Wybierz język
„My, naród”. Europejski traktat konstytucyjny często krytykowano za to, że nie czerpie inspiracji z pierwszych słów amerykańskiej konstytucji. Postrzegano to jako wyraz deficytu demokracji w Unii Europejskiej Obecnie naród się wypowiada, a jego przekaz jest trudny do wysłuchania dla europejskich przywódców.
Siedemnastego kwietnia blisko 20 proc. Finów oddało głosy na eurosceptyczną partię sprzeciwiającą się finansowemu wspieraniu tych krajów strefy euro, które zmagają się z trudnościami. Na rok przed wyborami prezydenckimi we Francji szefowa Frontu Narodowego Marine Le Pen ma wszelkie szanse na wejście do drugiej tury głosowania. Jej program to: rezygnacja z euro, protekcjonizm i zamknięcie granic. W Holandii pod naciskiem popularnego Geerta Wildersa rząd stara się zaostrzyć warunki pobytu cudzoziemców, nie wyłączając obywateli Unii Europejskiej. Angela Merkel usztywniła warunki niemieckiego udziału w stabilizacji eurolandu właśnie po to, żeby choć częściowo ograniczyć straty wyborcze.
Od piętnastu czy dwudziestu lat zwolennicy haseł antyeuropejskich pozostawali na marginesie, a z partiami skrajnymi miały problem przede wszystkim poszczególne kraje (nawet kryzys wywołany udziałem partii Jörga Haidera w austriackim rządzie miał niewielkie konsekwencje na szczeblu europejskim). Ale obecnie, gdy pretendują do rządzenia albo są niezbędne do sprawowania władzy w państwach członkowskich, formacje te wywierają wpływ na funkcjonowanie całej Unii, a zarazem przyciągają coraz więcej wyborców.
UE – nie dość federalna, żeby działać w sposób skoordynowany i uniezależnić się od politycznych rachub państw członkowskich, ale już nazbyt federalna, żeby utrzymywać ścisłą więź z obywatelami – znalazła się w bezprecedensowej sytuacji: polityczny trend, który się umacnia, jest przeciwieństwem tego, co od drugiej wojny światowej, uznawała ona za swoje wartości i nieuchronny kierunek rozwoju historii. Nasi krajowi i europejscy przywódcy stoją przed ogromnym wyzwaniem.
