Kies een taal
Nu de Tsjechische president Václav Klauszich bij het Verdrag van Lissabonschijnt te hebben neergelegd, slaakt de hele Europese Unie een zucht van opluchting. Optimisten zullen nu zeggen dat het Europese project eindelijk voltooid kan worden, dat de Europese Unie eindelijk zijn ambities gestalte kan geven en met een sterke stem naar buiten kan treden.
Maar in diezelfde week heeft de Europese Unie weer eens laten zien dat ze niet in staat is om met één stem te spreken. Op 20 oktober zijn de onderhandelingen tussen de Europese ministers van Financiënover de steun aan ontwikkelingslanden -zodat zij hun steentje kunnen bijdragen aan de strijd tegen de klimaatverandering- op een mislukking uitgelopen. Zelfs over een bedrag dat de helft lager ligt dan wat volgens experts nodig is (30 miljard euro) kon geen overeenstemming worden bereikt: teveel landen vrezen dat de bijdragen per land niet eerlijk verdeeld zullen worden. Wouter Bos, de Nederlandse minister van Financiën, sprak met recht van een “blamage”, en ook zijn Zweedse collega Anders Borg zei “zeer teleurgesteld” te zijn.
De dag daarop gebeurde iets soortgelijks: de ministers van Milieuzakenkonden het niet eens worden over het meest heikele punt: dat van de ongebruikte emissierechten van Oost-Europese staten. De onderhandelingen laten ook zien dat de ‘kleine’ lidstaten geneigd zijn om de verantwoordelijkheid af te schuiven op de ‘grote’ lidstaten. Het uitblijven van een akkoord tussen de ministers van Financiën zou met name te wijten zijn aan de terughoudendheid van Duitsland, dat wacht op de formatie van een nieuwe regering. We kunnen ons echter niet aan de indruk onttrekken dat dit, zoals vaak het geval is, een voorwendsel is om een gezamenlijke stellingname voor zich uit te schuiven, of een gebrek aan politieke wil om een consensus te vinden. Maar het is vooral een gebrek aan bewustzijn dat als het Europa niet lukt om met één stem te spreken, zij niet gehoord zal worden.
J.S.
