het ontbreken van adequate opvang van criminelen die psychiatrische hulp behoeven.

Is Kim De Gelder ziek of slecht? De jury van het Gentse hof van assisen heeft geoordeeld: hij is slecht, want volledig toerekeningsvatbaar. Kim De Gelder, de man die in 2009 twee baby's doodstak en een kinderverzorgster in een crèche in Dendermonde, is op 22 maart veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. De nabestaanden zijn opgelucht en tevreden met het vonnis.

Veroordeling staat haaks op standpunt pers

De veroordeling staat echter haaks op het standpunt dat in de Belgische pers naar voren komt: de veroordeelde is ziek en hoort in een psychiatrische instelling, en zijn toerekeningsvatbaarheid is twijfelachtig. De Gelder is onvoldoende geobserveerd en de jury moest uitspraak te doen over iets waarover zelfs psychiaters het niet eens konden worden.

Zo schrijft Bart Eeckhout in De Morgen:

Nieuwsbrief in het Nederlands

Wie zijn levensloop, zijn daden en zijn bijna letterlijke gewetenloosheid overschouwt, kan moeilijk anders dan concluderen dat Kim De Gelder behalve een wrede kindermoordenaar ook een ernstig zieke mens is.

Ook De Standaard schrijft dat "niemand nog betwist dat hij een gestoorde geest is".

België heeft geen observatiekliniek

In Nederland legt NRC Handelsblad de vinger op de zere plek door de situatie met die in Nederland te vergelijken:

De Gelder is nooit uitvoerig geobserveerd in een speciale kliniek omdat België - anders dan Nederland - die niet heeft[...] Antwerpen en Gent krijgen nu psychiatrische klinieken mét observatiecentrum. In Antwerpen moet de bouw nog beginnen, in Gent zou de instelling er volgend jaar kunnen zijn [...] Voor [De Gelder] komt observatie te laat.

Ook wijst de krant erop dat “de Belgische rechtspraak niet zoals in Nederland begrippen kent als 'verminderd', 'enigszins' of 'sterk' toerekeningsvatbaar”.

Gerechtspsychiater gelooft niet in ‘assisenziektes’

De krant vervolgt:

Volgens de wet hoeven rechters ook niet per se het advies van een deskundige te vragen als er twijfel is over de toerekeningsvatbaarheid. En er zijn geen duidelijke regels of criteria voor zo’n onderzoek. In zijn slotpleidooi zei de advocaat van De Gelder gisteren: "Het is in België makkelijker om psychiater bij de rechtbank te worden dan Prins Carnaval in Aalst. Want dan moet je nog een blanco strafblad hebben."

In De Morgen valt bovendien te lezen dat op voorhand al duidelijk was dat het college van rechtsdeskundigen zou verklaren dat De Gelder toerekeningsvatbaar was. Het college werd immers voorgezeten door een 83-jarige gerechtspsychiater, Roger Deberdt, die reeds in Humo has gezegd dat "alle psychopaten toerekeningsvatbaar zijn":

Deberdt gruwt van de geestesziektes waarmee advicaten komen aanzetten [...] hij gelooft niks van al die ‘assisenziektes’. Hij gelooft ook niet in therapie. Nee, gooi criminelen in de gevangenis, zo eenvoudig is het.

Het gevolg is dat de veroordeelde, ongeacht zijn psychiatrische problemen, de cel in gaat net als elke andere veroordeelde. De Standaard schrijft hierover:

De Gelder wacht tientallen, misschien wel vijftig jaar opsluiting. Zonder behandeling en dus zonder hoop. Dat is de donkere kant van een juridische waarheid die geen nuance toelaat over wat toch twijfelachtig is.

“Ons juridisch systeem is ongeneeslijk ziek”

Al deze tekortkomingen in ogenschouw nemend, kan men niet om de vraag heen wat de uitspraak van de jury waard is. Zoals justititewatcher Jan Nolf zegt in Knack, “heeft de jury niet altijd gelijk”.

In De Morgen schrijft hoogleraar Paul Verhaeghe dat het eigenlijk het gerechtelijk apparaat is dat "ontoerekeningsvatbaar" is:

De ontsporing van een falend gevangenisbeleid, van een falend interneringsbeleid, van een falend juridisch beleid. Iedereen weet dat, over die diagnose bestaat er geen enkele twijfel. Ons juridisch systeem is ongeneeslijk ziek, brengt de maatschappij ernstige schade toe en moet zo snel mogelijk geïnterneerd worden.

Het Europees Comité voor de Preventie van Foltering en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens hebben België overigens al op de vingers getikt wegens het schenden van de rechten van geïnterneerden, gevangenen die psychiatrische hulp nodig hebben maar die niet of onvoldoende krijgen. De advocaat van Kim De Gelder, Jack Haentjes, overweegt de zaak van zijn cliënt aanhangig te maken bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Categorieën
Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!