Noodhulp Spaanse banken

Tussen opluchting en vrees voor escalatie

Al wekenlang vroeg de Europese pers zich niet af óf er een steunplan voor de Spaanse bankensector zou komen, maar wanneer. Op 9 juni heeft de Spaanse regering de EU eindelijk gevraagd om de banken, die bezwijken onder te veel vastgoedleningen, te herfinancieren.

Gepubliceerd op 11 juni 2012 om 15:13

In Nederland schrijftDe Volkskrant over de talrijke landen die noodhulp nodig hebben, in een artikel met als titel “De euro-reddingsboot raakt wel erg vol”. De steun van 100 miljard euro aan de Spaanse banken kan volgens dit dagblad echter niet vergeleken worden met voorgaande hulpacties. Met de bankensteun in Spanje staat er veel meer op het spel:

Cover

Kon de hulp voor Griekenland, Ierland en Portugal nog worden verdrongen als de aanpak van perifere probleempjes, het verzoek van Madrid is van een andere orde. Voor het eerst dreigt een groot euroland om te vallen […] Eindelijk reageert Europa eens niet too little, too late op de crisis, maar ruimhartig en op tijd.[...] Positief is ook dat de stappen die de eurolanden afgelopen twee jaar zetten op weg naar gedeeld economisch bestuur voorzichtig resultaat opleveren.[...] Onzeker is ook of Spanje met de hulp voor de banken gered is. [...] Daarnaast tikken er twee potentiële tijdbommen in de eurozone. De eerste is Griekenland [...] De tweede tijdbom is Italië. [...] Het wordt steeds drukker in en rond de reddingsboot. En de storm is niet gaan liggen.

In Frankrijk constateert Les Echos verheugd dat “de instrumenten die op Europees niveau zijn ingesteld voor dergelijke noodsituaties, goed functioneren”, dankzij “een voorziening die een paar maanden geleden nog niet bestond” en die “kan voorkomen dat het hele financiële systeem van het continent instort, wat veel duurder was geweest”. Het economische dagblad vraagt zich niettemin af of het Spaanse reddingsplan, net als de voorgaande reddingsplannen, “wel zal worden geaccepteerd door de publieke opinie”: “Hoeveel Europese burgers realiseren zich dat Europa hoe dan ook al zo'n 500 miljard euro heeft vrijgemaakt om noodlijdende landen te hulp te komen?Les Echos stelt bovendien dat de reddingsplannen binnenkort niet meer kunnen verbloemen dat een écht plan voor de eurozone ontbreekt:

Nieuwsbrief in het Nederlands

Cover

Al drie jaar moeten wij noodsituaties verhelpen, omdat het ontwerp van de eurozone niet deugt. Deze achtereenvolgende en kostbare reddingsplannen zijn alleen acceptabel als de Europeanen laten zien dat zij ook een plan hebben om van de eurozone een levensvatbare en duurzame zone te maken. Gebeurt dat niet, dan zullen de centrifugale krachten onvermijdelijk de overhand krijgen en dan hebben wij niet alleen veel geld verloren, maar ook een groot deel van ons vermogen om ertoe te doen op het wereldtoneel.

In Duitsland spant de Berlijnse krant Die Welt de kroon wat pessimisme betreft, door te beweren dat iedere nieuwe redding nieuwe kloven tussen de Europese landen creëert:

Cover

We kunnen nu al uitsluiten dat deze 100 miljard euro een blijvende verandering in het klimaat teweeg zullen brengen. Dat had alleen gekund als de steun daadwerkelijk als een teken van Europese vastberadenheid had kunnen worden geïnterpreteerd. Maar hier is sprake van het tegenovergestelde. De manier waarop de crisis in het geval van Spanje wordt bezworen, toont eerder aan hoe diep de kloven in Europa eigenlijk zijn. Een regering in Spanje die schommelt tussen egoïsme en amateurisme enerzijds, en een gemeenschap van landen die meer of minder hardhandig druk uitoefent anderzijds, boezemen niet bepaald vertrouwen in. Hoe zal men het ooit eens kunnen worden over de benodigde regels voor een toekomstige begrotingsunie, als het alleen al bij de redding van zieke banken in een lidstaat zoveel moeite kost om de onderlinge meningsverschillen te verbergen?

In buurland Portugal smoort Diário Económico de hoop dat de Spaanse hulpvraag tot een versoepeling van het steunplan voor Portugal zal leiden. Het dagblad schrijft:

Cover

Volgens de Europese Commissie zal het ‘zeer moeilijk’ zijn voor Portugal om in aanmerking te komen voor hernieuwde onderhandelingen over de voorwaarden van het reddingsplan. De regering in Lissabon heeft dan ook besloten dat zij geen verzoek zal doen voor nieuwe onderhandelingen. Het steunplan voor Portugal berustte op drie pijlers: de overheidsfinanciën, herkapitalisering van de banken en structurele hervormingen. In dit geval betreffen de voorwaarden alleen de financiële sector.

In Corriere della Sera vreest econoom Federico Fubini dat het Europese ingrijpen er niet in zal slagen om de markten gerust te stellen. Het zou zelfs tot het tegenovergestelde resultaat kunnen leiden, omdat het Europees stabiliteitsmechanisme (ESM), dat de steun aan Spanje gaat financieren, met voorrang boven andere crediteuren moet worden terugbetaald. Deze laatsten lopen nu dus een groter risico dat zij hun geld niet terugkrijgen. Bovendien, schrijft Fubini:

Cover

Een lening van het ESM aan Spanje zou eraan kunnen bijdragen dat de Spaanse staatsschuld de komende vijf jaar boven de 100 procent van het bbp uitkomt, hetgeen particuliere investeerders nog meer schrik aanjaagt. Er is geen enkele internationale bank die dit scenario nog niet heeft onderzocht. […] De steun aan de banken is nog maar de eerste van de reddingsacties die Madrid nodig heeft. […] Italië is het enige land met problemen dat niet om noodhulp heeft hoeven vragen. En dat kan zo blijven. Als de Spaanse rentepercentages zich na de toekenning van steun aan de banken stabiliseren, dan kunnen de Italiaanse percentages omlaag. Voor het zover is, kan een Europees akkoord over het bankensysteem de situatie tot bedaren brengen. Gebeurt dat niet, dan zal de onzekerheid zeer groot zijn en zullen alle ogen steeds meer op Italië zijn gericht.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp