Voxeurop community Oostelijk Partnerschap

Georgië en Moldavië richting “Europese familie”

Gepubliceerd op 5 december 2013 om 16:36

Oekraïne heeft afgezien van toenadering tot de EU, maar Georgië en Moldavië vieren feest: zij hebben in Vilnius een associatie-akkoord met de EU geparafeerd en zien de toekomst vol vertrouwen tegemoet, ongeacht de druk die hen op hun beurt vanuit Rusland te wachten staat.

Vilnius, 28 november, top voor het Oostelijk Partnerschap. De associatie-overeenkomst en vrijhandelsovereenkomst tussen Oekraïne en de EU lag nog steeds op tafel, De Oekraïense president hoefde slechts zijn handtekening te zetten, vertelde de Roemeense president de volgende dag tijdens een persconferentie. De vertegenwoordigers van de EU hadden bepaalde voorwaarden laten varen, waaronder zelfs de vrijlating van Joelia Timosjenko. Maar dit was niet genoeg voor Janoekovitsj, die was komen “marchanderen” met de EU. Hij was vastberaden: alleen als de EU Oekraïne 60 miljard euro compensatie zou geven voor het verlies aan Russische markten, was hij bereid te tekenen. Maar met de EU “viel niet te onderhandelen”, aldus Basescu.

De consequenties zijn bekend: honderdduizenden mensen zijn in Oekraïne de straat opgegaan uit woede jegens het besluit van hun president, die hun ‘Europese droom’ in rook laat opgaan. Het verwerpen door het parlement van de motie van wantrouwen tegen de regering van premier Nikolaj Azarov, dreigt olie op het vuur te gooien.

Zuid-Ossetië

De "nederlaag voor Oekraïne", zoals de Litouwse president het besluit van Oekraïne noemde, was voor Georgië en Moldavië geen reden om geen feest te vieren. Deze twee landen hebben op hun beurt een associatie-overeenkomst met de EU geparafeerd, dat “hopelijk voor de installering van een nieuwe Europese Commissie in juni en voor de verkiezingen” [in Moldavië] ondertekend wordt om “het enthousiasme niet te laten bekoelen”, aldus Basescu.

Nieuwsbrief in het Nederlands

De Georgische president Giorgi Margvelasjvili onderstreepte in een persconferentie dat “generaties van Georgiërs ervoor hebben geijverd om Georgië een plaats te laten innemen binnen de Europese familie van naties” en dat “een welvarend en democratisch Georgië ook in het voordeel is van omringende landen”. Op de vraag of Margvelasjvili niet minder pro-Europees is dan zijn de vorige president Sakaasjvili, antwoordde Mero Dode Chikashvili, een Georgische TV-journalist: “Absoluut niet. Hij is net zo Europees gezind als zijn voorganger”.

De toenadering tot de EU heeft wellicht niet alleen economische voordelen voor Georgië. Ook het conflict met Zuid-Ossetië krijgt misschien een duw in de juiste richting. Margvelasjvili merkte op dat “een deel van ons land nog steeds bezet is” [door Russische troepen].

“Grootste droom: EU-toetreding”

In Moldavië klonk een soortgelijk geluid. De Moldavische premier Juri Leanca zei zichzelf “gelukkig en trots” te voelen dat zijn land op 29 november een stap verder richting de “Europese familie” heeft gedaan. Hij ondersreepte dat de “levensstandaard in de EU aanzienlijk hoger is dan in Moldavië” en sprak de hoop uit deze in zijn land op hetzelfde niveau te brengen: “van salarissen, werkgelegenheid, zaken doen en leefomstandigheden tot veilig drinkwater”. Daarom zal hij zijn “grootste droom blijven nastreven: volledige toetreding tot de EU”.

Wat betreft de verhoudingen met Rusland, zei hij te hopen dat deze “goed blijven” en gestoeld zullen blijven op “volwassenheid en beschaving”. Ongetwijfeld zinspeelde hij op het gebrek hieraan bij de Russische houding jegens Oekraïne de afgelopen maanden.

Moldavische wijnboycot

Oekraïne, gezien zijn omvang, is voor Rusland weliswaar van veel groter geopolitiek en economisch belang dan Moldavië, toch is de kans groot dat Moldavië eveneens te maken krijgt met pressie. Onlangs legde Rusland blokkades op tegen de import van Moldavische wijn. Vreest Moldavië dat Rusland de druk zal opvoeren, net als op Oekraïne, om het land binnen de Russische invloedssfeer te houden?
De Moldavische vice-premier en minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, Natalia Gherman, antwoordde hierop zeer vastberaden: “Wellicht zal Rusland druk op ons uitoefenen, maar tegelijkertijd weten we zeker dat we hier weerstand aan kunnen bieden. Zelfs al krijgen we te maken met een totale boycot vanuit Rusland, dan nog zullen we overleven”. Ze wees op “internationale onderzoeken en experts die allen uitwijzen dat de Moldavische economie jaarlijks met 4% zal groeien” dankzij de vrijhandelsovereenkomst met de EU. Het “exportpotentieel zal bovendien met 15% toenemen” dankzij de markt van 500 miljoen consumenten waartoe Moldavië toegang zal krijgen.

Pro-Russisch Oost-Oekraïne

Volgens Gherman is het draagvlak voor toenadering tot de EU in Moldavië bovendien groter dan in Oekraïne: “De meerderheid van de Moldavische bevolking is voorstander van EU-integratie, maar in Oekraïne valt dit nog te bezien. De publieke opinie daar is nog volop in beweging”. In dit verband kan gewezen worden op het Russischsprekende Oosten van Oekraïne dat nog steeds overwegend pro-Russisch is. Gezien de honderdduizenden pro-Europese betogers die in Kiev de straat zijn opgegaan, lijkt er weinig twijfel te bestaan over de steun van het Oekraïense volk, maar in het Oosten van Oekraïne hebben maar weinig mensen gehoor gegeven aan de oproep tot demonstraties en stakingen. Radio Free Europe meldt dat ook in Oost-Oekraïne weliswaar enige teleurstelling heerst over Janoekovitsj, maar meer over zijn beleid van schipperen tussen de EU en Rusland en niet zozeer over zijn besluit het associatie-akkoord niet te tekenen.

Foto: De Georgische president Giorgi Margvelasjvili, Vilnius, 29 november 2013.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp