"Moody's houdt Frankrijk tegen het licht", kopt La Tribune op zijn voorpagina. De Amerikaanse kredietbeoordelaar besloot op 16 oktober om zichzelf drie maanden de tijd te geven om te bepalen of de AAA-status van Frankrijk nog altijd als 'stabiel' kan worden aangemerkt. Van de zes landen met de hoogste notering heeft Frankrijk zijn financiën het slechtst op orde, zo valt te lezen in het persbericht van de kredietbeoordelaar. Deze aankondiging,schrijft La Tribune, vindt plaats "enkele dagen vóór het weekend dat cruciaal is voor de toekomst van de eurozone, waardoor het dramatische karakter ervan wordt versterkt". Als Frankrijk zijn AAA-status verliest, wordt het Europees noodfonds bedreigd:
Dat zou een nachtmerrieachtig scenario betekenen voor het Europees Financieel Stabiliteitsfonds (EFSF) (…) dat grotendeels berust op de financiële soliditeit van Duitsland en Frankrijk. Parijs staat namelijk garant voor meer dan twintig procent van de bedragen die het fonds kan lenen om eurolanden die in problemen verkeren, te helpen. – La Tribune
Volgens Mediapart komt de waarschuwing van Moody's neer op chantage. Het gaat er immers om de politici erop te wijzen "dat zij in het gareel moeten blijven, terwijl zij aan paradoxale eisen van de financiers – zowel bezuinigen als groeien – moeten voldoen". Deze chantage van Frankrijk door de financiële wereld is een "gevaarlijk spel", stelt de nieuwssite:
Door Frankrijk publiekelijk te waarschuwen, geeft Moody's aanleiding tot ongebreidelde speculatie. De zelfvervullende profetieën van de financiers kunnen opnieuw bewaarheid worden en ook Frankrijk in een onbeheersbare spiraal meeslepen. – Mediapart
Moody's mag dan dreigementen aan het adres van Frankrijk uiten, het oordeel over Spanje is reeds geveld: "Het trio is compleet", schrijft El País, daags na de afwaardering van Spanje met twee niveaus (van AA2 naar A1) door de kredietbeoordelaar, die daarmee in de voetsporen treedt van zijn collega's Fitch en Standard & Poor's. "Maar het ergste moet wellicht nog komen", vervolgt het Spaanse dagblad, "want net als de andere [kredietbeoordelaars, red.] is Moody's niet bepaald positief en sluit hij een verdere verlaging niet uit". Moody's is van mening dat Spanje nog te vatbaar is voor de staatsschuldcrisis in de eurozone, waarvoor hij geen "geloofwaardige oplossing" ziet. Nu Spanje minder gemakkelijk financiële middelen op de markten kan verkrijgen, hangt het echter van de Europese top van 23 oktober af welke gevolgen dit zal hebben. Die top kan namelijk leiden tot:
Een overeenkomst op grond waarvan het reddingsfonds [van de EU, red.] gedeeltelijk borg staat voor de schuld van Spanje en Italië. – Mediapart
In Italië hebben de kredietbeoordelaars ditmaal het vizier op de banken gericht: een maand na de afwaardering van het land heeft Standard & Poor's de notering van vierentwintig Italiaanse banken verlaagd, schrijft La Repubblica. In zijn persbericht drukt de Amerikaanse kredietbeoordelaar de regering op het hart om de benodigde structurele hervormingen door te voeren en daarmee de groei een impuls te geven; zo niet, dan is een verdere afwaardering onvermijdelijk. Dezelfde dag verlaagde Fitch de notering van Fiat, waarvan de verkopen dalen vanwege de precaire financiële situatie van zijn Amerikaanse partner Chrysler, aldus La Repubblica.
– La Repubblica
Nu de markten vol ten aanval gaan tegen staten die steeds kwetsbaarder worden, begint Brussel in beweging te komen. Om de zo gevreesde speculatie op de staatsschulden tegen te gaan, besloot het Europees Parlement op de avond van 18 oktober om short selling van credit default swaps (CDS), waarmee kredietverleners zich kunnen beschermen tegen betalingsverzuim van een lener, te verbieden. Dit meldt Jean Quatremer, Brussel-correspondent voor Libération op zijnblog Coulisses de Bruxelles.
De markten zijn met hun aanval op de staten te ver gegaan. De Unie heeft besloten hun giftige pijlen onschadelijk te maken, althans daartoe wordt een eerste stap gezet. De lidstaten hebben zich achter het voorstel van het Europees Parlement geschaard om een van de favoriete instrumenten van speculanten, die vooral gebruikt werd om in het eerste kwartaal van 2010 Griekenland aan het wankelen te brengen, te verbieden. Dat de staten akkoord gingen, lag voor de hand omdat zij bijzonder gevoelig zijn voor druk vanuit hun financiële sector, die dol is op deze instrumenten. Maar doordat de crisis in de eurozone verergert en nu ook de banken treft, zijn de Europese hoofdsteden ervan overtuigd geraakt dat het tijd is om in te grijpen. – Coulisses de Bruxelles