José Luis Rodriguez Zapatero tijdens een toespraak in Madrid, 30 december 2009 (AFP)

Vuurproef voor Spanje

De komende zes maanden voert Spanje het voorzitterschap van de Europese Unie op basis van twee doelstellingen: een antwoord zien te vinden op de economische crisis en het Verdrag van Lissabon in werking laten treden. Toch heerst er duidelijk verdeling bij de Spaanse dagbladen El País en El Mundo over de kans op succes van een verzwakte regering. Voer voor een debat.

Gepubliceerd op 4 januari 2010 om 16:32
José Luis Rodriguez Zapatero tijdens een toespraak in Madrid, 30 december 2009 (AFP)

EL PAÍS : EEN VERANTWOORD BEGIN

Spanje neemt nu voor de vierde maal de rol van voorzitter van de Europese Unie op zich. Tot nu toe had de regering van José Luis Rodriguez Zapatero vooral oog voor het eigen belang (het voorzitterschap gebruiken om een einde te maken aan de politieke slijtageslag), maar die gedachtegang lijkt de afgelopen weken plaats te hebben gemaakt voor een betere. Op dit moment heeft Europa namelijk vooral behoefte aan pro-Europese betrokkenheid.

Spanje dient zorg te dragen voor de uitvoering van het Verdrag van Lissabon. Het besluit om de politieke arena open te stellen voor de permanente voorzitter van de Raad, Herman Van Rompuy, en voor de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken, Catherine Ashton, is verstandig geweest. En we kunnen de regering ook niet verwijten dat ze zich achter deze twee functionarissen verschuilt, want dat zou indruisen tegen de geest en de inhoud van het Verdrag van Lissabon.

De Spaanse minister-president verklaarde dat de absolute prioriteit om de crisis te boven te komen en de werkgelegenheid te herstellen nu ligt bij het coördineren van economische maatregelen en bij de maatregelen ter bevordering van het scheppen van banen en het bestrijden van werkloosheid, aangezien er inmiddels 22,5 miljoen Europeanen zonder werk zitten. Dat is beslist geen eenvoudige opgave. Een van de meest delicate besluiten van de komende zes maanden zou wel eens het afbouwen van fiscale stimuleringsmaatregelen kunnen zijn. Bij deze kwestie liggen de belangen en standpunten van de lidstaten immers lang niet op één lijn.

Nieuwsbrief in het Nederlands

De EU lijdt al jaren aan machteloosheid op het internationale toneel en zal die nu eindelijk eens moeten zien kwijt te raken. De bewegingsruimte voor de komende zes maanden is des te kleiner omdat de EU tegelijkertijd zijn diplomatieke dienst moet opbouwen en een buitenlands beleid moet opstellen. Op dit terrein staat of valt het succes met een bruikbare agenda, aangezien de internationale gemeenschap in 2010 een aantal bijeenkomsten op de planning heeft staan die van doorslaggevende betekenis zijn, zoals de herziening van het non-proliferatieverdrag (met betrekking tot kernwapens) en de nieuwe top over klimaatverandering.

EL MUNDO : EEN UITGEKLEED VOORZITTERSCHAP

Het voorzitterschap van de EU betekent een grote verantwoordelijkheid voor ons land. Spanje moet de rol van gidsland in de gemeenschap gaan vervullen nu het Verdrag van Lissabon in werking is getreden. Maar het voorzitterschap is bij voorbaat al uitgekleed.

Ten eerste valt het samen met de start van het mandaat van de eerste voorzitter van de Europese Raad, de Belg Van Rompuy. Hij staat namelijk aan het Europese roer in deze ongehoorde vorm van cohabitatie met José Luis Rodriguez Zapatero, voorzitter bij toerbeurt, wiens rol dan ook erg onduidelijk is geworden.

Het Verdrag van Lissabon veronderstelt bovendien dat we als land op diplomatiek vlak aan gewicht verliezen. Eén ding staat vast: de Spaanse regering heeft een belangrijke taak, want de vraag of het nieuwe verdrag van Europa een competent speler kan maken, die in internationale kwesties ook met één stem spreekt, hangt vooral af van de manier waarop zij invulling geeft aan de samenwerking met Van Rompuy, Ashton, de Commissie en het Europees Parlement.

Op dit moment is de diepe crisis waaronder Europa gebukt gaat nog de voornaamste uitdaging. Zapatero verklaarde dat hij het coördineren van verschillende maatregelen om uit de recessie te raken en het zorgen voor nieuwe banen als zijn voornaamste prioriteit beschouwde. Toch is hij in vergelijking met andere Europese leiders maar weinig geloofwaardig. Bovendien toont hij weinig leiderschap, vooral als we bedenken dat Spanje kampt met een werkloosheid van 18%, tweemaal zo hoog als het Europese gemiddelde, en dat we op grond van de economische factoren de achterhoede vormen van het peloton van alle EU-lidstaten. Hoe kunnen andere Europeanen dan vertrouwen hebben in het voorzitterschap van onze regering? Zij bevindt zich immers niet in de beste positie om beslissende onderhandelingen te voeren over het afbouwen van overheidssteun aan de economie. Zulke maatregelen worden verdedigd door landen als Duitsland, maar betekenen een ware ramp voor Spanje.

Behalve op economisch gebied is Europa het aan zichzelf verplicht om weer een belangrijk speler op het wereldtoneel te worden. Europa mag niet blijven hangen in haar huidige, onbeduidende staat, die in Kopenhagen nog eens op jammerlijke wijze werd onderstreept, aangezien niemand wilde luisteren naar wat ze te zeggen had.

Uiteraard is het voorzitterschap een staatsaangelegenheid. Dat beseften ook de oppositiepartijen wel toen ze, met de Volkspartij voorop, hun volledige steun toezegden aan de Spaanse regering.

Economie

Zapatero roept hulp van wijzen in

De Spaanse regeringsleider, José Luis Rodríguez Zapatero, “zoekt raadgeving om zijn voornaamste doel te verwezenlijken” van het Spaanse EU-voorzitterschap, namelijk: “het versterken van het Europese economische beleid”. Om de crisis het hoofd te bieden heeft Zapatero daarom een verzoek gedaan aan Jacques Delors (voormalig voorzitter van de Europese Commissie), Pedro Solbes (voormalig commissaris Economische Zaken en oud-vice-voorzitter Economische Zaken in Spanje) en Felipe González (voormalig Spaans regeringsleider en voorzitter van de denktank over de toekomst van de EU die in 2008 is opgericht), aldus de Spaanse krant El País. De krant legt uit dat Zapatero, een “bewonderaar van Delors”, graag wil dat deze “groep van wijzen”, die voor het eerst op 5 januari samenkomen, regelmatig vergadert. Volgens de analist Xavier Vidal-Folch zou Jacques Delors – de “vader van de euro” die “het altijd betreurd heeft” dat de monetaire unie geen echte economische unie is geworden – zijn politieke ervaring kunnen bijdragen die hij heeft opgedaan bij drie “beslissende mijlpalen” van de EU: de eenheidsmunt, het opheffen van de interne in- en uitvoerrechten en de maatschappelijk en territoriale herverdeling.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp