Kies een taal
“Zo’n 65% van de Serviërs is tegen” een berechting van Mladić in Den Haag, zegt Mariko Peters, buitenlandspecialist van GroenLinksin Trouw. Deze peiling moet misschien “met een korrel zout” worden genomen, luidde het antwoord van Ivan Vejvoda van de denktank Balkan Trust for Democracy, maar zet toch aan het denken. Een land waarin 65% van de bevolking (of minder) Mladić steunt en vindt dat de massamoord op 8.000 mensen niet het berechten waard is, heeft een stap gezet richting EU-toetreding. Op 25 oktober hebben de EU-ministers van Buitenlandse Zaken besloten om de aanvraag van Servië naar de Commissie te sturen.
Servië krijgt het voordeel van de twijfel
HHet lijkt erop dat de EU Servië het voordeel van de twijfel heeft gegeven, in plaats van echt vertrouwen te hebben in de Servische samenwerking met het tribunaal. De huidige regering van president Tadic “lijkt de voortvluchtige nu minder protectie te bieden. Mladić moet vaker van onderduikhuis wisselen”,aldus NRC Handelsblad. Maar “recent nog verklaarde de Belgische hoofdaanklager in Den Haag, Serge Brammertz, dat er een grote kloof gaapt tussen wat de politici in Belgrado zeggen en wat er op het terrein gebeurt om Mladić op te sporen. Reden genoeg voor de Nederlanders om het been stijf te houden”,aldus De Standaard. Bovendien, als Mladić inderdaad zo op de hielen wordt gezeten als de Servische autoriteiten willen doen geloven, dan had de EU zijn arrestatie tot nog wel even kunnen afwachten?
Afzien van slecht gedrag wordt bij de EU beloond
Maar plaats van het been stijf te houden heeft Nederland, die vorig jaar nog de grote dwarsligger was, zich nu “gevoegd naar de stem van de meerderheid in de EU”,schrijft NRC Handelsblad. Binnen de EU “groeide de consensus dat Servië beloond moest worden, omdat het aangaf in dialoog te willen gaan met Kosovo.”schrijft De Standaard. Onlangs had Servië ervan afgezien om de onafhankelijkheid van Kosovo aan te vechten in de VN. Hiermee wordt het signaal afgegeven dat dreigen en vervolgens afzien van slecht gedrag een beloning waard is bij de EU. Hopelijk nemen andere kandidaat-lidstaten hier geen voorbeeld aan. Het enige wat Nederland voor elkaar heeft gekregen, is dat er unaniem moet worden getoetst of Servië daadwerkelijk samenwerkt met het Joegoslavië-tribunaal. Een vaag begrip dat voor vele uitleg vatbaar is, in tegenstelling tot een concrete arrestatie. De berechting van Mladić zal dus misschien niet zal plaatsvinden of zeer lang op zich zal laten wachten. Of misschien pas als het Joegoslavië-tribunaal gesloten zal zijn, waardoor de kans op gerechtigheid voor de nabestaanden van Srebrenica voorgoed bekeken zal zijn.
