Kies een taal
De opvatting dat corruptie een plaag is die voornamelijk in de Balkanlanden woedt, is een cliché. Op 20 juli heeft de Europese Commissie haar jaarlijkse voortgangsrapport gepubliceerd, waarin zij zich fel uitlaat over de gerechtelijke hervormingen in Roemenië, maar een mildere toon aanslaat tegen Bulgarije. Tijdens en na het onderhandelingsproces over de toetreding van deze twee landen tot de EU in 2007 was een van de voorwaarden dat de corruptie moest worden beteugeld. Een van de belangrijkste wetten die in het post-communistische Roemenië zijn aangenomen, is dan ook de uit 2000 daterende wet inzake de preventie en bestraffing van corruptie. Sindsdien zijn er diverse overheidscampagnes tegen corruptie gevoerd, die vooralsnog evenwel niet tot bevredigende resultaten hebben geleid.
In de Bulgaarse hoofdstad Sofia is men blij dat de Europese Commissie heeft geconstateerd dat de ´politieke wil´ bij de autoriteiten aanwezig is om de corruptie te bestrijden. President Traian Băsescu van Roemenië daarentegen vindt het onrechtvaardig dat zijn land ervan wordt beschuldigd dat het zich niet aan de toetredingsvoorwaarden houdt. Hij baseert zich in zijn gedachtegang op het volgende: voordat je over corruptie kunt spreken, moeten er mensen zijn die zich corrupt gedragen. Aangezien het algemeen bekend is dat de EU-leden op de Balkan met smeergeld werken, voelt bijna iedereen die betrekkingen met deze landen onderhoudt, zich verplicht om op dezelfde lijn te gaan zitten, onder het mom dat men zonder steekpenningen niet ver komt bij de bureaucratie. Zo wordt corruptie gaandeweg de regel en krijgt de kwestie een heel ander aanzien.
Op 6 mei 2010 heeft het Europees Parlement, op initiatief van de Roemeense afgevaardigde Monica Macovei, een verklaring aangenomen waarin de EU wordt opgeroepen een duidelijk anti-corruptiebeleid te voeren en een bewakingssysteem in te stellen onder de lidstaten. Corruptie is namelijk een fenomeen dat heel Europa treft, zoals blijkt uit een onderzoek van de site Diploweb.com, waarbij men zich baseert op de jaarlijkse Corruption Perceptions Index van de niet-gouvernementele organisatie Transparency International. Daarbij ontpoppen Griekenland, Italië en Spanje zich als de landen waar corruptie het meest voorkomt. Is het onder deze omstandigheden dan wel terecht om alleen de landen te controleren die pas lid zijn geworden van de Unie? Zou het niet verstandig en zelfs nodig zijn om alle lidstaten aan een controle te onderwerpen? Een dergelijke controle mag dan pijnlijk zijn, maar zal zijn nut in een gezonde samenleving zeker bewijzen. Om corruptie te kunnen uitbannen, is het in de eerste plaats noodzakelijk dat dit algemeen verbreide probleem onderkend wordt.
Iulia Badea Guéritée
