Persbericht Ergenekon-proces Turkije
Demonstraties voor de rechtbank van Silivri (Turkije), 5 augustus 2013.

“Geen sprake van gerechtigheid”

Op 5 augustus heeft de rechtbank van Silivri, nabij Istanboel, vonnis gewezen in de zaak Ergenekon, een nationalistisch complot dat volgens de machthebbers bedoeld was om de conservatief-islamitische regering van Recep Tayyp Erdoğan begin jaren 2000 omver te werpen. Het vonnis is zeer omstreden en doet de gemoederen in de Turkse pers hoog oplaaien.

Gepubliceerd op 6 augustus 2013
  • Par
Demonstraties voor de rechtbank van Silivri (Turkije), 5 augustus 2013.

Het “proces van de eeuw”, zoals kranten het betitelden, werd afgesloten met de veroordeling tot levenslange gevangenisstraffen voor een twintigtal verdachten, onder wie een aantal hooggeplaatste militairen, journalisten en politici van de kemalistische oppositie. Meer dan 250 andere personen werden eveneens veroordeeld tot een gevangenisstraf en 21 mensen werden vrijgesproken.

In de regeringsgezinde krant Yeni Safak is hoofdredacteur Abdülkadir Selvi verheugd over de uitspraak en de straffen, maar hij vraagt zich af of “het proces Ergenekon wel voltooid is” en of we het hierbij moeten laten. Selvi herinnert eraan dat het leger in 1997 de coalitieregering onder leiding van de Refah-partij, de voorloper van de AKP van Erdoğan, omverwierp en dat het leger bovendien in 2007 een poging tot een “digitale staatsgreep” deed door op de website van de chef-staf een waarschuwing te plaatsen tegen de op handen zijnde verkiezing van AKP-kandidaat Abdullah Gül tot president van de republiek:

Cover

We hebben hier al ettelijke staatsgrepen meegemaakt, maar er is nog nooit iemand vervolgd voor deze coups. Dat is nu wel veranderd. Feitelijk vraagt Turkije, als slachtoffer van militaire staatsgrepen, voortaan om verantwoording af te leggen. In die context is het vonnis in het proces Ergenekon van een bijzondere historische betekenis. Toch ontbreekt er nog iets in deze zaak. Want als generaal Başbuğ tot levenslang is veroordeeld, zouden we dan ook generaal Büyükanit niet moeten berechten, die de waarschuwing van 27 april 2007 liet opstellen en generaal Evren [hoofd van de junta die de staatsgreep van 1980 pleegde]? En dan hebben we het nog niet eens over de coups van mei 1960 en maart 1971. Het gaat er in dit geval ook niet zozeer om dat er oude of inmiddels overleden mannen worden berecht, maar om het feit dat staatgrepen worden bestraft.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Op de onafhankelijke nieuwssite T24 schrijft Aydin Engin:

Cover

Onder de berechte verdachten van het Ergenekon-proces bevinden zich weliswaar mensen die legale acties hadden georganiseerd met als doel gunstige omstandigheden te creëren voor een daadwerkelijke staatsgreep (zoals bijvoorbeeld demonstraties waarbij ze het leger opriepen zijn werk te doen), maar ook illegale acties (met name de moord op christelijke missionarissen in Malatya in april 2007, wapenbezit en de aanslag tegen de Raad van State in 2006). Uiteraard zijn dit ernstige misdaden waarvoor ze berecht moeten worden [...] Maar we moeten het proces ook van een andere kant bekijken. De Turkse justitie heeft zichzelf in diskrediet gebracht door een overdaad aan primaire wraakneming. Terwijl mensen werden berecht voor duidelijk gepleegde misdaden is de juridische procedure tegen het Ergenekon-netwerk ernstig bezoedeld door het feit dat de rechtszaak vooraf bepaalde intenties had, een rechtszaak die voortvloeit uit een manier van denken.

Het kemalistische dagblad Cumhuriyet, waarvan een redactielid, Mustafa Balbay, is veroordeeld tot 34 jaar en acht maanden gevangenisstraf, ziet de rechtszaak als

Cover

politieke wraakneming, die georchestreerd is door de regering van de AKP.

In het blad Vatan hekelt schrijver en commentator Zülfü Livanelli, voormalig politiek gevangene en banneling in de jaren 1970, het vonnis “dat een groot aantal onschuldige mensen heeft geraakt, die veroordeeld zijn op basis van anonieme getuigenissen en nooit bewezen beweringen”, die “een vreselijke schaduw werpen op het vonnis”:

Cover

Er is geen sprake van gerechtigheid, want naast schuldige mensen zijn ook onschuldige mensen gestraft. Ik hoop dat de rechters van het Hof van Cassatie Justitie in ere zullen herstellen.

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp