Kies een taal
Europa had geschiedenis kunnen schrijven in Kopenhagen. De internationale conferentie over klimaatverandering (COP15) werd immers op eigen bodem gehouden en in milieuopzicht doet Europa het niet slecht. Bovendien wist Europa een gemeenschappelijk en ambitieus standpunt in te nemen om de uitstoot van CO2 terug te dringen. Het gebeurt niet vaak dat de Europese Unie zich dermate eensgezind opstelt. Voor de EU lag dus een belangrijke rol bij de onderhandelingen in het verschiet.
Europa heeft deze kans echter volledig aan zich voorbij laten gaan. Bij de aanvang van de conferentie was al meteen duidelijk dat vooral Washington en Peking, de "G2" van meest vervuilende landen, de eerste viool speelden. Nicolas Sarkozy, Gordon Brown, Angela Merkel en de Deense organisatoren hadden wellicht de beste bedoelingen, maar hebben een solopartij gespeeld in plaats van de Europese handen ineen te slaan. Het Zweedse voorzitterschap van de Europese Unie kon niet op tegen de "G2" en de opkomende landen (Brazilië, India, Zuid-Afrika), en die rol was evenmin weggelegd voor de voorzitter van de Europese Commissie, José Manuel Barroso. Als de voorzitter van de Raad van Europese Unie, Herman Van Rompuy, aanwezig was geweest, had dat waarschijnlijk ook niet veel uitgemaakt.
Wat heeft de bijeenkomst uiteindelijk opgeleverd? Wat het klimaat betreft is er inderhaast een akkoord tot stand gekomen waaraan een kleine groep landen heeft bijgedragen. In de overeenkomst zijn geen langetermijndoelstellingen vastgelegd voor de CO2-uitstoot en de geplande steun waarmee ontwikkelingslanden toegang moeten krijgen tot schone technologieën, is ontoereikend. En bovenal is het akkoord niet bindend voor de landen die het ondertekenen. Volgens het adviesbureau Deloitte is er twaalf dagen lang voor niets meer dan 46.000 ton CO2 uitgestoten.
In politiek opzicht is de belangrijkste economische grootmacht met zijn 600 miljoen burgers, die bereid waren om namens de toekomstige generaties een stap voorwaarts te doen, aan de zijlijn blijven staan. De les die we hieruit kunnen trekken biedt niets nieuws: zolang Europa verdeeld blijft, heeft het op het wereldtoneel niet veel in de melk te brokkelen. Beseffen de Europese leiders dit eigenlijk wel? G.P.A.
