Democratie op de proef gesteld

Gepubliceerd op 22 april 2011 om 13:28

"We, the people": het is een veel gehoord verwijt dat het Europees constitutioneel verdrag niet is geïnspireerd op deze eerste zin van de Amerikaanse Grondwet. Het zou het bewijs vormen voor het gebrekkige democratische gehalte van de Europese Unie. Nu het volk van zich horen, blijken de Europese leiders er moeite mee te hebben om de boodschap te verstaan.

Op 17 april heeft bijna 20 procent van de Finse kiezers gestemd op een partij die sceptisch is over Europa en zich verzet tegen financiële steun aan eurolanden die in moeilijkheden verkeren. Een jaar voor de Franse presidentsverkiezingen maakt Marine Le Pen, leider van het Front National, grote kans de tweede ronde te bereiken. Haar programma: weg met de euro, protectionisme en sluiten van de grenzen. In Nederland wil de regering onder druk van populist Geert Wilders de verblijfsvoorwaarden voor buitenlanders, inclusief inwoners van de Europese Unie, aanscherpen. En Angela Merkel heeft, deels om de verkiezingsschade te beperken, de voorwaarden voor Duitse deelname aan stabilisering van de eurozone aangescherpt.

De afgelopen vijftien à twintig jaar hebben tegenstanders van Europa slechts een rol van ondergeschikt belang gespeeld en vormden extremistische partijen vooral een nationaal probleem (zelfs de crisis in Oostenrijk als gevolg van deelname aan de regering van de partij van Jörg Haider heeft op Europees niveau nauwelijks gevolgen gehad).

Nu deze groeperingen, die steeds meer kiezers trekken, zich echter opwerpen als kandidaten voor de macht of als partners waar regeringen van lidstaten niet omheen kunnen, beïnvloeden zij het functioneren van de Europese Unie als geheel.

Nieuwsbrief in het Nederlands

De EU, niet federalistisch genoeg om gecoördineerd en onafhankelijk van de politieke overwegingen van de lidstaten op te treden maar wel al te federalistisch om nauwe banden met de burgers te onderhouden, bevindt zich in een geheel nieuwe positie: de politieke stroming die aan het ontstaan is, gaat in tegen wat sinds de Tweede Wereldoorlog wordt gezien als de kernwaarden van de EU en de onvermijdelijke zin van de Geschiedenis. Onze nationale en Europese leiders staan voor een enorme uitdaging.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp