Kies een taal
Een voortzetting van de groei met behulp van supergrote energienetwerken, nieuwe regels voor staatssteun, een echt pan-Europees diplomastelsel een interne markt voor onderzoek, een ‘groen’ transportnetwerk en tot slot internet voor iedereen, via breedband, maar dan wel betaalbaar. De EU erkent dat er oneindig veel instrumenten bestaan om de economie van het continent weer op de rails te krijgen en geeft openlijk toe dat de jongste poging daartoe, de Lissabonstrategie voor de jaren 2000-2010, niet het verwachte resultaat heeft opgeleverd. Verre daarvan: “De financiële crisis heeft alle vooruitgang die onlangs nog werd gemaakt weggevaagd”, kondigt de Europese Commissie aan en onderstreept daarbij de noodzaak om de lat nu flink hoger te leggen. Momenteel is er dus behoefte aan een nieuwe stappenplan, dat door iedereen dient te worden toegepast, omdat het "vanwege de recessie een stuk lastiger is geworden om een betrouwbare economische ontwikkeling te plannen".
Het scenario van een 'verloren decennium', iets wat beter vermeden kan worden
Het antwoord, of dat wat ervoor zou kunnen doorgaan, is [de "EU-2020 strategie"](http://ec.europa.eu/eu2020/index_en.htm "de "EU-2020 strategie""), een beleidsstuk van 30 pagina’s dat de Commissie op 3 maart presenteert als eerste daad van de ambtstermijn Barroso II. De strategie 2020 ziet eruit als een beleidsagenda voor de economie, maar je zou het ook kunnen lezen als een sprookjesboek. Zeker, als je de laatste versie doorbladert, zie je dat de vijf doelstellingen die voor 2020 werden vastgesteld ambitieus zijn: stijging van de werkgelegenheid – nu 69% van de beroepsbevolking – naar 75% ; 4% van het BBPinvesteren in onderzoek; de CO2-uitstoot met 20% verlagen ten opzichte van het niveau van 1990; ervoor zorgen dat 40% van de volwassen bevolking een diploma haalt, en het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft met een kwart reduceren, dat wil zeggen 28 miljoen mensen.
De inzet : "twee punten van het BBP en 5,6 miljoen banen over tien jaar", maar de strijd is nog niet eens begonnen. De analyse van de Commissie voorziet "een groeipercentage dat structureel achterblijft in vergelijking met de voornaamste handelspartners, hetgeen voornamelijk is toe te schrijven aan een uitholling van de verschillen in productiviteit". Dat heeft een statische arbeidsmarkt tot gevolg, vooral in vergelijking met de Amerikaanse of Japanse tegenhangers. Zonder rekening te houden met het feit dat de daling van de beroepsbevolking, in combinatie met de toename van het aantal pensioengerechtigden, tot gevolg zal hebben "*dat de sociale zekerheidsstelsels en de overheidsfinanciën in Europa in de problemen zullen raken*". "Of we gaan de confrontatie met de toekomst aan en pakken allemaal samen de uitdaging van het economisch herstel op", zo waarschuwt de Commissie, "of we riskeren een permanent verlies in groei dat niet alleen een flinke toename van de werkeloosheid met zich mee zou kunnen brengen, maar ook maatschappelijke spanningen en de teloorgang van Europa op het wereldtoneel". Dat is het meest erge scenario, dat van een 'verloren decennium'. Iets wat maar beter kan worden vermeden.
Aantrekkelijke formules en fraaie woorden
Dit is echter niet het ideale moment om aan de Europese hoofdsteden te vragen om samen te werken; in deze tijden is er sprake van nationalistische verleidingen en van halfslachtig Europeanisme. Toch denkt de Commissie dat ze geen andere keus heeft en doet daarom haar best om zich niet te laten beïnvloeden. Ze presenteert drie manieren voor groei – "*intelligent, groen en inclusief*" - die gedeeltelijk op Brussels niveau en gedeeltelijk op landelijk niveau in elke lidstaat moeten worden toegepast. De eerste manier is op innovatie gericht, met een verhoging van de uitgaven voor onderzoek: momenteel nog 2% van het BBP tegenover 3,4% in Japan. Daarnaast adviseert de Commissie om samen te werken, het beste uit onze diploma’s te halen en om samenwerkingsverbanden te lanceren, waarmee technologische ontwikkelingen kunnen worden versneld.
De groene manier is veelbelovend voor de auto en de mobiliteit van de toekomst, maar ook voor nieuwe instrumenten ter financiering; schone en zuinige energie dankzij supergrids, uitwisselingsnetwerken die ervoor moeten zorgen dat Europa in haar eigen energiebehoefte kan voorzien; het bevorderen van speciale industrieterreinen voor het midden- en kleinbedrijf; flexibele veiligheid, waarbij mobiliteit en bescherming tegen instabiliteit worden gekoppeld en tot slot, nieuwe technologieën. Aantrekkelijke formules en fraaie woorden, waaraan regeringen nu inhoud moeten gaan geven: dit is de gelegenheid om te profiteren van de interne markt met een systeem van een efficiëntere publieke en private financiering. Brussel coördineert wat die markt kan zijn, de lidstaten zullen het spel moeten spelen, hun overheidsfinanciën weer op orde zien te krijgen door aandacht te besteden aan "het verhogen van de belastingen zonder afbreuk te doen aan de groei", er zijn snelle publieke en transparante markten nodig en efficiënte dienstverlening. Alles moet daarbij zo goed mogelijk functioneren en vooral worden gecoördineerd. Het dient allemaal beter te lopen en meer synergie op te leveren. De Raad en het Parlement moeten zich in juni over het plan uitspreken. Daarna zullen de taken worden verdeeld en de Commissie zal toezicht houden, ‘policy warnings’ uitdelen, waarschuwingen aan de lidstaten die van het juiste pad dreigen af te raken. Het zou beter zijn geweest om ook sancties op te nemen in het plan. De Lissabonstrategie moest het zonder stellen en is mislukt. Zelfs de huidige crisis heeft de Europese hoofdsteden er niet van kunnen overtuigen om strenge beperkingen op te leggen.
Vanuit Polen bezien
"De EU bevooroordeelt zijn rijke leden"
De zogenaamde “EU-2020 strategie” zal vooral gunstig uitpakken voor de meest welvarende EU-landen, schrijft de Poolse krant Rzeczpospolita. De Poolse regering probeert met Slowakije, Tsjechië en de Baltische Staten een front te vormen tegen deze strategie omdat het teveel de nadruk zou leggen op het milieu en maatschappelijke doelstellingen die niet automatisch tot economische groei en werkgelegenheid zullen leiden. “Het ‘vergroenen’ van de economie gebeurt ofwel door subsidies ofwel door meer regulering. Maar helaas vergroot noch het één noch het ander de productiviteit”, aldus Daniel Gros, hoofd van het Centre for European Policy Studies in Brussel. Volgens deskundigen voorziet de strategie ook niet in een EU-fonds om de ontwikkelingskloof te verkleinen tussen welvarende en armere lidstaten, en evenmin in een aanpak voor energiezekerheid en een geïntegreerde energielogistiek. “De EU-2020 strategie klinkt als iets wat door een rijke Luxemburger op papier is gezet over wat hij met zijn geld wil doen, of iets van een verwaande Zwitserse ghostwriter”, schrijft de krant.
