Kies een taal
**Het vervloekte duo heet Ceauşescu-Băsescu. Een waarachtige stap terug in de tijd, met twee gezichten met extreme trekken, die van een communistische dictator en een neocommunistische autocraat. De een net zo gemeen als de ander. Beiden net zo bereidwillig om de spot te drijven met hun volk en zelfs met hun naaste collega’s. En raar genoeg kunnen zij bij tijd en wijlen rekenen op sympathie uit West-Europa!
Toen de communisten in 1946 de parlementsverkiezingen wonnen, zetten ze een operatie op touw die relatief succesvol was: ze probeerden de mensen te intimideren en te verhinderen om te stemmen. Tegenwoordig gaat Traian Băsescu met zijn partij [de liberaal-democratische partij PDL, red.] op dezelfde wijze te werk.
Niets is meer antidemocratisch dan een oproep te doen aan het electoraat om niet naar de stembus te gaan. En jawel, vandaag de dag maken Băsescu en zijn achterban zich schuldig aan de beslissing het referendum te boycotten. Maar dat is niet alles, zij trachten ook het stemrecht van eenieder die zich daarop wil beroepen, te blokkeren [het referendum is alleen geldig bij een opkomst van meer dan de helft van de 18 miljoen stemgerechtigden, red.]. De eerste daad is bijzonder antidemocratisch en had al lang gesanctioneerd moeten worden door onze Europese en Amerikaanse partners. Een andere overeenkomst is de neiging om de “conducător” [titel van het staatshoofd ten tijden van de Roemeense dictatuur, red.] als persoon gelijk te stellen met de staat op zich. Ceauşescu liet zich graag vereenzelvigen met de Karpaten en de Donau [Ceauşescu werd ook wel het ‘Genie van de Karpaten’ en de ‘Wakende eik aan de Donau’ genoemd, red.], terwijl Băsescu zich wil identificeren met ‘zijn’ goudmijnen van Roşia Montana. Dit duidt erop dat niet alleen echte, maar ook verborgen dictatoren begerig zijn, ze zijn machtsbelust.**
****Als dit niet werkt, nemen zij hun toevlucht tot de instellingen waarop ze leunen. Ceauşescu steunde op de Securitate en Băsescu op de Roemeense Geheime Dienst, de onderworpen officieren van justitie en de rechtspraak die naar zijn pijpen dansten. Dit alles met als doel hun politieke tegenstanders te vernietigen en hun eigen kamp bang te maken.
Het parlementarisme heeft noch voor Ceauşescu, noch voor Băsescu geen enkele waarde. De Grote Nationale Vergadering [tijdens Ceauşescu’s heerschappij, red.] was een karikatuur van het Parlement, en Băsescu heeft geprobeerd hetzelfde te doen met het hedendaagse Roemeense Parlement. Hetzelfde geldt voor de pers. De eerste voerde censuur in, de tweede wilde de pers toevoegen aan zijn lijst van belangrijkste gevaren voor staatsveiligheid terwijl hij tegelijkertijd probeerde verschillende journalisten te ondermijnen. Soms kocht hij ze om, met geld uit de staatskas.
We hebben corruptie gekend ten tijde van Ceauşescu en nu ook met Băsescu. Het enige verschil is dat de corruptie nu geïnstitutionaliseerd is en dat de meest corrupte mensen de trouwste aanhangers van het regime zijn. Dat is de reden waarom Băsescu de procureur-generaal onder politiek toezicht heeft gezet. Hij wilde zijn corrupte vrienden beschermen. Tegelijkertijd voert hij een genadeloze oorlog tegen zijn politieke opponenten [onder zijn bewind werd voormalig premier Adrian năstase veroordeeld, red.].
En ten slotte, in ruil voor gunsten die geheel betaald werden door de Roemenen, genoot zowel Ceauşescu als Băsescu steun uit Washington alsmede uit de grote Europese hoofdsteden. Dat ging zelfs zo ver dat een van hen [in 1978, red.] zelfs een tochtje mocht maken in de koets van de Koningin van Engeland.****
Tegenreactie
Băsescu moet terugkeren
**In theorie moet er voor of tegen president Băsescu gestemd worden. Helaas is dit in de praktijk niet zo eenvoudig. Het referendum van 29 juli legt een probleem bloot dat een stuk ingewikkelder is. Op 7 mei kwam de Sociaalliberale Unie (USL) aan de macht. Deze partij had een duidelijk idee voor ogen: president Băsescu afzetten. En dat deed zij via een politiek spel en niet via de grondwet. Er is, vrijwel, geen enkele ernstige overtreding van de grondwet die de president toegerekend kan worden [het parlement baseert zich hierop om de president af te zetten, red.]. Het constitutionele hof heeft dat zelf geconstateerd waarna het zich daarover heeft uitgesproken. Bovendien heeft de USL in alle haast wetten en overheidsinstellingen veranderd om zodoende een soort van partijstaat op poten te zetten die onder haar volledige controle staat.
Dus waar kan de bevolking nu nog voor stemmen? Waarom zou ze bovendien gaan stemmen? Allereerst om de wettigheid en de rechtstaat te herstellen. Als het op de democratie in Roemenië aankomt, heeft de USL voor meerdere jaren van achteruitgang gezorgd. De ongerustheid van de EU en de internationale pers tonen dit duidelijk aan, ondanks dat Victor Ponta voet bij stuk houdt dat West-Europa “gemanipuleerd wordt door Băsescu”.
Maar na alle openbare kwaadsprekerij, na alle schaamteloze propaganda op de televisiezenders die de nieuwe macht dienen, nadat er jarenlang werd gesproken van ‘dictator Băsescu’ zijn er niet genoeg vastbesloten burgers meer om de rechtstaat te verdedigen. Te weinig burgers zijn zich ervan bewust dat het in werkelijkheid tijdens het referendum om dit laatste draait.
Een grote meerderheid van de bevolking heeft nog maar net begrepen dat Băsescu de schuldige is – hij is degene die de salarissen kortte, die bezuinigingen doorvoerde [met als tegenprestatie in 2009 een IMF-lening van ongeveer 13 miljard euro, red.] enz. Het feit dat het rechtswezen nu beter functioneert en onafhankelijker is geworden, lijken de meesten over het hoofd te zien.
Als de president niet terugkeert naar het Cotrocenipaleis [officiële ambtswoning Roemeense president, red.], zal de instabiliteit alleen maar erger worden, de crisis zal zich verder verdiepen en de greep van de overheidsinstellingen zal zich voortzetten. En dit alles onder het bewind van een regering die geleid wordt door een aangetoonde plagiaris [premier Ponta wordt beschuldigd van plagiaat in zijn proefschrift, red.] die al zijn geloofwaardigheid heeft verloren ten aanzien van de EU.
Het beste scenario is dat Băsescu terugkeert in het Cotrocenipaleis dankzij de stem van het volk. Maar deze hypothese is totaal in het water gevallen nu de PDL zijn electoraat heeft opgeroepen thuis te blijven.
Op deze wijze nodigt de USL - die sinds twee maanden wangedrag op wangedrag vertoont en het imago van Roemenië totaal heeft verpest - de burgers uit om de ‘dictator’ af te zetten. En de premier, die gekozen is door diezelfde burgers, vraagt hen thuis te blijven zodat hij zijn intrede kan doen in het Cotrocenipaleis door het referendum ongeldig te verklaren.
De burgers zullen doen wat zij nodig achten te doen. Na 29 juli zullen ze hoe dan ook weer met dezelfde oude problemen te maken hebben. Met als bonus een verloren halfjaar van nutteloos politiek gekibbel en een land dat wederom is verworden tot het zwarte schaap van Europa.**
Mircea Vasilescu (Adevărul, Boekarest)
